Historyczne Bitwy 019 - Akcjum 31 p.n.e., Andrzej Murawskii.pdf

(3639 KB) Pobierz

Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz

Ilustrację na obwolucie projektował: Konstanty M.Sopoćko

Redaktor: Bogusław Brodecki

Redaktor Map: Maria Stępniowska

Redaktor techniczny: Jadwiga Jegorów

Warszawa 1986 r. Wydanie I

ISBN 83 -11-07298-1

HISTORYCZNE BITWY

ANDRZEJ MURAWSKI

AKCJUM 31 p.n.e.

Dom Wydawniczy Bellona

Warszawa 2003

ŚMIERĆ DYKTATORA

Bitwa pod Akcjum stała się w historii starożytnego Rzymu

klamrą spinającą dwie diametralnie różne formy ustrojowe

— republikę oraz cesarstwo. To starcie zbrojne było również

końcowym akordem kilkunastoletniego okresu bratobójczych

wojen domowych, które stanowiły tło agonii systemu repub-

likańskiego. Początek tych ostatecznych zmagań, niezależnie

od przyjmowanych ustaleń czasowych, wiąże się nieodłącznie

z osobą Gajusza Juliusza Cezara.

Ten wybitny wódz, polityk, a także i kochanek, będąc już

u szczytu sławy wypowiedział kiedyś prorocze słowa. Stwier-

dził, że „nie tyle w jego własnym, ile w państwa interesie leży

jego [tj. Cezara —

przyp. red.]

ocalenie; on już od dawna

nasycił się potęgą i sławą po brzegi. Jeżeli jednak jemu coś

złego się stanie, państwo nie zazna spokoju i zostanie narażone

na nowe wojny domowe, będąc w gorszych jeszcze warun-

kach"

. Czy za twierdzeniem tym krył się egocentryzm

ufnego w swą siłę polityka, czy też była to realna ocena

sytuacji? Odpowiedź przyniosły Rzymianom wydarzenia za-

początkowane tragedią id marcowych 44 r.

Suetonius,

Divus Julius

(w:

De vita Caesarum),

86 (dalej: Suet.,

Div. Julius).

Dzień id marcowych przypadał na 15 dobę marca. W tekście wszystkie daty

roczne, o ile nie zaznaczono inaczej, odnoszą się do okresu przed naszą erą.

O sile Cezara stanowiła jego armia, majątek i wielka sława.

Nadzór nad wojskiem zapewnił sobie zdobywając stanowisko

konsula na rok 59. Zgodnie z tradycją dwóch konsulów

wybieranych przez uprawnionych do głosowania obywateli

rzymskich sprawowało przez rok władzę wykonawczą w pań-

stwie i dowództwo nad armią. Po wygaśnięciu kadencji

dostojnicy ci jako prokonsulowie obejmowali namiestnictwo

wyznaczonych przez senat prowincji. Jednak począwszy od

I wojny punickiej, toczonej w latach 264-241, agresywna

polityka zagraniczna zapewniała Rzymowi wiele nowych,

ciągle rosnących zdobyczy terytorialnych. Ziemie podbitych

państw lub tereny plemienne stawały się nowymi prowincjami,

a ich wielkość przerastała możliwości administracyjne zdobyw-

ców. Kłopotom tym zaradził Lucjusz Korneliusz Sulla, który

sprawując władzę dyktatorską w latach 82-79, zwiększył

z sześciu do ośmiu zastęp urzędników sądowych i wojskowych

zwanych pretorami

(pretores).

Od tego czasu pretorzy po

zakończonej rocznej kadencji również obejmowali namiest-

nictwo. Jednak ogólna liczba prokonsulów i propretorów

odpowiadająca dziesięciu prowincjom, jakimi dysponował

Rzym w okresie jullańskim, okazała się rychło niewystar-

czająca, toteż ratunkiem stało się przedłużanie władzy nad

prowincjami nawet do trzech lat.

W takiej sytuacji Cezar będąc prokonsulem przejął w 58 r.

namiestnictwo nad terenami znanymi jako Galia Narbońska

(Gallia Narbonensis)

i Galia Przedalpejska

(Gallia Cisalpina).

Sprawowanie urzędów publicznych było w republikańskim

Rzymie bezpłatne. Z jednej strony stwarzało to pozory

bezinteresowności rządzących, z drugiej natomiast stanowiło

utrudnienie dla ubogich polityków plebejskich, którzy nie

mogli pokryć kosztów kampanii przedwyborczej oraz wydat-

ków związanych z utrzymaniem opłacanych stronników w se-

nacie. Poniesione nakłady zwracały się jednak szybko w mo-

mencie objęcia władzy nad prowincją i stacjonującą w niej

armią.

Plik z chomika:

BIBLIOTEKARZ1234

Historyczne Bitwy 019 - Akcjum 31 p.n.e., Andrzej Murawskii.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: