5-2018.pdf

(3595 KB) Pobierz
100 LAT GOSPODARKI
Port Gdynia
FORUM
Polskiej GosPodarki
#5
/2018
GRUDZIEŃ
COP24
polskim sukcesem
Szczyt
klimatyczny w Katowicach zakończył się
organizacyjnym sukcesem Polski i stał się wielkim
krokiem w realizacji Porozumienia paryskiego.
Gry
komputerowe – nową
polską specjalnością
Polska ma szansę stać się czołowym
producentem i eksporterem
gier komputerowych.
PARTNER STRATEGICZNY WYDANIA
Lepszy
rok dla
pracowników i emerytów
W odchodzącym roku emeryci dostali
dużo większe świadczenia niż dotychczas,
a w przyszłym dostaną jeszcze więcej…
Kto
zarabia na
energetycznej rewolucji?
Według raportu Międzynarodowej
Agencji Energii po dwóch latach spadków
globalny popyt na węgiel rośnie
2
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
100 LAT GOSPODARKI
Port Gdynia
3
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
100 LAT GOSPODARKI
Port Gdynia
FORUM
Polskiej GosPodarki
Spis treści
s. 04
Transformacja
energetyczna...
W
Polsce największy udział w redukcji
emisji dwutlenku węgla miał sektor
energetyczny.
Wstęp
Nieuchronnie zbliżający się ku końcowi
rok 2018 to kolejny udany czas polskiej
gospodarki. Mocnym akcentem finałowym
była Konferencja Narodów Zjednoczonych
w sprawie zmian klimatu, czyli CoP24,
która odbyła się w pierwszej połowie
grudnia w Katowicach. Szczyt klimatycz-
ny był sukcesem organizacyjnym, ale też
merytorycznym – zakończył się przyjęciem
tzw. Pakietu katowickiego określającego
reguły światowej polityki klimatycznej na
najbliższe lata. W numerze
„Forum
Polskiej
Gospodarki”, który trafia w Państwa ręce,
próbujemy podsumować CoP24, przed-
stawiamy politykę energetyczną Polski,
opisujemy też gorący – nomen omen –
temat ostatnich tygodni: kwestię przy-
szłorocznych cen energii. Twarde prawa
rynku ścierają się z obciążeniami dla
budżetów gospodarstw domowych, a fa-
chowcy tłumaczą przyczyny zmian cen
energii. Podsumowujemy też rok działania
jednego ze sztandarowych programów
rządu Zjednoczonej Prawicy – Mieszkania
Plus. Przedstawiamy też polskie produkty
eksportowe – żywność i gry komputerowe.
Co przyniesie polskiej gospodarce przy-
szłość? Sprawdzimy za rok.
s. 08
Polityka Energetyczna
Polski do 2040 roku...
Energetyka kocha
czyste powietrze
COP24 polskim
sukcesem
Projekt Polityki Energetycznej Polski do
2040 r. pozytywnie odebrany przez sektor
elektroenergetyczny.
s. 10
Energetyka zawodowa wbrew często
spotykanej opinii nie jest głównym
sprawcą smogu.
s. 12
Szczyt
klimatyczny w Katowicach zakończył się
organizacyjnym
sukcesem Polski i stał się wielkim
krokiem w realizacji Porozumienia paryskiego.
s. 14
Żywność
polskim
hitem eksportowym
Dalsze zwiększanie eksportu produktów
rolno-spożywczych nie będzie możliwe bez
ekspansji polskich producentów na nowe rynki.
s. 18
Kto
zarabia na
energetycznej rewolucji?
Według raportu Międzynarodowej
Agencji Energii po dwóch latach spadków
globalny popyt na węgiel rośnie
s. 22
Gry
komputerowe – nową
polską specjalnością
Polska ma szansę stać się czołowym
producentem i eksporterem
gier komputerowych.
s. 26
Mieszkanie
Plus
potrzebuje przyspieszenia
Szacuje się, że w Polsce brakuje
nam nawet 3 mln Mieszkań. Ten niedobór
ma ograniczyć program Mieszkanie Plus.
PARTNER STRATEGICZNY WYDANIA
PARTNER WYDANIA
PRojEKT REAlIZoWANY W RAMACH
oBCHoDÓW STulECIA
oDZYSKANIA NIEPoDlEGŁoŚCI
s. 28
Lepszy
rok dla
pracowników i emerytów
W odchodzącym roku emeryci dostali
dużo większe świadczenia niż dotychczas,
a w przyszłym dostaną jeszcze więcej…
Grzegorz Tomaszewski
Prezes Zarządu Forum SA
FORUM
www.fb.com/forumpolskiejgospodarki
www.twitter.com/Forum_PG
Polskiej GosPodarki
WYDAWCA
FORUM SA
02-056
Warszawa ul. Filtrowa 63 lok 43
Magazyn Forum Polskiej Gospodarki
jest dołączany do dziennika „Gazeta Polska Codziennie”
PREZES ZARZąDu:
Grzegorz Tomaszewski
DYREKToR WYDAWNICZY:
Małgorzata Wasilewska
tel. 505-942-135 e-mail m.wasilewska@forumsa.pl
REDAKToR NACZElNY:
Piotr Chmielarz
ZESPÓŁ REDAKCYjNY:
Paweł Woźniak, Andrzej Ratajczyk, Adam Maciejewski,
Mariusz Urbanke
KoREKTA:
Justyna
Foksowicz
SKŁAD I oPRACoWANIE GRAFICZNE:
Mariusz Troliński STUDIO
DYREKToR DS. RoZWoju:
Mikołaj Gomółka
KooRDYNAToR PRojEKTu:
Maciej Tomaszewski
4
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
iNNoWaCje
TRAnSfORMACJA EnERGETyCznA – EWOlUCJA, nIE REWOlUCJA
5
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
iNNoWaCje
TRAnSfORMACJA EnERGETyCznA – EWOlUCJA, nIE REWOlUCJA
W OPInII
MInISTERSTWA
WICEMINISTER ENERGII,
Grzegorz Tobiszowski,
komentuje wyniki raportu PKEE na temat
wkładu polskiego sektora energetycznego
w realizację globalnej polityki klimatycznej.
Największy udział w redukcji emisji dwu-
tlenku węgla w Polsce od 1990 r. ma
sektor energetyczny. Wysoki, bazowy,
ok. 98-procentowy udział węgla w struktu-
rze wytwarzania energii elektrycznej, który
mieliśmy w 1990 r., obniżył się do
ok. 77 proc. obecnie. Z czasem jeszcze
bardziej się zmniejszy zgodnie z założenia-
mi dokumentu „Polityka energetyczna
Polski do 2040 r.”, który jest strategią
państwa w zakresie sektora energetyczne-
go. Zmiany w polskiej energetyce muszą
jednak przebiegać w sposób ewolucyjny.
Taki proces jest konieczny nie tylko z punk-
tu widzenia kosztów i wyborów technolo-
gicznych, ale także kwestii społecznych.
Przykładem są regiony górnicze w Polsce
i Europie, które stoją przed dużymi wyzwa-
niami transformacyjnymi jak rekultywacja
i rewitalizacja terenów poprzemysłowych
przy zagwarantowaniu sprawiedliwej
transformacji społecznej. Pragnę podkre-
ślić, że w ostatnich latach Polska obniżyła
energochłonność gospodarki aż o 30 proc.
oraz zredukowała emisję gazów cieplarnia-
nych też o 30 proc., znacznie zmniejszyła
również poziom emisji tlenków siarki i azotu
oraz pyłów. Polska od lat podejmuje
nieustannie wysiłki na rzecz ograniczania
emisji gazów cieplarnianych m.in. poprzez
zastępowanie w elektrowniach starych
bloków węglowych cechujących się wysoką
emisją dwutlenku węgla na bardziej
efektywne. Ponadto rząd Prawa i Sprawie-
dliwości realizuje także wart 103 mld zł
program „Czyste powietrze” skierowany do
gospodarstw domowych oraz program
rozwoju elektromobilności, którego jednym
z głównych celów jest zmniejszanie
zanieczyszczenia z sektora transportu.
Transformacja
energetyczna
– ewolucja,
nie rewolucja
W Polsce od 1990 roku udało się obniżyć poziom
emisji dwutlenku węgla o około 30 proc. Największy
udział w tej redukcji miał sektor energetyczny.
Przedstawiciele branży są jednak świadomi nowych
wyzwań, jakie przed nimi stoją. Angażując się
w globalną politykę klimatyczną, przygotowują spółki
do osiągania kolejnych celów stawianych przez resort
energii, rynek oraz unię Europejską.
fot. MAt.PRAS
6
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
iNNoWaCje
TRAnSfORMACJA EnERGETyCznA – EWOlUCJA, nIE REWOlUCJA
7
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
iNNoWaCje
TRAnSfORMACJA EnERGETyCznA – EWOlUCJA, nIE REWOlUCJA
Zgromadzeni na globalnym szczycie
klimatycznym CoP24 szefowie państw
i rządów już pierwszego dnia przyjęli
deklarację o solidarnej i sprawiedliwej
transformacji energetycznej (ang. So-
lidarity and just Transition Silesia Dec-
laration). Dokument przygotowany przez
Polską Prezydencję CoP24 zakłada
realizowanie celów związanych z ochro-
ną klimatu przy jednoczesnym utrzy-
maniu rozwoju gospodarczego i miejsc
pracy w duchu dziedzictwa Solidarności.
Kwestia ta stała się jednym z głównych
tematów rozmów panelowych w Pawi-
lonie Polskim, w którym bardzo aktyw-
nie w czasie CoP24 działał Polski Ko-
mitet Energii Elektrycznej (PKEE),
organizując lub angażując się w szereg
wydarzeń poświęconych najbardziej
aktualnym zagadnieniom z obszarów
energetyki i jej oddziaływania na śro-
dowisko.
PKEE zaprezentował na CoP24 przesła-
nie spójne ze stanowiskami Polskiej
Prezydencji i Ministerstwa Energii. Zgod-
nie z nim transformacja polskiej ener-
getyki powinna przebiegać w sposób
zrównoważony. Eksperci PKEE dużą
część swoich wystąpień poświęcili in-
nowacjom w sektorze. Głównym punk-
tem aktywności PKEE była analiza wkła-
du polskiej energetyki w  globalną
politykę klimatyczną. PKEE podjął tak-
że dyskusję o problemie tzw. niskiej
emisji, czyli o zanieczyszczeniu powie-
trza spowodowanego głównie paleniem
w domowych kotłach paliwami stałymi
niskiej jakości.
W pierwszym dniu CoP24 eksperci –
Krzysztof laskowski z Eurelectric oraz
Kazimierz Szynol z PKEE – uczestni-
czyli w dwóch częściach panelu, doty-
czącego sprawiedliwej transformacji
energetycznej. Podczas spotkań za-
prezentowali swoje wnioski m.in. na
temat istotnych różnic pomiędzy sek-
torami elektroenergetycznymi krajów
unii Europejskiej. – Zdolność europej-
skiego sektora elektroenergetycznego
do odejścia od węgla będzie zależeć
w dużej mierze od komercyjnej dostęp-
ności kluczowych technologii umożli-
wiających efektywną kosztowo dekar-
bonizację i wzięcia pod uwagę różnych
punktów startowych państw członkow-
skich takich jak Polska, z blisko 80-pro-
centowym udziałem węgla w miksie
energetycznym. To w połączeniu z jed-
nym z najniższych poziomów PKB na
mieszkańca uE (68 proc. średniej unij-
nej) wymagać będzie ogromnych na-
kładów inwestycyjnych oraz poparcia
społecznego – powiedział laskowski.
– Transformacja energetyczna wymaga
uczciwego podziału kosztów ambitnej
polityki klimatycznej uE pomiędzy
państwami członkowskimi i zapewnie-
nia środków unijnych, które umożliwią
sprawiedliwą transformację energe-
tyczną w krajach takich jak Polska.
Za godny naśladowania przykład spra-
wiedliwej transformacji została uznana
deklaracja just Transition na Śląsku.
omawiając ją Kazimierz Szynol niejed-
nokrotnie podkreślał swoje śląskie
pochodzenie i znajomość zarówno lo-
kalnego rynku, jak i społeczności, w tym
górników. – Katowice są modelowym
przykładem, jak prowadzona konse-
kwentnie przez wiele lat polityka trans-
formacji pomaga stworzyć warunki dla
rozwoju innowacyjnych przedsiębiorstw,
nowe miejsca pracy i osiągnąć wyższy
poziom rozwoju. jednak transformacja
powinna przebiegać ewolucyjnie, a nie
rewolucyjnie – ocenił Kazimierz Szynol.
PKEE zainicjował także dyskusję na temat
modernizacji polskiej energetyki, prezen-
tując raport „Energetyka na drodze inno-
wacji”. Wyniki tego opracowania stały się
polem do dyskusji autorytetów ze świata
polityki, biznesu i nauki podczas Dnia
Innowacji na CoP24. Raport wskazuje, że
w 2014 r. polski sektor energetyczny wy-
dawał na innowacje ok. 40 proc. średnich
nakładów na ten cel dla całej gospodarki.
Dziś tylko cztery największe polskie firmy
energetyczne deklarują budżety na ba-
dania i rozwój na poziomie niemal 200
proc. średniej dla gospodarki kraju (w prze-
liczeniu na pracownika). – Kwestie wybo-
ru technologii w energetyce należą do
rynku. To rynek ma najlepszą wiedzę,
czego potrzebuje. Natomiast rząd może
regulować i wyznaczać ogólne kierunki
rozwoju. Bardzo dziękuję PKEE za ten
raport, bo on pokazuje nasze osiągnięcia
w energetyce w ostatnich latach. Poka-
zuje, w jakim miejscu jesteśmy – powiedział
Grzegorz Tobiszowski, sekretarz stanu
w Ministerstwie Energii.
– W nadchodzących latach w najwięk-
szym stopniu zwiększy się skala za-
stosowania technologii związanych
z farmami wiatrowymi offshore, ma-
gazynowaniem energii, usługami cy-
frowymi dla konsumentów czy ener-
getyką prosumencką – prognozował
TU znAJDzIESz
RAPORty PKEE
Raport „Wkład polskiego sektora
energetycznego w realizację
globalnej polityki klimatycznej”
został opracowany przez PKEE we
współpracy z Ernst & Young Busi-
ness Advisory. jest on dostępny
w całości w internecie pod adresem:
www.pkee.pl/reportcop24/
Aby zapoznać się z raportem
„Energetyka na drodze innowacji”
należy odwiedzić: www.pkee.pl/
energetyka-na-drodze-innowacji
lICzby MóWIą
200 proc. średniej dla gospodarki
(w przeliczeniu na pracownika) to
obecny poziom budżetów, jaki
deklarują na badania i rozwój cztery
największe polskie firmy energetycz-
ne. W 2014 r. cały polski sektor
energetyczny wydawał na innowacje
ok. 40 proc. średnich nakładów na ten
cel dla całej gospodarki.
Przemysł w Polsce poczynił ogromny postęp w ostatnich latach w zakresie ograniczania energochłonności.
Także modernizacja energetyki cały czas notuje progres. Zyskuje na tym nasze środowisko naturalne
Transformacja
energetyczna
wymaga uczciwego
podziału kosztów
ambitnej polityki
klimatycznej
UE pomiędzy
państwami
członkowskimi.
#
fot. fotoLIA
Dawid Klimczak, członek rady Zarzą-
dzającej PKEE.
Wyniki raportu skomentował także prof.
Wojciech Nowak, dyrektor Centrum
Energetyki AGH. Wskazał on innowa-
cyjne technologie, które opracowywa-
ne są na polskich uczelniach technicz-
nych oraz ośrodkach badawczych. Wśród
nich podkreślił szczególnie istotną rolę
oZE.
W ramach Dnia Innowacji w Pawilonie
Polskim na CoP24 miał miejsce także
panel poświęcony przyszłości transpor-
tu niskoemisyjnego – e-mobility – i wy-
korzystaniu jako paliwa wodoru. jego
uczestnikiem był jacek Kościelniak,
członek Rady Zarządzającej PKEE. –
Musimy patrzeć na innowacje przez
pryzmat jakości, dostatecznej ilości
mocy dla ładowania samochodów elek-
trycznych, ale też regulacji prawnych
– powiedział jacek Kościelniak.
PKEE przedstawił także podczas CoP24
wyniki raportu na temat wkładu pol-
skiego sektora energetycznego w re-
alizację globalnej polityki klimatycznej.
W prezentacji opracowania uczestni-
czył wiceminister energii, Grzegorz
Tobiszowski. obecni byli także przed-
stawiciele m.in. Komisji Europejskiej
oraz polskiej i zagranicznej branży
elektroenergetycznej. Raport PKEE
dowodzi, że pomimo niekorzystnych
uwarunkowań, w tym historycznej
dominacji technologii węglowych,
polski sektor elektroenergetyczny
skutecznie angażuje się w działania
na rzecz redukcji emisji Co
2
. jak pod-
kreślił minister Tobiszowski, przemysł
w Polsce poczynił ogromny postęp
w ostatnich latach w zakresie ograni-
czania energochłonności. Cały czas
postępuje także modernizacja ener-
getyki. Zyskuje na tym nasze środo-
wisko naturalne – Polska zredukowa-
ła emisję gazów cieplarnianych o 30
proc., znacznie zmniejszyła również
poziom emisji tlenków siarki i azotu
oraz pyłów – zaznaczył minister.
odnosząc się do wyników raportu
„Wkład polskiego sektora energetycz-
nego w realizację globalnej polityki
klimatycznej”, reprezentująca Komisję
Europejską, Yvon Slingenberg, dyrek-
tor DG Clima, podkreśliła, że transfor-
macja energetyczna powinna postę-
pować ewolucyjnie, by była procesem
sprawiedliwym. W ocenie ekspertów
komentujących raport PKEE walka ze
zmianami klimatu powinna mieć cha-
rakter globalnego i solidarnego wysił-
ku, przy pełnym zaangażowaniu wszyst-
kich stron. jedynie wtedy będzie ona
mogła przynieść widoczne efekty.
F
PG
ARtykuł PRzygotowAny we wSPółPRAcy z Pkee
8
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
iNNoWaCje
POlITykA EnERGETyCznA POlSkI DO 2040 ROkU
9
FORUM
PolSKIEj GoSPoDARKI
iNNoWaCje
POlITykA EnERGETyCznA POlSkI DO 2040 ROkU
PkEE liczy, że
polska energetyka
na realizację
swoich celów
otrzyma pomoc
dzięki wieloletniej
perspektywie
finansowej.
#
Polityka Energetyczna
Polski do 2040 roku – coraz
bliżej europejskich celów
klimatycznych
Projekt Polityki Energetycznej Polski do 2040 roku (PEP), przedstawiony przez
ministra energii na tydzień przed szczytem klimatycznym oNZ, spotkał się
z pozytywnym odzewem sektora elektroenergetycznego. Polski Komitet Energii
Elektrycznej (PKEE) zrzeszający największe spółki z tej branży poparł plany resortu
w specjalnym komunikacie. Założenia PEP były ponadto często omawiane przez
przedstawicieli administracji publicznej, autorytety naukowe i przedsiębiorców
w ramach zainicjowanych przez PKEE debat i wystąpień na CoP24.
Główne kierunki PEP dobrze wpisują się
w długoterminową politykę klimatyczno-
-energetyczną uE. Plany ministra energii
są także znaczącym krokiem ku unieza-
leżnieniu się od paliw węglowych w sek-
torze energetyki wytwórczej. Z drugiej
strony PEP należycie uwzględnia specy-
ficzne uwarunkowania Polski, w obliczu
których należy przyjąć strategię zrówno-
ważonej transformacji energetycznej.
Wśród kluczowych elementów PEP zna-
lazły się:
ARtykuł PRzygotowAny we wSPółPRAcy z Pkee
łości w 2030 r. Pełne wykorzystanie
potencjału morskich farm wiatrowych
i fotowoltaiki może zapewnić łącznie
do 30 GW nowych mocy wytwórczych
do 2040 r.;
Budowa pierwszej polskiej elektrow-
ni jądrowej o mocy 1–1,5 GW zapla-
nowanej na 2033 r. Sześć bloków
jądrowych o łącznej mocy około 6–9
GW ma zostać wybudowanych do
2043 r.
Szybka dywersyfikacja i rozwój wy-
twarzania energii ze źródeł niskoemi-
syjnych, które mają doprowadzić do
ograniczenia emisji Co
2
w sektorze
elektroenergetyki o 50 proc. do 2040
r.;
ograniczenie udziału węgla w wytwa-
rzaniu energii elektrycznej do ok. 60
proc. w 2030 r. Produkcja energii
elektrycznej z węgla spadnie znaczą-
co z 130 TWh w 2020 r. do 75 TWh
w 2040 r.;
Wzrost udziału energii elektrycznej
pozyskiwanej z oZE do 27 proc. ca-
Należy przy tym pamiętać, że realizacja
tych ambitnych planów będzie wyma-
gała ponoszenia bardzo wysokich na-
kładów inwestycyjnych. PKEE liczy, że
polska energetyka na realizację swoich
celów otrzyma pomoc dzięki wieloletniej
perspektywie finansowej (MFF) i w ra-
mach przepisów wykonawczych, wdra-
żających mechanizmy kompensacyjne
w ramach znowelizowanej dyrektywy
Eu ETS. W przeciwnym wypadku polskie
spółki energetyczne będą się borykały
z brakiem pieniędzy na konieczne in-
westycje.
PKEE pozytywnie ocenia założenia doty-
czące harmonogramu PEP. jednocześnie
branża elektroenergetyczna zwraca uwa-
gę, że neutralność węglowa może być
osiągalna dla Eu w ujęciu średnim. Nie
powinna stanowić indywidualnego celu
dla wszystkich krajów członkowskich
o różnych strukturach paliw energetycz-
nych. Końcowy, pozostający procent
emisji sektora energetyki będzie wymagał
kompensowania i emisji ujemnych.
Przed polskim sektorem energii stoi koniecz-
ność oszacowania ostateczne kosztów
i dostępności komercyjnej takich rozwiązań
jak CCS, obszary leśne, kredyty międzyna-
rodowe oraz ceny Co
2
na półwiecze. PKEE
popiera stopniową elektryfikację gospodar-
ki unii Europejskiej w obszarach niepodle-
gających dyrektywie Eu ETS, w tym branż
energochłonnych oraz sektorów transportu
I budownictwa. jednocześnie będziemy
minimalizowali wpływ środowiskowy sek-
tora energetyki do roku 2050 poprzez
stopniowe przekształcanie struktury paliw
F
G
P
w kierunku niskoemisyjnym.
ARtykuł PRzygotowAny we wSPółPRAcy z Pkee
Minister energii Krzysztof Tchórzewski uczestniczył w licznych debatach podczas COP 24 w Katowicach.
Prezentował tam m.in. założenia Projektu Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.
fot. MAt.PRAS
Zgłoś jeśli naruszono regulamin