Choroby_grzybowe_zboz.pdf

(1634 KB) Pobierz
Choroby
grzybowe zbóż
Wprowadzenie
Zapewnienie plonów o odpowiedniej
wysokości i jakości – oto
jedno z najważniejszych zadań
w udanej uprawie zbóż.
Tam, gdzie zbiorom z plantacji
zbóż zagrażają choroby grzybowe,
ich wczesne wykrycie jest kluczem
do skutecznego zwalczania.
Celem tej broszury jest wsparcie rolnika
przy rozpoznawaniu występujących
chorób poprzez krótki opis obrazu
szkód. Wraz z zawartymi w niej
dodatkowymi wskazówkami ma
ona służyć praktykowi jako krótki
poradnik. Świadomie zrezygnowano
z wyczerpujących wywodów odnośnie
biologii i epidemiologii poszczególnych
patogenów; w tym przedmiocie
odsyłamy do literatury fachowej.
Obok opisu chorób i obrazów
szkód ukazujemy rolnikowi drogi
rozwiązań w ich zwalczaniu w ramach
zintegrowanej uprawy roślin.
Spis treści
strona
Wprowadzenie ............................................................
Występowanie chorób w zbożach ............................
Askochytoza liści.........................................................
Brunatna plamistość liści ..........................................
Czerń zbóż ...................................................................
Fuzarioza, porażenie kiełków, źdźbeł i kłosów ........
Głownia pyłkowa owsa ..............................................
Głownia pyłkowa pszenicy i jęczmienia ...................
Głownia zwarta jęczmienia .......................................
Głownia źdźbłowa żyta ..............................................
Łamliwość podstawy źdźbła .....................................
Mączniak prawdziwy zbóż ........................................
Pasiastość liści jęczmienia .......................................
Plamistość siatkowa jęczmienia ..............................
Pleśń śniegowa zbóż .................................................
Rdza brunatna pszenicy i żyta ..................................
Rdza karłowa jęczmienia ..........................................
Rdza żółta ...................................................................
Rizoktonioza zbóż ......................................................
Rynchosporioza – plamistość liści ...........................
Septorioza kłosów ......................................................
Septorioza liści ...........................................................
Śnieć cuchnąca pszenicy ..........................................
Śnieć karłowa pszenicy .............................................
Wirus mozaiki żółtej na jęczmieniu ozimym ............
Wirusowa żółta karłowatość jęczmienia .................
Zgnilizna ozimin ..........................................................
Zgorzel podstawy źdźbła ..........................................
Zalecenia – Plantacje prowadzone intensywnie .....
Zalecenia – Plantacje prowadzone średnio
intensywnie .................................................................
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
22
24
26
28
30
32
34
36
38
40
42
44
46
48
50
52
54
56
58
60
2
3
Występowanie chorób w zbożach
pszenica ozima i jara
Septorioza plew
Septorioza liści
Rdza brunatna
Rdza żółta
Rdza źdźbłowa
Mączniak prawdziwy
21
25
29
30
31
32
37
39
49
51
59
61-69
71-92
jęczmień ozimy i jary
Plamistość siatkowa
Rynchosporioza
Rdza żółta
Rdza karłowa
Mączniak prawdziwy
25
29
30
31
32
37
39
49
51
59
61-69
71-92
pszenżyto i żyto
Rdza brunatna
Rynchosporioza
Septorioza liści
Mączniak prawdziwy
4
21
25
29
30
31
32
37
39
49
51
59
61-69
71-92
5
Askochytoza liści
(Ascochyta spp.)
Występowanie i znaczenie
Stwierdza się zwiększone występowanie tej choroby.
Zaobserwowano istotne straty gospodarcze spowodo-
wane porażeniem tą chorobą. Grzyb atakuje szczególnie
pszenicę i jęczmień, ale także żyto i owies; należy go
jednak uznać za pasożyta porażającego rośliny osłabione.
Okres wykrywania
Często już w czasie wschodów jesienią; na jęczmieniu
ozimym często po stopnieniu śniegów na obumarłych lub
poparzonych liściach.
Obraz choroby
Fenotyp stanowią owalne lub podłużne plamy martwicze
o wielkości kropki, które występują głównie w ostatniej
trzeciej części długości liścia. Plamy te później się zlewają
i liść usycha. Na pszenicy i jęczmieniu porażane są
także plewy, które w dalszym przebiegu choroby blakną,
zachowując jednak ostre ciemnobrązowe obrzeża. U owsa
porażone liście są często zabarwione czerwonawo.
Przetrwanie grzyba następuje na resztkach słomy i liści.
Zakażenie może objąć wszystkie rodzaje zbóż; wśród
chwastów polnych główną rośliną żywicielską jest perz.
Wzmożone występowanie
– długo trwająca wilgotna i chłodna pogoda z dużą
ilością opadów,
– zagęszczony płodozmian zbóż,
– nierozłożone resztki roślinne,
– poparzenia na zbożu,
– zestresowane rośliny.
Możliwość pomylenia
Septorioza kłosów, patrz str. 42.
Agrotechniczne działania zapobiegawcze
– uprawa odpornych odmian (pszenica ozima),
– ogólnie rozrzedzić płodozmian,
– dobrze przyorać resztki roślinne.
askochytoza w łanie jęczmienia
plamy z zarodnikami na liściach
porażenie kłosa (porażenie wtórne)
6
7
Brunatna plamistość liści (HTR)
(Helminthosporium tritici-repentis)*
Występowanie i znaczenie
Choroba liści pszenicy o wzrastającym znaczeniu.
Obraz choroby
Na porażonych liściach ukazują się małe, owalne żółta-
wobrązowe plamy z ciemnym punktowym środkiem.
W późniejszym stadium raczej nieregularnie obramowane
zbrązowienia z żółtym polem wokół i ciemnym ośrodkiem
infekcji. Usychanie liści postępuje najczęściej od ich
końców i obejmuje cały liść, przy czym pochwy liściowe
często długo pozostają niezaatakowane.
Wzmożone występowanie
– pszenica po pszenicy jako przedplonie,
– podatne odmiany.
Możliwość pomylenia
Septorioza kłosów (podobne plamy liściowe także
w pachwinach), patrz str. 42.
Agrotechniczne działania zapobiegawcze
– dobre przyoranie resztek pożniwnych,
– zwalczanie perzu (roślina żywicielska),
– rozluźnienie płodozmianu,
– dobór odmian.
*(Helminthosporium tritici-repentis = HTR = Pyrenophora
tritici-repentis = Drechslera tritici-repentis = DTR)
objawy początkowe - zbliżenie
warstwa zarodników - zbliżenie
helmintosporioza - usychanie liści na plantacji
plamy na liściach
8
9

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin