Fritz S. - Żołnierze Hitlera.Wehrmacht na frontach II wojny.pdf

(2139 KB) Pobierz
Świadkowie. Zapomniane głosy. Żołnierze Hitlera
Wehrmacht na frontach II wojny światowej
Stephen G. Fritz
Tłumaczenie:
Grzegorz Siwek
Copyright © 2014 by Wydawnictwo RM
Published by agreement with The University Press of Kentucky
Original title
Frontsoldaten. The German Soldier in World War II
Copyright © 1995 by The University Press of Kentucky
Assorted excerpts from the
Forgotten Soldier
by Guy Sajer, copyright ©
1967 Editions Robert Laffont and from
Jahrgang
1916 by Friedrich Grupe,
copyright © Universitas in der F.A. Herbig Verlagsbuchhandlung GmbH
All rights reserved.
Wydawnictwo RM, 03–808 Warszawa, ul. Mińska 25
rm@rm.com.pl
www.rm.com.pl
Żadna część tej pracy nie może być powielana i rozpowszechniana, w
jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (elektroniczny, mechaniczny)
włącznie z fotokopiowaniem, nagrywaniem na taśmy lub przy użyciu innych
systemów, bez pisemnej zgody wydawcy. Wszystkie nazwy handlowe i
towarów występujące w niniejszej publikacji są znakami towarowymi
zastrzeżonymi lub nazwami zastrzeżonymi odpowiednich firm odnośnych
właścicieli. Wydawnictwo RM dołożyło wszelkich starań, aby zapewnić
najwyższą jakość tej książce, jednakże nikomu nie udziela żadnej rękojmi ani
gwarancji. Wydawnictwo RM nie jest w żadnym przypadku odpowiedzialne
za jakąkolwiek szkodę będącą następstwem korzystania z informacji
zawartych w niniejszej publikacji, nawet jeśli Wydawnictwo RM zostało
zawiadomione o możliwości wystąpienia szkód.
ISBN 978-83-7773-085-0
ISBN 978-83-7773-274-8 (e-Pub)
ISBN 978-83-7773-275-5 (mobi)
Redaktor prowadzący:
Longina Rutkowska-Kalisz
Redakcja:
Beata Żmichowska
Korekta:
Longina Rutkowska-Kalisz
Projekt graficzny okładki:
Wiktor Jędrzejec
Opracowanie wersji elektronicznej:
Marcin Fabijański
Weryfikacja wersji elektronicznej:
Justyna Mrowiec
W razie trudności z zakupem tej książki prosimy o kontakt z wydawnictwem:
Spis treści
Wprowadzenie
Wojna oczami frontowca
Więcej potu to mniej krwi
Widmo śmierci
Presja psychicznego napięcia
Wojenna pogoda
Różne oblicza wojny
Braterstwo broni
Próbując zmienić świat
Stracone lata
Gorzka prawda
Bibliografia
Więcej na: www.ebook4all.pl
Wprowadzenie
Nie jest to książka o wojnie w powszechnym rozumieniu tego pojęcia,
koncentruje się bowiem na charakterystyce ludzi, którzy brali w niej udział –
niemieckich żołnierzy frontowych. W istocie działania wojenne posłużyły tu
jedynie za tło poczynań i odczuć jej uczestników. W konsekwencji takiego
podejścia do tematu sam jako autor odrzuciłem tradycyjną metodykę –
nazwijmy ją umownie „odgórną” – nie zdając się na oficjalne dokumenty
i relacje z wydarzeń, a zamiast niej zastosowałem odmienną, „oddolną”,
opisując przebieg wojny z perspektywy szeregowego żołnierza. Takie
podejście wiąże się oczywiście z pewnymi ograniczeniami, z których
najistotniejszy wydaje się fakt pominięcia pewnych aspektów historyczno-
militarnych z ogólnego, strategicznego punktu widzenia. W niniejszej książce
czytelnik nie znajdzie także rozważań nad takimi kwestiami, jak taktyka
wojenna, decyzje przywódców walczących państw i dowódców frontowych czy
też względnych zalet różnych rodzajów uzbrojenia. Rzecz w tym, że takimi
sprawami zajmowali się i zajmują inni historycy w swoich opracowaniach,
a nadto roztrząsanie ich w tej książce podkopałoby zasadniczą ideę
przedstawienia codziennej wojennej historii. Mój cel sprowadzał się do
oddania głosu przeciętnemu niemieckiemu żołnierzowi i minimalnej tylko
ingerencji w jego relacje; do wysłuchania jego opowieści i spojrzenia na
wojnę jego oczami oraz uchwycenia rzeczywistości doświadczeń wojennych
będących udziałem ludzi w bunkrach i okopach. W takim sensie
bezpośredniość i dramatyzm, nieupiększony i nieprzytłoczony nadmiarem
analiz, stanowi istotę prawdziwej, codziennej historii.
Z samej swej natury opiera się ona na relacjach zwykłych ludzi i dlatego
zdecydowałem się na częste cytowanie wypowiedzi samych żołnierzy. Nie
oznacza to jednak, że zrezygnowałem z jakichkolwiek analiz, lub też, że
książka ta jest li tylko zredagowanym zbiorem wojennych wspomnień.
W trakcie czytania niezliczonych żołnierskich listów i dzienników
analizowałem je pod kątem osobistej, społecznej, politycznej i ideologicznej
treści tych zapisków, doszukując się w nich powtarzających się tematów,
a każdy z rozdziałów stanowi rodzaj tematycznej ramy, w której
przytoczyłem słowa szarych żołnierzy, by następnie opatrzyć je zwięzłym,
analitycznym komentarzem. Z pewnością mógłbym ująć większość
cytowanych relacji we własne słowa, lecz wtedy utraciłyby autentyczny,
jakże poruszający rys – to na losach zwyczajnych ludzi wspiera się koncepcja
historii codzienności.
A ponieważ starałem się badać życie szarych żołnierzy przez pryzmat ich
refleksji zapisanych w listach i diariuszach, celowo unikałem zaglądania do
Zgłoś jeśli naruszono regulamin