zasady_postepowania_interwencyjnego_w_sytuacji_przemocy__w_rodzinie.pdf

(334 KB) Pobierz
Zasady
postępowania
interwencyjnego
w sytuacji
występowania
przemocy
w rodzinie
Wskazówki dla osób
realizujących te zadania
KIELCE 2012
Wojewoda Świętokrzyski
Spis treści
Wstęp
.......................................................................................................................................................... 3
1. Podstawowe kroki postępowania interwencyjnego w sytuacji związanej z wystąpieniem przemocy w
rodzinie
.................................................................................................................................................... 6
1.1 Etap 1: Przyjęcie zgłoszenia o stosowaniu przemocy w rodzinie
........................................................... 6
1.2 Etap 2: Zdefiniowanie problemu
......................................................................................................... 8
Kryteria różnicujące przemoc i agresję
.............................................................................................. 9
Objawy obserwowane u osób dotkniętych przemocą.................................................................................
11
Objawy psychiczne (emocjonalne)
.................................................................................................. 11
Objawy fizyczne
............................................................................................................................. 12
Objawy społeczne
.......................................................................................................................... 12
Objawy typowe dla dzieci
.......................................................................................................................... 12
1.3 Etap 3: Zapewnienie bezpieczeństwa
.................................................................................................. 13
1.3.1
Działania interwencyjne podejmowane przez wszczynających procedurę
Niebieskie Karty
.... 14
1.4 Etap 4: Wspieranie
.............................................................................................................................. 16
2.
Gdy interwentem jest funkcjonariusz Policji
................................................................................... 18
2.1 Działania interwencyjne podejmowane w ramach procedury Niebieskie Karty przez funkcjonariusza
Policji
................................................................................................................................................. 18
3.
Gdy interwentem jest przedstawiciel jednostki organizacyjnej pomocy społecznej
.......................... 19
3.1. Działania wykonywane w ramach procedury „Niebieskie Karty” przez pracownika socjalnego jednostki
organizacyjnej pomocy społecznej
...................................................................................................... 20
4.
Gdy interwentem jest pracownik oświaty
........................................................................................ 22
4.1. Działania podejmowane przez pracownika oświaty w ramach procedury „Niebieskie Karty”
.............. 22
5.
Gdy interwentem jest pracownik ochrony zdrowia..........................................................................
24
5.1 Działania podejmowane przez pracownika ochrony zdrowia w ramach procedury Niebieskie Karty
... 24
6.
Gdy interwentem jest członek Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
......... 25
6.1 Działania podejmowane w ramach procedury Niebieskie Karty przez przedstawiciela GKRPA
.......... 25
7. Procedura odebrania dziecka z rodziny w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia
w związku z wystąpieniem przemocy w rodzinie
..................................................................................... 26
1
7.1 Działania ze względu na udział dziecka
............................................................................................... 26
7.1.1.
7.1.2.
Działania Policjanta
........................................................................................................ 27
Działania pracownika socjalnego
.................................................................................... 29
7.1.3. Działania przedstawiciela ochrony zdrowia
............................................................................ 32
Działania Zespołu Interdyscyplinarnego
................................................................................................. 33
7.2 Działania Zespołu Interdyscyplinarnego i Grupy Roboczej względem osób doświadczających
przemocy w rodzinie
.......................................................................................................................... 34
7.3 Działania Zespołu podejmowane wobec sprawcy przemocy w rodzinie
.............................................. 36
7.3.1
Organizacja spotkania z udziałem sprawcy ................................................................... 36
Sankcje stosowane wobec sprawcy przemocy na podstawie Art. 41a. (Kodeks Karny, Rozdział V:
Środki karne)
.................................................................................................................................. 37
Ewaluacja działań własnych Zespołu
...................................................................................................... 38
2
Wstęp
Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
(Dz. U. z 2010 r., nr 125 poz. 842) przemoc w rodzinie należy rozumieć jako „jednorazowe albo
powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób,
[o których mowa w art. 2 pkt. 2 w/w ustawy – przez określenie członek rodziny należy rozumieć
osobę najbliższą w rozumieniu art. 115
§
11 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Karny
(Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), a także inną osobę wspólnie zamieszkującą
lub gospodarującą], w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia,
zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące
szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy
moralne u osób dotkniętych przemocą”.
Przemocą w rodzinie nazywamy każde zachowanie skierowane wobec osoby bliskiej,
którego celem jest utrzymanie nad nią kontroli i władzy. Przemoc w rodzinie to zamierzone,
wykorzystujące przewagę sił działanie przeciwko członkowi rodziny naruszające jego godność
oraz podstawowe prawa i wolności, powodujące cierpienie i szkody. Przemoc w rodzinie
charakteryzuje się tym, że: jest intencjonalna – jest zamierzonym celowym działaniem człowieka
nakierowanym na kontrolowanie i podporządkowanie drugiej osoby, odbywa się w warunkach
nierównowagi sił – sprawca ma i wykorzystuje przewagę (fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną)
nad ofiarą, prowadzi do naruszenia jej podstawowych praw i wolności, powoduje cierpienie oraz
naraża ją na utratę zdrowia i życia.
Przemoc w rodzinie jest w polskim systemie prawnym przestępstwem ściganym
z urzędu!
Ponadto powinnością każdego człowieka jest reagowanie na krzywdę osoby
doświadczającej przemocy. Taki społeczny (bez sankcji karnych) obowiązek nakłada
art. 304
§
1 KPK:
„Każdy
dowiedziawszy się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić
o tym Prokuratora lub Policję.”
Nie możemy pozostawać wobec takich sytuacji obojętni. W przypadku instytucji
publicznych (np. szkoły, urzędy) mamy do czynienia z bezwzględnym obowiązkiem
powiadomienia o popełnieniu przestępstwa. Do powiadamiania o popełnieniu przestępstwa
z użyciem przemocy obliguje art. 12 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku
o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie:
3
„Osoby, które w związku z wykonywaniem swoich obowiązków służbowych lub zawodowych powzięły
podejrzenie o popełnieniu ściganego z urzędu przestępstwa z użyciem przemocy w rodzinie, niezwłocznie
zawiadamiają o tym Policję lub prokuratora.”
„Osoby będące świadkami przemocy w rodzinie powinny zawiadomić o tym Policję, prokuratora lub inny
podmiot działający na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie.”
O obowiązku zgłaszania przestępstw ściganych z urzędu mówi również
art. 304
§
2
Kodeksu Postępowania Karnego:
„instytucje państwowe i samorządowe, które powzięły uzasadnione podejrzenie o popełnieniu przestępstwa
ściganego z urzędu, w sytuacji stwarzającej bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia ludzkiego są zobowiązane
niezwłocznie zawiadomić o tym Prokuratora lub Policję, oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu
przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego
zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa”.
Zaniechanie powiadomienia w sytuacji stwierdzenia występowania przemocy może zostać
potraktowane jako przestępstwo z art. 231 KK, tj. niedopełnienie obowiązków przez
funkcjonariusza publicznego i działanie na szkodę interesu publicznego.
Dla obrony świadków ustawodawca przewidział w art. 191
§
3 KPK ochronę:
„Jeśli zachodzi uzasadniona obawa użycia przemocy lub groźby bezpośredniej wobec świadka lub
osoby najbliższej w związku z jego czynnościami, może on zastrzec dane dotyczące miejsca
zamieszkania do wyłącznej wiadomości Prokuratora lub Sądu.”
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie:
Osobie dotkniętej przemocą w rodzinie udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie:
1. poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego;
2. interwencji kryzysowej i wsparcia;
3. ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemożliwienie osobom stosującym przemoc korzystania
ze wspólnie zajmowanego z innymi członkami rodziny mieszkania oraz zakazanie kontaktowania się
i zbliżania się do osoby pokrzywdzonej;
4. zapewnienia osobie dotkniętej przemocą w rodzinie bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku
wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie;
5. badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem
przemocy w rodzinie oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie;
4

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin