1920 08 23 Replika delegacji sowieckiej.pdf

(156 KB) Pobierz
1920 sierpień 23, Mińsk
Replika przewodniczącego delegacji
sowieckiej
Karła Daniszewskiego
na
oświadczenie delegacji polskiej
w
sprawie sowieckich propozycji
pokojowych
(z protokołu 3 posiedzenia plenarnego konferencji w Mińsku)
Rada Komisarzy Ludowych zarówno w swoim radio, jak i w swoim komunikacie
wyraźnie wskazywała na to, że Republika Rad uznaje suwerenność i niepodległość
Polski zdaje mi się, że nie ma żadnych podstaw, aby mówić, iż w jakimkolwiek stopniu
dalsza polityka Rosji Sowieckiej odchyliła się od tej zasadniczej linii politycznej.
Jeżeli po oświadczeniu rządu sowieckiego, że jego wojska nie przekroczą linii
Borysowa, Berezyny itd., wojska te przekroczyły tę linię, to stało się to dlatego, że nie
bacząc na wszystkie oświadczenia ze strony rządu rosyjskiego i ukraińskiego,
Rzeczpospolita Polska przeszła do ofensywy. W odpowiedzi na tę ofensywę i napad na
Ukrainę komisarz ludowy do spraw zagranicznych Cziczerin posłał na imię ministra
spraw zagranicznych Patka odpowiednie wyjaśnienie, gdzie wyraźnie jest
powiedziane:
Z żalem musimy skonstatować, że rząd polski nie tylko nie zdecydował
się na rozpoczęcie przedłożonych przez nas rokowań pokojowych, ale wbrew temu,
czego mieliśmy prawo oczekiwać, rozpoczął rozległą ofensywę wojskową przeciw
terytorium ukraińskiemu, zagrażając tymi nowymi zaborczymi krokami niepodległej
Republice Ukraińskiej. Rządy sprzymierzone rosyjski i ukraiński zmuszone były wobec
tych kroków zaczepnych bronić terytorium ukraińskiego przed niczym nie
usprawiedliwionym napadem i wobec tego pozbawione są możności utrzymywania na
froncie ukraińskim linii wytkniętej w oświadczeniu z dn. 30 stycznia z racji motywów
strategicznych, wynikających z konieczności obrony. Rząd sowiecki podkreśla, do
jakiego stopnia kontynuowanie stanu wojny jest szkodliwym dla interesów obu
narodów.
Jasnym jest, że przekroczyliśmy powyższą linię z inicjatywy Rzeczypospolitej
Polskiej. Przekroczyliśmy ją broniąc się i winni byliśmy zrobić wszystko, aby uchronić
Republiki Sowieckie od napaści z zewnątrz.
W żadnym razie nie można porównać polityki stosowanej przez Rosyjską Republikę
Sowiecką w stosunku do Rzeczypospolitej Polskiej z polityką Piotra Wielkiego i
Katarzyny II. Za czasów Piotra i w ogóle caratu b. cesarstwo rosyjskie robiło wszystko,
aby ujarzmić Polskę. Piotr utrzymywał w Polsce swoje wojska, bezpośrednio mieszał
się do spraw sejmowych i bezpośrednio przeprowadzał wolę swoją w państwie
polskim. Rosyjska Republika Sowiecka i Ukraińska Republika wyrzekają się
bezwzględnie podobnych metod i jako sowieckie republiki pracy w zasadzie nie mogą
prowadzić takiej polityki. Napomknienia o analogii polityki naszej i polityki Piotra
Wielkiego określić można przez użyte już raz przez polską delegację słowa
"insynuacje". Z drugiej strony linia Curzona jest dla nas w ogólnych zarysach linią
etnograficzną. Wychodzimy z tego założenia, że wszystkie narody mają prawo
samostanowienia w granicach etnograficznych. Tak zwanej linii Curzona i w ogóle
etnograficznej przeciwstawia się tu "prawa historyczne", związane z grabieżczą
polityką Polski 15 i 16 wieku. Znów tu wysuwa się myśl, że Republiki Białoruska,
Litewska i inne winny rozstrzygnąć o swym losie pod naciskiem strony trzeciej.
Wydaje mi się, że nie można tak stawiać sprawy wobec tego, że te cztery republiki:
Ukraina, Białoruś, Litwa i Łotwa (Latgalia stanowi jej część) już rozstrzygnęły o swym
losie i że nie ma najmniejszych podstaw do ponownego wysuwania tej sprawy.
Nie można, wskazując na pracę Tymczasowego Komitetu Rewolucyjnego Polski,
mówić o polityce wtrącania się Rosyjskiej Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Rad
do spraw Rzeczypospolitej Polskiej. Tymczasowy Komitet Rewolucyjny powstał na
terytorium Polski z woli mas pracujących, które żyły w otoczeniu, gdzie nie było już
organów rządu Rzeczypospolitej Polskiej.
Nie jest również ingerencją, według naszego przekonania, żądanie zwrotu majątku
ewakuowanego lub zrabowanego ludności miejscowej przez wojska polskie. Nie
żądamy żadnej kontrybucji dla Rosji ani dla Ukraińskiej Republiki Rad, ale mówimy,
że ludność pracująca ucierpiała od działań wojennych i wobec tego straty jej powinny
być wynagrodzone.
Co się tyczy gwarancji wojskowych, dotyczących ograniczenia armii, demobilizacji
przemysłu Rzeczypospolitej Polskiej, winniśmy oświadczyć, co następuje: Jesteśmy
zdania, co dla nikogo z nas nie jest tajemnicą, że front polski i front krymski łączą się
w jednych rękach - w pierwszym rzędzie w rękach Francji. W Paryżu znajduje się
centrum polityczne i faktycznie wojenne, kierujące zjednoczonym frontem
antyrosyjskim, część którego, a mianowicie front polski, jest tylko lewym jego
skrzydłem. Wychodzimy z tego założenia i mówimy, że armia nasza niezbędna jest
nam nie tylko dlatego, aby unieszkodliwić napad tego lewego skrzydła. Winniśmy
armię tę rzucić przeciw prawemu skrzydłu wysuniętych przeciw nam wojsk,
pragnących ujarzmić Republiki Sowieckie Rosyjską i Ukraińską, i narzucić nam swoją
wolę, obcą ludom pracującym republik sowieckich. I zanim Rzeczpospolita Polska nie
dowiedzie nam, że działa jako suwerenna, niezależna Rzeczpospolita, nie możemy
porzucić naszego punktu widzenia.
Źródło:
Dokumenty i materiały do historii stosunków polsko-radzieckich,
Red. N. Gąsiorowska-Grabowska, I. A.Chrienow, t. 3,
kwiecień 1920-marzec 1921,
Warszawa 1964, s. 349-350.
Powrót do wykazu chronologicznego

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin