Monika Białek, Dariusz Rott - Radiouczelni.T. 2. Radio w badaniach naukowych.pdf

(382 KB) Pobierz
RADIOUCZE(L)NI
Tom 2: Radio w badaniach naukowych
Redakcja naukowa
Monika Białek, Dariusz Rott
Wydawnictwo Naukowe
Instytut Kultury Regionalnej i Badań Literackich
im. Franciszka Karpińskiego. Stowarzyszenie
Siedlce 2020
Dziedzina nauk społecznych
Dyscyplina: nauki o komunikacji społecznej i mediach
Redakcja naukowa
Monika Białek (Uniwersytet Gdański)
Dariusz Rott (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
Recenzent
Grażyna Stachyra (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie)
Copyright © 2020 by [i]WN IKRiBL
Copyright © 2020 by Autorzy
ISBN 978-83-64884-63-4
Skład i łamanie
Pit-ART Piotr Gorzelańczyk
Druk i oprawa
POLIDRUK
Wydawca
Instytut Kultury Regionalnej i Badań Literackich
im. Franciszka Karpińskiego. Stowarzyszenie
ul. Targowa 7/6
08-110 Siedlce
https://wydawnictwoiwn.wordpress.com
SPIS TREŚCI
Monika Białek, Dariusz Rott
Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
Tadeusz Sznajderski
Program radiowy publicznych pomorskich rozgłośni
Polskiego Radia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
Paulina Czarnek-Wnuk
Czynniki kształtujące charakter muzyki w komercyjnych
rozgłośniach radiowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
Karol Treder
Lista Przebojów Radia MORS – charakterystyka ogólna . . . . . . 38
Urszula Doliwa
Edukacja medialna przez działanie – czyli historia powstania
lokalnej pirackiej stacji radiowej w Piotrkowie Trybunalskim . . . 54
Magdalena Szydłowska
Wywiad radiowy – złożona relacja dziennikarza z interlokutorem
na podstawie prac Maryny Okęckiej-Bromkowej . . . . . . . . . . . 71
Katarzyna Michalak
Znaczenie językowego nacechowania postaci w reportażu
Katarzyny Michalak
Studnia
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Małgorzata Żurakowska, Dariusz Rott
Radiowe adaptacje literatury staropolskiej. Słuchowisko
Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
. . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Noty o autorach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 122
5
Wstęp
W świecie zdominowanym dziś przez media elektroniczne, radio
nie znajduje się w centrum zainteresowań medioznawców. Jak zauważa
Grażyna Stachyra: „W epoce dynamicznego rozwoju mediów elektro-
nicznych, w szczególności Internetu i telewizji, problematyka związana
z tradycyjnym medium – jakim jest radio – i jego przeobrażenia wydają
się pozostawać nieco na uboczu”
1
. Na szczęście grupa naukowców, za-
interesowanych przekazem radiowym wciąż się powiększa. Także liczne
grono młodych adeptów sztuki dziennikarskiej, pozostaje pod wraże-
niem „magii radia” i jest gotowe poświęcić mu swoją aktywność zawo-
dową. To właśnie z myślą o nich, w Uniwersytecie Gdańskim, we współ-
pracy z Polskim Radiem Gdańsk oraz Naukowym Kołem Radiowców,
realizowany jest od kilku lat radioznawczy projekt badawczy. Jego efek-
tem są między innymi dwie ogólnopolskie konferencje naukowe (2016,
2018) oraz pierwszy tom
Radioucze(L)ni
2
.
W tomie drugim, zatytułowanym
Radioucze(L)ni: radio w badaniach
naukowych,
który oddajemy w ręce Czytelników, znalazły się teksty au-
torów podejmujących szeroko rozumianą problematykę badań radio-
znawczych. Zebrane zostały artykuły traktujące o radiu jako o medium
postrzeganym wieloaspektowo (zarządzanie radiem, kształtowanie
gustów muzycznych, edukacja medialna, publicystyczne i artystyczne
gatunki radiowe). Warto zaznaczyć, że pięć z siedmiu artykułów, napi-
sali radiowi praktycy, co znacznie poszerza i uatrakcyjnia perspektywę
badawczą.
Tom otwiera artykuł Tadeusza Sznajderskiego, podejmujący za-
gadnienia struktury i finansowania programu radiowego. Autor wska-
zuje na funkcjonowanie regionalnych, publicznych rozgłośni radiowych,
ze szczególnym uwzględnieniem programów misyjnych, wspieranych
finansowo przez KRRiTV.
1
2
Grażyna Stachyra,
Gatunki audycji w radiu sformatowanym,
Lublin 2008, s. 9.
Radioucze(L)ni: radio w badaniach naukowych i w praktyce akademickiej,
red. Monika Białek, Mag-
dalena Iwanowska, Warszawa 2018.
6
O niezaprzeczalnym związku radia i muzyki traktują dwa kolej-
ne artykuły – Pauliny Czarnek-Wnuk i Karola Tredera. W pierwszym
została omówiona problematyka muzyki pojawiającej się na antenie
komercyjnych rozgłośni radiowych wraz ze wskazaniem źródeł obec-
ności muzyki w eterze. Autorka podejmuje próbę nakreślenia roli me-
dium audialnego jako dostarczyciela muzycznej rozrywki w zestawieniu
z rozwiązaniami nowo medialnymi. Drugi tekst dotyczy tworzenia listy
przebojów w rozgłośni studenckiej, na przykładzie akademickiego Ra-
dia Mors, działającego przy Uniwersytecie Gdańskim. Autor artykułu,
student dziennikarstwa, aktywnie działający w rozgłośni studenckiej, na
podstawie obserwacji uczestniczącej stworzył charakterystykę progra-
mu „Lista przebojów”, ze wskazaniem na czynniki decydujące o ostatecz-
nym jej kształcie. Tekst jest jego debiutem naukowym.
O edukacji medialnej poprzez działanie pisze Urszula Doliwa,
wskazując na przykład lokalnej pirackiej stacji radiowej, działającej w To-
maszowie Mazowieckim od lat 90. dwudziestego wieku, która dziś jest
koncesjonowanym nadawcą, ze stałą grupą słuchaczy. Autorka opisuje
proces zdobywania kompetencji medialnych poprzez praktykę, z wyko-
rzystaniem mediów do tego stworzonych, zwracając uwagę na zasad-
niczo nierozstrzygnięty dylemat: czy pracy radiowej można się nauczyć
teoretycznie czy tylko poprzez działanie.
Na szczególną relację pomiędzy dziennikarzem a jego rozmówcą
wskazuje Magdalena Szydłowska, analizując wywiad radiowy. Ten gatu-
nek dziennikarski ma szczególne znaczenie w radiu, które ze względu
swoją specyfikę przekazu (niewidzialność i kameralność), wymusza na
radiowcach wypracowanie indywidualnych metod rozmowy oraz stwo-
rzenie specyficznej interakcji z bohaterami. Swoje rozważania autorka
oparła na archiwalnych wywiadach olsztyńskiej dziennikarki Maryny
Okęckiej-Bromkowej, niegdyś popularnej animatorki kultury, dziś już
postaci nieco zapomnianej.
O artystycznych formach radiowych: reportażu artystycznym
(typu feature) i słuchowisku radiowym traktują dwa kolejne artykuły –
Katarzyny Michalak oraz Małgorzaty Żurakowskiej i Dariusza Rotta. Te
dwa gatunki, reportaż oraz słuchowisko radiowe, stanowią swoistą lite-
raturę audialną, wzbogacającą dorobek współczesnych tekstów kultury.
Lubelska reportażystka radiowa, Katarzyna Michalak podjęła ciekawy
7
Zgłoś jeśli naruszono regulamin