Operon 2019 listopad klucz.pdf

(1567 KB) Pobierz
KRYTERIA OCENIANIA ODPOWIEDZI
Próbna Matura z OPERONEM
Chemia
Poziom rozszerzony
Listopad 2019
W niniejszym schemacie oceniania zadań otwartych są prezentowane przykładowe poprawne odpowiedzi. W tego
typu zadaniach należy również uznać odpowiedzi ucznia, jeśli są inaczej sformułowane, ale ich sens jest zgodny
z podanym schematem, oraz inne poprawne odpowiedzi w nim nieprzewidziane.
Numer
zadania
1.
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
Poprawna odpowiedź:
a) Liczba masowa:
70
Liczba atomowa:
31
Symbol pierwiastka: Ga
Masa atomowa wyrażona w gramach:
1,16
10
22
g
Przykładowe obliczenia masy atomowej:
1
u−
1, 661
10
24
g
70
u
x
x
=
1,16
×
10
22
g
b) 1s
2
2s
2
2p
6
3s
2
3p
6
4s
2
3d
10
4p
1
2 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach
1 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w jednym podpunkcie
0 pkt – brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
Liczba
punktów
0–2
2.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
a)
Al
3
+
+
H
2
O
Al(OH)
2
+
+
H
+
lub Al
3+
+
2H
2
O
Al(OH)
2
+
+
2H
+
lub Al
3+
+
3H
2
O
Al(OH)
3
+
3H
+
b) Dodanie do roztworu soli kwasu solnego prowadzi do zahamowania hydro‑
lizy, ponieważ zgodnie z regułą przekory powoduje to przesunięcie równowagi
reakcji w stronę substratu.
2 pkt – podanie poprawnego równania reakcji hydrolizy i poprawnego uzasad‑
nienia wyboru odczynnika
1 pkt – podanie poprawnego równania reakcji hydrolizy i niepoprawnego uza‑
sadnienia wyboru odczynnika
0 pkt – podanie niepoprawnego równania reakcji hydrolizy lub brak odpowiedzi
0–2
w w w. o p e r o n . p l
1
Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM
Numer
zadania
3.
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
Przykład poprawnej odpowiedzi:
a) Obserwacje dla przemiany 1: Tlenek miedzi(II) ulega roztworzeniu i powsta‑
je niebieski, klarowny roztwór.
Obserwacje dla przemiany 2: Podczas intensywnego ogrzewania na ściankach
probówki pojawiają się krople cieczy, a na dnie probówki pojawia się (biały)
osad.
b) Równanie reakcji 1:
CuO
+
2OH
+
H
2
O
[Cu(OH)
4
]
2
Równanie reakcji 2:
Na
2
[Cu(OH )
4
]
ogrzewanie
Na
2
CuO
2
+
2H
2
O

c) Nazwa związku X: tetrahydroksomiedzian(II) sodu
Nazwa związku Y: miedzian(II) sodu
d) Charakter kwasowy (tlenek miedzi(II) jest tlenkiem amfoterycznym, ale
równanie reakcji 1 wskazuje tylko na kwasowy charakter tlenku miedzi(II) –
jest to reakcja z zasadą), jednak nie można jednoznacznie ustalić charakteru
chemicznego tlenku miedzi(II), ponieważ nie poprowadzono reakcji chemicz‑
nej badanego tlenku z mocną zasadą.
4 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w czterech podpunktach
3 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w trzech podpunktach
2 pkt
-
podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi w jednym podpunkcie
0 pkt – brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
Liczba
punktów
0–4
4.
Poprawna odpowiedź:
Wzór elektronowy kwasu borowego:
O
B
H O
Wzór elektronowy anionu boranowego:
O
H
O
B
O
O
H
O
H
H
H
-
0–2
H
2 pkt – narysowanie poprawnych wzorów elektronowych kwasu borowego
i anionu boranowego
1 pkt – narysowanie poprawnego wzoru elektronowego kwasu borowego lub
anionu boranowego
0 pkt
-
brak poprawnie narysowanych wzorów lub brak odpowiedzi
5.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Cząsteczka/jon
kwas borowy
anion boranowy
Hybrydyzacja
sp
2
sp
3
Kształt
trójkątna
tetraedr
Liczba wiązań
s
6
8
p
0
0
koordynacyjnych
0
1
0–3
3 pkt – poprawne uzupełnienie dziesięciu lub dziewięciu komórek w tabeli
2 pkt
-
poprawne uzupełnienie ośmiu lub siedmiu komórek w tabeli
1 pkt – poprawne uzupełnienie sześciu lub pięciu komórek w tabeli
0 pkt – poprawne uzupełnienie mniej niż pięciu komórek w tabeli, niepoprawna
odpowiedź lub brak odpowiedzi
w w w. o p e r o n . p l
2
Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM
Numer
zadania
6.
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
Przykład poprawnej odpowiedzi:
W cząsteczce kwasu borowego występuje deficyt elektronowy przy atomie boru
(sekstet elektronowy zamiast oktetu elektronowego), co sprawia, że ten kwas
jest akceptorem wolnej pary elektronowej (kwasem Lewisa).
1 pkt – podanie poprawnej odpowiedzi
0 pkt – podanie niepoprawnej odpowiedzi lub brak odpowiedzi
Liczba
punktów
0–1
7.
Poprawna odpowiedź:
2Bi
+
 
H
2
SO
4(st
ęż
ony )
 
Bi
2
(SO
4
)
3
+
 
3SO
2
­ +
 
H
2
O
6
®
6
1 pkt – podanie poprawnego równania reakcji
0 pkt – podanie niepoprawnego równania reakcji lub brak odpowiedzi
0–1
8.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
g
M
Bi
=
209
mol
g
M
Bi O
=
466
mol
C
p
=
7 , 8%
g
d
=
1, 84
cm
3
g
M
H SO
=
98
mol
V
H SO
=
250 cm
3
C
p
d
mol
C
=
C
H SO
=
1, 464
n
H SO
=
0, 3661 mola
100%
M
dm
3
dm
3
V
A
=
22 , 4
mol
V
SO
=
4 dm
3
2Bi
+
 
H
2
SO
4(st
ęż
ony )
 
Bi
2
(SO
4
)
3
+
 
3SO
2
­ +
 
H
2
O
6
®
6
2
3
2
4
2
4
2
4
2
4
2
0–2
2
M
Bi
-
3
V
A
x
(masa bizmutu)
4 dm
3
x
=
24 , 88 g Bi
Liczba moli kwasu siarkowego(VI), która przereagowała z bizmutem, dając
odpowiednią ilość tlenku siarki(IV):
6
n
H SO
-
3
V
A
z (liczba moli H
2
SO
4
)
4 dm
3
x
=
0, 3571 mola
H
2
SO
4
Liczba moli H
2
SO
4
, który reaguje z zanieczyszczeniem (tlenkiem bizmutu):
∆n =
0, 3661 mola
0, 3571 mola
=
0, 009 mola H
2
SO
4
Bi
2
O
3
+
 
3H
2
SO
4
(
stężony
)
 
Bi
2
(SO
4
)
3
+
 
3H
2
O
®
2
4
M
Bi O
-
3
n
H SO
y
(masa Bi
2
O
3
)
0, 009 mola H
2
SO
4
y
=
1, 398 g Bi
2
O
3
m
Bi O
%
zanieczyszczenia
=
100%
%
zanieczyszczenia
=
5%
m
Bi O
+
m
Bi
2
3
2
4
2
3
2
3
Odpowiedź: Zanieczyszczenie bizmutu tlenkiem wynosi 5%.
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
w w w. o p e r o n . p l
3
Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM
Numer
zadania
9.
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
Przykład poprawnej odpowiedzi:
Równanie kinetyczne bez znanych wykładników ma postać:
y
x
v
=
k
C
NO
C
H
2
Liczba
punktów
0–2
Aby wyznaczyć wykładnik dla H
2
, porównujemy ze sobą szybkość reakcji z eks‑
perymentów 1. i 3.:
y
x
v
1
k
C
NO(1)
C
H (1)
=
y
x
v
3
k
C
NO( 3)
C
H ( 3)
0, 006
k
(0, 01)
x
(0, 01)
y
=
0, 012
k
(0, 01)
x
(0, 02 )
y
1 1
y
= ⇒
y
=
1
2 2
y
Aby wyznaczyć wykładnik dla NO, porównujemy ze sobą szybkość reakcji
z eksperymentów 1. i 2. ze znanym wykładnikiem z powyższych obliczeń:
x
v
1
k
C
NO(1)
C
H (1)
=
x
v
2
k
C
NO( 2 )
C
H ( 2 )
0, 006
k
(0, 01)
x
(0, 01)
=
0,144
k
(0, 02 )
x
(0, 03)
1
1
x
1
=
24 2
x
3
1 1
x
= ⇒
x
=
3
8 2
x
Wyrażenie na równanie kinetyczne reakcji:
3
v
=
k
C
NO
C
H
2
2
2
2
2
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnego wyrażenia na szybkość reakcji
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
10.
Poprawna odpowiedź:
Rząd reakcji względem NO: 3
Rząd reakcji względem H
2
: 1
Całkowity rząd reakcji: 4
1 pkt – podanie trzech poprawnych odpowiedzi
0 pkt – odpowiedź niepełna, niepoprawna lub brak odpowiedzi
0–1
w w w. o p e r o n . p l
4
Chemia. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM
Numer
zadania
11.
Poprawna odpowiedź i zasady przyznawania punktów
Przykład poprawnej odpowiedzi:
mol
C
NO
=
0, 025
dm
3
mol
C
H
=
0, 05
dm
3
v
=
k
[NO]
3
[ H
2
]
Stałą szybkości należy obliczyć z danych eksperymentalnych:
3
v
1
=
k
[NO]
1
[ H
2
]
1
3
9
mol
0, 01 mol
 ⋅
0, 01 mol
k
=
6
10
5
dm
0, 006
=
k
⋅
s
dm
3
dm
3
dm
3
s
mol
3
v
=
k
[NO]
3
[ H
2
]
3
9
mol
5
dm
 ⋅
0, 05 mol
v
=
6
10
⋅ 
0, 025
s
mol
3
dm
3
dm
3
mol
v
=
0,469
s
×
dm
3
2 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, wykonanie poprawnych obli‑
czeń i podanie poprawnej odpowiedzi z jednostką
1 pkt – zastosowanie poprawnej metody obliczeń, ale popełnienie błędu ra‑
chunkowego, co w konsekwencji wpływa na błędny wynik końcowy
0 pkt – zastosowanie niepoprawnej metody lub brak odpowiedzi
2
Liczba
punktów
0–2
12.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
a) Cr, Al
b) 2
Al
+
6HNO
3
(
stężony
)
   
Al
2
O
3
+
 
NO
2
+
 
3H
2
O
®
6
lub
Cr
+
6 HNO
3
(
stężony
)
   
r
2
O
3
+
 
NO
2
+
 
3H
2
O
®
C
6
2 pkt – podanie poprawnych odpowiedzi w dwóch podpunktach
1 pkt
-
podanie poprawnych odpowiedzi w jednym podpunkcie
0 pkt – brak poprawnych odpowiedzi lub brak odpowiedzi
0–2
13.
Przykład poprawnej odpowiedzi:
a) Konfiguracja elektronowa dla atomu arsenu:
w stanie podstawowym:
1
s
2
2
s
2
2
p
6
3
s
2
3
p
6
4
s
2
3
d
10
4
p
3
w stanie wzbudzonym:
1
s
2
2
s
2
2
p
6
3
s
2
3
p
6
4
s
1
3
d
10
4
p
3
4
d
1
b) Arsen w stanie podstawowym ma trzy niesparowane elektrony, co pozwala
mu tworzyć wiązania z trzema elektronami od siarki. Arsen w stanie wzbudzo‑
nym ma pięć niesparowanych elektronów (jest pierwiastkiem czwartego okresu
i może przejść w stan wzbudzony i przenieść jeden elektron z poziomu 4s na
wolny poziom energetyczny 4d). Przy takim rozmieszczeniu elektronów może
utworzyć wiązania chemiczne z pięcioma elektronami.
2 pkt – poprawne rozpisanie konfiguracji elektronowej dla atomu arsenu w sta‑
nie podstawowym i stanie wzbudzonym oraz uzasadnienie na tej podstawie
możliwości tworzenia dwóch siarczków
1 pkt – poprawne rozpisanie konfiguracji elektronowej dla atomu arsenu w sta‑
nie podstawowym i stanie wzbudzonym, ale błędne uzasadnienie
0 pkt – niepoprawna odpowiedź lub brak odpowiedzi
0–2
w w w. o p e r o n . p l
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin