Historyczne Bitwy 173 - Sedan 1870, Ryszard Dzieszyński.pdf

(3886 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
RYSZARD DZIESZYŃSKI
SEDAN 1870
Warszawa
BELLONA
KASZTANOWIEC NIE ZAKWITŁ
Rok 1870 zaczął się dla rodu Bonapartych niezbyt pomyś­
lnie. Jak donosiła „Gazeta Warszawska” z 20 stycznia
1870 roku, książę Piotr Napoleon Bonaparte dopuścił się
zbrodni zabójstwa bądź nawet morderstwa.
Książę Piotr, syn Lucjana Bonapartego, brata cesarza
Napoleona I, urodzony w 1815 roku w Rzymie, mając 17
lat, wyjechał do Kolumbii, zaciągnął się do tamtejszej armii
i walczył pod rozkazami gen. Santandra jako szef szwadronu.
Po dwóch latach wrócił do Europy. W 1836 roku, przeby­
wając w Państwie Watykańskim, stał się uczestnikiem
awantury, w trakcie której zabił dwóch ludzi, zaś jednego
przeciwnika ranił; sam został jednak również ranny i znalazł
się w więzieniu Świętego Anioła. Gdy udało mu się je
opuścić, ponownie wyjechał na kontynent amerykański.
Potem przebywał w Anglii oraz na wyspie Korfii, a następnie
w Albanii. W 1848 roku powrócił do ojczyzny i został
wybrany deputowanym z Korsyki do parlamentu.
Od 1852 roku Piotr wiódł życie członka rodziny
cesarskiej. Odkrywszy w sobie talent literacki, prze­
tłumaczył w 1861 roku dzieło
Nabuchonodor
Niccoliniego.
Pisywał też do czasopisma „Avenir de la Corse”, po­
lemizując z „Revanche”, organem demokratów. Paryskim
przedstawicielem tego ostatniego pisma był Pascal Grosset,
który pisywał też do „La Marseillaise”, założonego przez
markiza Henryka Rocheforta, wroga cesarza Napoleo­
na III. Stało się to powodem wyzwania markiza przez
księcia Piotra na pojedynek. Pascal Grosset ze swej strony
nie pozostał mu dłużny i wysłał księciu sekundantów:
Yvana Salmona, pisującego do „La Marseillaisse” jako
„Wiktor Noir”, i Ulryka de Fouvelle. Jednakże książę Piotr
w międzyczasie się rozmyślił i oświadczył sekundantom,
że nie będzie pojedynkował się z czeladnikiem; on chce
walczyć z samym Henrykiem de Rochefort. Wybuchła
awantura, w której doszło do rękoczynów między księciem
i Noirem oraz do sięgnięcia po rewolwery przez Piotra
i Fouvellego; ten ostatni jednak nie mógł odciągnąć kurka.
Padły strzały — Wiktor Noir został postrzelony, a Fouvelle
— trafiony w kołnierz palta. Noir wyszedł od księcia
o własnych siłach, ale wkrótce potem zmarł.
Księcia miała sądzić Izba Wyższa w myśl dekretu
z 1852 roku o osobnym sądzie dla członków rodziny
cesarskiej. 19 lutego 1870 roku prokuratura złożyła
do sądu akt oskarżenia. Cesarz zarządził, aby sprawę
rozpatrzył sąd w Tours. 27 marca, po trwającym tydzień
procesie, ława przysięgłych uwolniła księcia Piotra od
zarzutu zabójstwa; musiał on jednak pokryć koszty pro­
cesu, czyli w sumie sto tysięcy franków. Po uwolnieniu
z aresztu książę przyjechał do hotelu, gdzie, jak pisała
prasa, był „nadzwyczaj objęty współczuciem”. Zaraz
potem udał się do Nicei
1
.
Tymczasem jego kuzyn cesarz Napoleon III napotykał
na coraz większą opozycję w parlamencie. W związku
z tym napisał list, który wysłał do „Journal Officiel”.
W liście tym dowodził, że sprawy demokracji są mu bliskie.
1
„Gazeta Warszawska” nr 75, 28 marca 1870.
***
Czy rzeczywiście? Kiedyś pod hasłami demokracji
obecny cesarz walczył w rewolucji lutowej 1848 roku we
Francji. Miał swoje powody, aby nienawidzić monarchię
lipcową króla Ludwika Filipa, który nie chciał dopuścić go
do władzy. Karol Ludwik Napoleon (urodzony w 1808
roku w Paryżu, syn krótkotrwałego króla Holandii — brata
wielkiego Napoleona Ludwika Bonapartego i Hortensji de
Beauharmis, córki cesarzowej Józefiny z pierwszego mał­
żeństwa) uważał, że należy przywrócić we Francji czasy
napoleońskie, za którymi zresztą tęskniło wielu jego
rodaków. W 1836 roku usiłował w Strasburgu dokonać
zamachu stanu. Wciągnął do spisku żołnierzy 1. i 3.
pułków artylerii, ale został uwięziony wraz z innymi
spiskowcami w koszarach 46. pułku piechoty; po pewnym
czasie za zgodą króla umożliwiono mu wyjazd do Stanów
Zjednoczonych.
W 1840 roku Karol Ludwik Napoleon powtórzył próbę
zamachu stanu w Boulogne. Wylądował wtedy w pobliskim
Wimereuf z 60 towarzyszami. Po stronie zamachowca
stanął 46. pułk piechoty; na jego czele przyszły cesarz
pomaszerował na Lille, ale został osaczony przez pułki
wierne rządowi. Tym razem Karol Ludwik Napoleon
otrzymał wyrok i został osadzony w twierdzy Ham, skąd
w 1846 roku zbiegł w przebraniu mularza pod fałszywym
nazwiskiem „Badinguet” do Wielkiej Brytanii.
W wyniku rewolucji lutowej 1848 roku późniejszy
Napoleon III wrócił 28 lutego 1848 roku do Paryża,
co spotkało się ze sprzeciwem Rządu Tymczasowego,
który nakazał mu natychmiast opuścić Francję. Gdy
w kwietniu 1848 roku niesforny książę, który nie usłuchał
nakazu, został wybrany do Zgromadzenia Narodowego
z departamentu Sekwany głosami 84 tysięcy wyborców,
rząd unieważnił jego mandat; jednakże po rozruchach

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin