Eugenika_żydowska.pdf

(899 KB) Pobierz
Eugenika żydowska
Eugenika żydowska
– nurt ideowy rozwijany w ramach ruchu
syjonistycznego, powołany do odnowy biologicznej i rasowej Żydów
żyjących w diasporze. Ruch syjonistyczny powołany został do
ochrony rasy, czyli stawiał sobie podobne cele, do jakich zmierzała
eugenika. Ogólnie, eugenika zakłada możliwość doskonalenia
fizycznego i umysłowego człowieka jako gatunku w drodze
ulepszania materiału genetycznego. Idee eugeniczne rozwijane były
niemal we wszystkich cywilizowanych krajach świata, z tym że w
różnych państwach były odmiennie rozumiane i realizowane na wiele
sposobów. Żydzi, nie posiadając własnego państwa, znajdowali się w
specyficznej i dość niewygodnej sytuacji, ponieważ – w całości jako
naród – byli podzieleni, angażując się w projektowanie i
urzeczywistnianie eugeniki zarówno w poszczególnych krajach,
gdzie zamieszkiwali i których byli obywatelami oraz w ramach
międzynarodowego ruchu syjonistycznego.
Francis Galton, twórca eugeniki
(1912)
Samo pojęcie eugeniki znane było już w czasach starożytnej Grecji i znaczyło: dobrze urodzony, dobrego
pochodzenia, rasowy. W XIX w. kwestię dziedziczenia cech charakteru i uzdolnień podjął w swoich
badaniach (od około 1865) brytyjski arystokrata sir Francis Galton, stwarzając nową dziedzinę wiedzy, mającą
zajmować się zagadnieniami związanymi z uszlachetnianiem rasy. Terminu „eugenika” Galton użył po raz
pierwszy dopiero w 1883 r. w pracy
Inquiries into Human Faculty and Its Development
(Badania
uzdolnień
człowieka i ich rozwoju),
chcąc nazywać tak naukę, która nie ograniczałaby się wyłącznie do „rozsądnego
kojarzenia par”, ale także – zwłaszcza w przypadku człowieka – prowadziłaby „do ukierunkowania
wszystkich czynników, które mogłyby przysłużyć się do stworzenia lepszych ras”
[1]
i dać szanse na
panowanie korzystniejszym odmianom krwi.
Eugenika – dziedzina o naukowych aspiracjach (o co Galton skutecznie zabiegał) – szybko zyskała sławę
wśród elit wiktoriańskiego społeczeństwa brytyjskiego, a następnie przeniknęła do innych krajów
europejskich i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Eugenika narodu żydowskiego była wzorowana
na eugenice amerykańskiej, która szczyciła się najbardziej zaawansowanymi badaniami nad dziedzicznością
oraz wiodła prym w praktycznym stosowaniu eugeniki z legislacją włącznie.
Spis treści
Współudział Żydów w tworzeniu eugeniki niemieckiej
Syjonizm: postulat przejścia od
vita latens
do pełni życia
rasowego
Patologie narodu żydowskiego i eugeniczne antidotum
Palestyna – jeden z głównych eugenicznych celów
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
„Szabasówka”, państwowa szkoła
dla dzieci żydowskich (Polska,
miejscowość nieznana)
Współudział Żydów w tworzeniu eugeniki niemieckiej
Żydzi byli zaangażowani w tworzeniu niemieckiej eugeniki, czyli higieny rasowej (Rassenhygiene):
badaniami nad dziedzicznością i opracowywaniem założeń eugeniki oraz finansami: dotacjami na badania i
infrastrukturą naukową, a także praktycznymi aspektami, nie zważając na rasistowskie nastawienie eugeników
niemieckich.
Począwszy od grudnia 1929, Fundacja Rockefellera rozpoczęła finansowanie pięcioletniego projektu Eugena
Fischera (aktywnego eugenika z frakcji monachijskiej) w ramach Komitetu ds. Krzyżowania Ras: pierwsza
rata wyniosła 125 000 dolarów. Z listu skierowanego do Fundacji wynikało, że będą to w istocie badania
rasowe, dotyczące także Żydów, mimo że jako główny cel podano „badania antropologiczne” bez
szczegółowych informacji. Na początku lat trzydziestych Fundacja zatwierdziła wypłacanie dodatkowo 89
000 dolarów przez dziesięć lat dla Instytutu Psychiatrii
[2]
.
Edwin Black wyjaśnia, że prawdziwym celem Fundacji było wspieranie badań naukowych, z polityką
nazizmu nie chciała mieć nic wspólnego, oprócz ochrony niektórych uczonych od zwolnienia z pracy ze
względów politycznych: pieniądze Rockefellerów miały być formą nacisku na kierunek badań i obsadzanie
stanowisk w Niemczech
[3]
. Dokumenty wewnętrzne Fundacji Rockefellera wskazują, że jej urzędnicy śledzili
poczynania reżimu nazistowskiego, a zachowana korespondencja dowodzi, że wiedziano o antysemickiej
polityce i praktyce, nadal jednak co roku przekazywano kolejne środki
[4]
.
Prasa opublikowała komunikat Amerykańskiego Komitetu ds. Walki z Rasistowskimi Prześladowaniami w
Niemczech:
niemiecka placówka badań psychiatrycznych z siedzibą w Monachium, finansowana przez Fundację
Rockefellera, uprawia zaciekłą agitację pronazistowską […]. Komitet zarzuca instytutowi szerzenie
nazistowskiej propagandy pod płaszczykiem nauki, opłacanej z pieniędzy Fundacji Rockefellera. […]
W jednej z katedr instytutu zajmującej się teoriami rasowymi, udowodniono jakoby naukowo
poprawność teorii Hitlera o wyższości «rasy nordyckiej» i niższości semickiej oraz innych ras […].
Pracownikiem naukowym instytutu jest dr Theodore Lang, założyciel Narodowo-Socjalistycznego
Stowarzyszenia Lekarzy, które prowadzi zaciekłą kampanię przeciw żydowskim lekarzom w
Niemczech
[5]
.
Fundacja przestała wspierać eugenikę, ale pośrednio przyczyniła się do wykształcenia kadry naukowej i
zbudowania zaplecza naukowego, wykorzystanych na potrzeby wojny
[6]
. Carnegie Institution of Science
finansował w większym stopniu badania nad dziedzicznością prowadzone w USA, ale ponieważ niemieckie
badania w tym zakresie były ściśle związane z amerykańskimi, zatem i niemiecka higiena ras otrzymywała
duże wsparcie z tej Fundacji. (Poza Carnegie Institution olbrzymie fundusze na rozwój eugeniki w Ameryce
przekazała Fundacja Harrimana, którą zarządzała wdowa po E.H. Harrimanie)
[6]
.
Syjonizm: postulat przejścia od
vita latens
do pełni życia rasowego
Stan, w jakim Żydzi się znajdowali, żyjąc – jak to Parnass określa – w obcym
milieu
(środowisko szeroko
rozumiane), trudno było nazwać pełnią życia rasowego. Autor charakteryzuje je jako
vita latens,
czyli stan
przejściowy, „życie przyczajone” (ukryte), oczekiwanie na pomyślne warunki, kiedy Żydzi będą mogli żyć
pełnią swego rasowego życia. Podczas życia w
golusie
(diasporze) tęsknota do pełni życia przejawiała się w
ruchach mesjańskich, które były „wysuwaniem macek”, aby się przekonać, czy „stosunki historyczne”,
warunki do życia rasowego ułożyły się odpowiednio. Takim nowoczesnym mesjanizmem jest – zdaniem
autora – ruch syjonistyczny. Zewi Parnass, zwolennik eugeniki,
definiuje syjonizm „jako naturalny ruch rasy i społeczeństwa, z
instynktu rasowego powstały, dążący do przemiany życia
zaczajonego w pełny tryb życia wśród warunków, gwarantujących
pomyślny rozwój rasy i społeczeństwa żydowskiego”
[7]
Chodziło
głównie o utworzenie państwa żydowskiego
[8]
.
Ruch syjonistyczny zawiązał się pod koniec XIX stulecia, czyli w
czasie, gdy idee eugeniczne były już dobrze znane, a np. w USA
Delegaci na I Kongresie
wprowadzano już eugeniczne ustawodawstwo. Jednym z głównych
Syjonistycznym w Bazylei, w 1897 r.
twórców i ideologów syjonizmu był Max Nordau, który na I
Kongresie Syjonistycznym (zorganizowanym przez Teodora Herzla)
w Bazylei, w 1897 r., został przewodniczącym, a na II Kongresie, w
rok później, wygłosił referat propagujący osadnictwo Żydów w
Palestynie. Nordau nie ukrywał, że potrzebni będą zdrowi, silni
fizycznie – co wyraził terminem
Muskel-Judenthum
– a nie słabi i
upośledzeni intelektualnie. W ramach ruchu syjonistycznego walczył
o przyznanie Żydom pełni praw w prawodawstwie, jak to stało się w
Wielkiej Brytanii. Hannah Arendt (niemiecka filozof pochodzenia
żydowskiego) pisze, że Żydzi jednak chcieli zachować swą
odrębność i wcale nie zamierzali się asymilować. Przyznanie pełni
praw, tzn. takich samych jak rdzennym Niemcom, niejako
wymuszałoby ich asymilację. Gdyby ulegli asymilacji, staliby się
Francuzami, Niemcami itd., nie mogliby zatem stanowić jednej
ponadnarodowej siły. Po równouprawnieniu Żydów w niektórych
Program I Kongresu Syjonistycznego
krajach (i dyskusjach na ten temat w wielu innych), na przełomie
XVIII i XIX stulecia, postanowili oni przeciwdziałać wtopieniu
społeczności żydowskiej w środowiska, gdzie mieszkają. Główne zasługi dla tej sprawy przypisuje się
rodzinie (dynastii) Rotszyldów, której pięciu synów w różnych krajach nadzorowało banki. Bogaci Żydzi,
bankierzy, nie chcieli stać się równoprawnymi obywatelami, odmawiali nadania im uprawnień, przyjmowali
jedynie przywileje
[9]
. Przywódcy żydowscy obawiali się, że w warunkach równości „Żydzi mogą przestać
istnieć”
[10]
.
Jednak Żydzi nie mówili w tej kwestii jednym głosem. Zewi Parnass w serii artykułów i wygłoszonych
referatach nawołuje również do odrzucenia asymilacji, do zdecydowanego przeciwstawiania się jej, bowiem
wtopienie się w obce środowiska zgubi – jego zdaniem – naród żydowski. Zasymilowani Żydzi nie będą
mogli mieć wspólnych, swoich, żydowskich interesów, gdyż będą reprezentować interesy krajów, w których
żyją, a które przecież są odmienne od interesów żydowskich oraz często antagonistyczne, zatem Żydzi
musieliby stanąć na przykład po dwóch różnych stronach jakiegoś konfliktu. Wobec tego należy unikać
„wciągnięcia Żydów w wir obcego życia, a więc oddania ich na łup asymilacji, która prowadzi do zaniku
odłamu żydowskiego”
[11]
.
Ruch syjonistyczny, zdaniem Parnassa, powinien służyć narodowi żydowskiemu w ogóle i nie powinna w
nim przejawiać się polityka poszczególnych krajów, ponieważ polityka ruchu jest siłą zdążającą w innym,
odwrotnym kierunku. Organizacja syjonistyczna została uznana przez Wielką Brytanię oraz konferencję
pokojową (po I wojnie światowej) za naród i traktowana jako zalążek przyszłego państwa żydowskiego w
Palestynie i – jak pisze Z. Parnass – od początku swego powstania, czyli od końca XIX w., realizowała
własną politykę „wewnętrzną” oraz „zewnętrzną”, tj. zagraniczną w stosunku do innych państw
[12]
.
Przekonuje też, że „[r]uch syjonistyczny musi objąć całokształt życia narodowego i rasowego”
[7]
, tj. jego
problemy rasowe, społeczne i religijno-narodowe. A zatem zadania ruchu są (powinny być) znacznie szersze,
chociaż wszystkie zazębiają się i uzupełniają. Religijno-narodowe problemy autor łączy jeszcze mocniej ze
sobą, gdyż – jak twierdzi – są one nierozerwalne: narodowość determinuje religię, a religia nosi cechy
narodowe, obie są jak dwie strony medalu. W religii widzi wielką
siłę, która spaja naród żydowski, która gwarantuje przetrwanie
narodu, która jest nośnikiem wartości etycznych i która stanowi o sile
narodu. Zależność jest jeszcze taka, że im mniej jednego pierwiastka,
tym więcej drugiego, tzn. im silniejszy był naród, tym mniej było
religii, a w momentach osłabienia narodowego to religia dawała siłę
przetrwania i spajała naród
[13]
. Zarówno cele religijno-narodowe, jak
i cele społeczne (np. przewarstwienie) służyły celom rasowym, z
kolei cele rasowo-eugeniczne miały wspomóc cele narodowe oraz
pozwolić przejść do rozwoju i pełni życia rasowego. Wprowadzenie
pełni życia rasowego i stworzenie własnego milieu – zdaniem autora
– jest możliwe wyłącznie w Palestynie.
Patologie narodu żydowskiego i
eugeniczne antidotum
Max Nordau w latach 1900–1919
Zewi Parnass – podobnie jak Max Nordau – widział upadek kultury,
religii, a przede wszystkim cech rasowych wśród zachodnich Żydów,
którzy często zasymilowani, zatracili swą żydowską naturę, a czasem
przejmowali z tej kultury tylko to, co prowadziło do upadku wspólnoty żydowskiej i szkodziło procesowi
życia rasowego, np. alkohol, choroby weneryczne i degenerujący miejski styl życia. Wśród Żydów
zachodnich dostrzegał liczne choroby nerwowe i psychiczne, których odsetek był większy niż u ludności
chrześcijańskiej, oraz inne groźne choroby. Parnass pisze, że w Niemczech wśród ludności żydowskiej
chorych umysłowo było 3,5 razy więcej niż wśród ludności niemieckiej i że liczba ich ciągle rosła. Ale
podobna tendencja wzrostu patologii spotykała też chrześcijańskie społeczeństwa zachodnioeuropejskie.
Zatem jedynym sposobem naprawy tych niekorzystnych zjawisk jest zastosowanie tych samych środków,
„które postuluje szkoła eugeniczna dla społeczeństw europejskich”
[14]
.
Z. Parnass dobrze znał zasady eugeniczne sformułowane przez Francisa Galtona i kontynuowane przez jego
ucznia Karla Pearsona. Całkowicie je też podzielał, z pewnym zastrzeżeniem – aby zostały dopasowane do
potrzeb rasy żydowskiej. Wyrażał nawet podziw dla twórców eugeniki, przytaczając rozległe cytaty z ich prac
oraz aprobatę dla praktycznych rozwiązań w Ameryce, z podaniem treści wprowadzanych tam ustaw
[15]
.
Przejęcie przez Żydów wzorców kulturowych zachodnioeuropejskich, takich jak późne związki małżeńskie,
mała liczba dzieci (zazwyczaj dwoje), słaba religijność – prowadziło do zgubnych dla rasy zjawisk. Korzystne
źródło tożsamości żydowskiej, pomyślne życie rasowe zobaczył Parnass, badając Żydów Wschodu, poza
jedną patologią: wielką liczbą chorób systemu nerwowego. Ze względu na to, że choroby te są najczęściej
dziedziczne, jak przekonywała ówczesna eugenika, należy zapobiec ich rozprzestrzenianiu się.
Droga do tego prowadzi tylko przez sterylizację mniej wartościowych i chorych osobników. Nie
mogę się bawić w proroctwo, kiedy Europa zechce pójść śladami Ameryki i zająć się poważnie
problemami higieny rasowej. Takich praw jak w Ameryce nie można przeprowadzić wbrew opinii
publicznej, a ta tkwi w Europie, jeszcze bardzo głęboko w starych pojęciach. Nim w Europie, a
zwłaszcza wschodniej, gdzie żyje pień Żydostwa, zaprowadzą higienę życia rasowego,
odpowiadającą przytoczonym przykładom amerykańskim przejdą dziesiątki lat, a może i więcej. Tak
długo nam czekać nie wolno
[16]
.
Zarówno Zewi Parnass, jak i rabin nowego Jorku Max Reichler byli przekonani, że zaszczepienie zasad
eugenicznych wśród Żydów nie będzie trudne, ponieważ „[w]iele eugenicznych reguł znajduje się w
biblijnych i rabinicznych prawach, zawierających mnóstwo wyraźnych przesłanek, które pozwoliły zachować
czystość rasy pod względem fizycznym, psychicznym i moralnym”
[17][18]
. Właśnie w tym tkwi zdaniem
Reichlera „[t]ajemnica przetrwania narodu żydowskiego […], że od starożytności stosowali pewne reguły
eugeniczne i zgodnie z nimi postępowali, co pozwoliło przetrwać, mimo iż silniejsze i liczniejsze narody
wyginęły”
[19]
.
Wierzono w naturalny instynkt rasowy Żydów i moralność, że każdy dobrowolnie będzie przestrzegał zaleceń
„apostołów” wdrażających zalecenia eugeniczne (są to „inteligenci żydowscy” i rabini), z uwagi na brak
państwowego aparatu przymusu. „[N]ie znajdzie się żadna dziewczyna, która by chciała być żoną męża, który
zatruty jest jadem nieudolności albo chorób umysłowych, nie znajdzie się żadna Żydówka, która zechce
zostać matką dziecka, przy urodzeniu już noszącego piętno degeneracji. Dobrowolnie każdy nieuleczalnie
chory podda się sterylizacji, a który się temu oprze, tego opinia żydowska napiętnuje jako wyrzutka, który się
śmiał targnąć na świętości narodowe”
[20]
.
Należy przed zawarciem małżeństwa sprawdzić rodzinę żony – zwłaszcza jej braci, gdyż po nich, wg opinii
Reichlera, najczęściej dziedziczy się cechy – a także nie zawierać związku z kobietą z widocznymi chorobami
czy defektami zdrowotnymi, takimi jak ślepota, głuchota, choroba psychiczna, epilepsja, lepra itp. Rabin podał
wiele innych wskazówek dotyczących małżeństwa, które powinny być przestrzegane w celu poprawy jakości
rasowej: np. trzeba zawrzeć je w bardzo młodym wieku (najlepiej przed 20 rokiem życia) i nie wolno wiązać
się starszemu mężczyźnie z młodą kobietą. Bóg nie akceptuje ludzi nieżonatych, niezamężnych i
nieposiadających dzieci. Eugenika żydowska polega na tym, aby każdy wstępował w związek małżeński i
płodził dzieci. Ten bowiem, kto nie posiada syna (potomstwa), który by kontynuował jego dzieło, jest w
rzeczywistości martwy, natomiast ten, kto posiada jednego syna, jest tylko ślepy. Żydzi, którzy nie mają
potomstwa i nie przedłużają rasy, sprzeciwiają się woli Boga
[21]
.
Aby więc nie sprzeciwiać się woli Boga, prawo wychodzi naprzeciw parom bezpłodnym i reguluje ten
problem w następujący sposób: w przypadku bezpłodności małżeństwo jest ważne, gdy zawarte było ze
świadomością tego defektu, a jeśli nie było wiedzy w tym zakresie, małżeństwo jest nieważne, o czym
informuje inny rabin Joel Blau
[22]
. Jak widać, przepis ten może uchronić zdrowego partnera od braku
potomstwa. Celem eugeniki jest zachęcanie do reprodukcji dobrej i „błogosławionej” protoplazmy ludzkiej
oraz eliminowanie nieczystej i „przeklętej” ludzkiej protoplazmy – jak wyjaśnia dobitnie rabin Max
Reichler
[23]
. Autor z satysfakcją dodaje, że Żydzi nie traktują seksualności ani pruderyjnie, ani z pogańską
namiętnością, lecz z dalekowzrocznym profetyzmem, z myślą o przyszłych pokoleniach. Najważniejsza jest
rodzina, która zabezpieczać miała czystość rasową, zdrowie i siłę przetrwania
[24]
.
Stosowanie powyższych zasad gwarantowało zawieranie małżeństw odpowiednich rasowo i eugenicznie.
Mimo że niektórzy eugenicy żydowscy ostrzegali przed stosowaniem endogamii, czyli zawieraniem
związków małżeńskich pomiędzy krewnymi, to rabin uważał że takie związki mogą być wskazane ze
względu na przekazywanie rzadkich i cennych cech rodzinnych, a szkodliwe cechy u potomstwa wcale nie
muszą się ujawnić
[23]
.
Palestyna – jeden z głównych eugenicznych celów
Ratunkiem dla rasy żydowskiej, poza polityką eugeniczną w diasporze, miała być przede wszystkim emigracja
do Palestyny wyselekcjonowanych osób. Postulaty eugeniczne muszą być decydujące, gdyż od doboru osób
emigrujących będzie zależeć przyszłość rasy żydowskiej. A doborem tym powinien kierować „Urząd dla
eugeniki narodowej w Palestynie”, w którym będą pracować lekarze dobrze obeznani z „postulatami higieny

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin