Polskie_ścieżki_masonerii_OCR.pdf

(17858 KB) Pobierz
I
'LSKJE
ŚCI
M
S NE II
Andrzej
Zwołiński
WYDAWNICTWO ITII
SPIS
TRE$CI
POCZ}}TKI
CZASYSTANISI,AWOWSKIE
ROZBIORY
KU
NIEPODLEGI,OŚCI
II RZECZPOSPOLITA
ROZWIi\ZANIE POLSKIEJ MASONERII
WOJNA I EMIGRACJA
W POLSCE LUDOWEJ
ODRODZENIE
DZISIAJ
6
29
52
89
105
138
155
186
217
264
POCZATKI
I
Teorie, które
miały przydać
masonerii szacunku i
wskazać
na Jej
wielowiekowość, były
powtarzane w postaci legend
masońskich,
do-
wolnie
formułowanych
hipotez badawczych
(najczęściej
niczym nie-
uzasadnionych) i najbardziej nieprawdopodobnych opisów.
Należało
do nich m.in.
utożsamianie początków
masonerii z
wyjściem
pierw-
szego
człowieka
z raju -
twórcą
masonerii
miał być
po prostu Adam,
ulepiony z gliny przez Wielkiego Budowniczego
Wszechświata
- czy
twierdzenie,
że
pierwszym masonem
był
Kain". Za
założycieli
maso-
nerii uznano synów wspomnianego w Biblii Lamacha, którzy odkryli
ochodzenie masonerii okryte jest
tajemnicą.
W XVIII i XIX stul.eci.u
~i~
sarze wolnomularscy
przywiązywali wielką wagę
do udowodnienia Jej
podstawowe
założenia
wszystkich nauk. Jabal, starszy syn,
stworzył
geometrię,
P
a Tubalkain
sztukę kowalską
- wyniki swych
odkryć
spi-
starożytnych źródeł. Miało
to
pomnożyć
szacunek dla masonerii,
wskazać
sali na dwóch kamiennych kolumnach, aby
mogły być
odnalezione
po
mającym nastąpić
potopie. Kiedy wody potopu
opadły,
Hermes
(być może
na
starodawność
jej tradycji i
podkreślić pokrewieństwo
duchowe z histo-
rycznymi
prądami myślowymi.
Z tego okresu pochodzi szereg teorii, naj-
częściej niemających
podstaw historycznych,
szukających źródeł
w legen-
chodzi o legendarnego
twórcę
alchemii)
odnalazł jedną
z kolumn,
przestudiował
zapisane na niej wskazówki i
przekazał
in-
nym, czego sam
się nauczył.
Sztuka mularska, której
podstawą stała
się
darnych
starożytnych
bractwach i
związkach.
Jeden z historyków przytacza
12
różnych
hipotez
tłumaczących
pochodzenie masonerii'.
geometria,
zaczęła nabierać większego
znaczenia po wzniesieniu
Babel. Sam król Nemrod
był
mularzem i
miał
wielkie upodo-
XIX-wieczny pisarz
masoński,
brat Lessing, autor
Rozmów Ernesta
wieży
i
Falka
w
obronie wolnomularstwa,
pisał:
Masonia jest tak
starą,
jak
ludzkie
społeczeństwa,
nie
czemsiś
dewotnem. ale na istocie
człowieka
ugruntowana
-
jednem
i
tem samem,
co
dążność
do
spełnienia
ludzkiego
przeznaczenia,
co
historya kultury,
w
istocie swej
starszą
jest
masoński
związek
(Bund) dla jej zachowania, rozkrzewienia
i
uświadomionego
pie-
banie do tej sztuki. Gdy
postanowił zbudować Niniwę
i inne miasta
na Wschodzie,
posłał
tam 30 mularzy,
udzielając
im wielu rad, m.in.:
bqdźcie
sobie
wzajemnie wierni
i
oddani, kochajcie
się
szczerze i
służ­
abyście przynieśli
zaszczyt
cie
swoim zwierzchnikom,
waszemu.
mnie, mistrzowi
lęgnowania założony,
bo ten, jako
zewnętrzna
organizacya,
pojawił się
Byli
łym
także
autorzy, którzy widzieli
twórcę
masonerii w Noem, ocala-
dopiero na
początku
XVIII
w.'
z potopu. Zdecydowanie popularniejsza jednak
była
legenda o sy-
nach Lamacha.
Z.
Pawłowicz, Kościól
i sekty
w
Polsce,
Gdańsk
1992, s.207; B. Kiernicki,
Masoneria,
Materiały
Wydzia-
łu
Szkolenia Politycznego
Zarządu Głównego
ZChN, z. 16,Warszawa 1993, s. 4.
1
1
S.
Załęski,
O
masonerii
w
Polsce od roku
1738
do
1822 na
źródlach wylącznie masońskich,
cz. 1,
Kraków 1908, s. 1.
H.L Stillson, H.F. Klein,
Masonic Fraternity,
w:
The Encyclopedia Americana. A Ubrary ot Universal
Knowledge,
t.
XVIII, New York-Chicago 1929, s. 383. Por. H.L Stillson, H.F. Klein, dz.
cyt.,
s. 383-384;
J.
Marques-Riviere,
Podwójne oblicze wolnomularstwa,
Katowice 1938, s. 29.
3
Kolejnym ogniwem w biblijnej genezie wolnomularstwa mieli
być
a majstra - Jehowa, ale
zrobił
to potajemnie, tak
że
majstrowie znali
wszystkie
słowa,
towarzysze - swoje i uczniów, a uczniowie - tylko swoje.
Zrobił
to, by nie
mylić się
przy
wypłatach, zatrudniał
bowiem ponad 30 tys.
Abraham i jego
żona.
Gdy przybyli do Egiptu, przekazali Egipcjanom
ogrom wiedzy i
wykształcili
ucznia imieniem Euklides, który szczególnie
wyróżniał się
końcu
w tych studiach. W
sam Euklides
został
nauczycielem
wolnomularzy w
następu­
robotników z
różnych
krajów i
mówiących
rozmaitymi
językami.
Trzej
chciwi uczniowie: Fanor, Amru i Matuzal (inna wersja podaje imiona: Ju-
bei, Jubelo, Jubelum), aby
wziąć więcej pieniędzy,
postanowili
wydobyć
od Adonirama
słowa
majstrów. Gdy Adoniram
zwiedzał
plac budowy,
Matuzal
zażądał
od niego wydania
słowa,
a gdy ten
odmówił
-
uderzył
go
młotkiem (młotek
- znak masonów). Potem Fanor
uderzył
Adonirama
kątomierzem
(znak masonów). Budowniczy
zaczął uciekać
i ledwie
zdążył
wrzucić
do studni swój
złoty święty trójkąt
(znak mistyczny), gdy
dopadł
go
geometrii i
sformułował
jących słowach:
zasadę postępowania
mularze winni
być
wierni królowi i krajowi, do którego
nawzajem i
być względem
siebie wierni i oddam; po-
należą, kochać się
winni
nazywać się
nawzajem imieniem brata i czeladnika; najmodrzej-
szego
z
braci powinni
obrać
mistrzem, a
w
wyborze nie powinni
kierować
się przyjaźnią,
urodzeniem
albo
majątkiem
i nie powinni
pozwolić,
by wy-
brano kogo innego, jeno tylko najzdolniejszego; pod
przysięgą zobowiążą
się przestrzegać
tych
być
wszystkich przepisów.
Następcami
Euklidesa mieli
Amru i
zakłuł
na
śmierć
cyrklem (znak masonów). Zabójcy
wynieśli ciało
Adonirama ze
świątyni
i ukryli je. Salomona bardzo
rozgniewał
ten wypa-
dek.
Nakazał dziewięciu
najstarszym majstrom
odnaleźć ciało
Adonirama
i
zmienić
symboliczne
słowo
"Jehowa",
gdyż
domyślał się
powodu zabójstwa. W czasie po-
biblijni królowie: Dawid, który
przedsięwziął budowę świątyni
w Je-
cenił
rozolimie i wysoko
mularzy,
podał
im przepisy i obyczaje przekazane
mu przez Euklidesa; oraz Salomon, który
dokończył budowę świątyni,
po-
słał
? '.
2
~
mularzy do
różnych
krajów,
zgromadził
40 tys. robotników kamieniar-
SWIĄTYNIA
SALoMONA
skich (wszystkich zwano mularzami),
wśród
nich
wybrał
3 tys. mistrzów
i werkmistrzów. Drzewa do budowy
świątyni
Salomonowi
dostarczał
z in-
nego kraju król Tyru, Hiram
Abiff".
Niektórzy
łączą
Hirama z bohaterem legendy o Adoniramie.
Miał
on
być głównym
budowniczym
świątyni
Salomona. Znany z Biblii Hiram,
syn
wdowy
z
pokolenia Neftaleqo,
wykonywał
dla
świątyni
Salomona wszystkie
prace w
mosiądzu:
kolumny, odlew morza z dwunastoma
podpierającymi
je
wołami,
podstawy
mosiężne, kotły
(por. 1 Krl
7, 13-47).
Adoniram
podzielił
robotników na uczniów, towarzyszy i majstrów,
przy czym
nazwał
ich symbolicznie: ucznia - Joakin, towarzysza - Wooz,
P.
Larousse,
Franc-Ma~onnerie,
w:
Grand dictionnaire universef
du
XIX
siec/e, t. VIII, Paris 1827,
s. 766;J. Siewierski,
Dzieci wdowy, czyli
opowieści masońskie,
Milanówek
1992,
s.
9-10.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin