Gmina Wicko(1).doc

(45672 KB) Pobierz

 

 

Gmina Wicko

Tu warto być

 

 

 

 

 

 

 

 

Spis treści:

1.     Położenie Gminy Wicko

2.     Sekrety historii

3.     Przyroda

4.     Atrakcje

5.     Legenda

6.     Dni Gminy Wicko

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.     Położenie Gminy Wicko (źródło www.wicko.pl)

Gmina Wicko swym zasięgiem obejmuje obszar 216,08 km2 zajmując północne tereny powiatu lęborskiego w województwie pomorskim. W skład Gminy wchodzi 12 sołectw: Wicko, Białogarda, Łebieniec, Gęś, Żarnowska, Wojciechowo, Sarbsk, Wrzeście, Maszewko, Charbrowo, Szczenurze, oraz Nowęcin. Obszar gminy stanowi część niezwykle malowniczego i atrakcyjnego Wybrzeża Słowińskiego o wybitnych walorach przyrodniczo – krajobrazowych.

Na terenie gminy, znajduje się trzecie co do wielkości w Polsce jezioro Łebsko, oraz jezioro Sarbsko i Czarne.
Znajduje się tu Słowiński Park Narodowy, 4 rezerwaty przyrody, 1 użytek ekologiczny oraz 62 pomniki przyrody.
Graniczy z gminami: od Północy z gminą Łeba, od Zachodu z gminami Główczyce i Smołdzino, od Wschodu z gminą Choczewo, od Południa z gminą Nowa Wieś Lęborska

Przez teren Gminy przebiegają takie szlaki komunikacyjne jak: droga wojewódzka Nr 214 relacji Łeba – Lębork, droga wojewódzka Nr 213 relacji Puck – Słupsk oraz linia kolejowa relacji Lębork - Łeba.

http://www.wicko.pl/grafiki/polozenie/z1_1.jpg

Gmina Wicko, położona na ziemiach lęborskich, z dostępem do morza Bałtyckiego, proponuje wiele urokliwych i pięknych miejsc do wypoczynku. Niektóre miejscowości zasługują na szczególną uwagę i zainteresowanie ze strony turysty.

Na terenie Gminy Wicko znajdują się:

-        dwa przedszkola, (Wicko, Charbrowo)

-        trzy szkoły podstawowe, (Wicko, Maszewko, Szczenurze)

-        jedno gimnazjum, (Wicko)

-        żłobek (Wicko)

-        Gminny Ośrodek Kultury i Sportu (Wicko)

-        Boisko sportowe „Orlik”

-        Place zabawa (Szczenurze, Łebień,

 

Źródło: http://www.wicko.pl/index.php/aktualnosci,620

-        Siłownie zewnętrzne (Wicko, Maszewko, Szczenurze)

-        Świetlice wiejskie (w 12 miejscowościach)

 

W Nowęcinie, który dysponuje znakomitą bazą hotelowo – noclegową, przyjemnie można regenerować siły w siodle ucząc się jazdy konnej, bądź na spacerach wśród łąk nad brzegiem jeziora Sarbsko. Można również zwiedzić Park Dinozaurów, w którym każdy znajdzie coś ciekawego dla siebie.
 

http://www.wicko.pl/grafiki/atrakcje/z2.jpg


Godny uwagi jest zabytkowy pałac oraz Ogród Ornitologiczny, gdzie można podziwiać ponad 100 gatunków egzotycznych ptaków z całego świata

http://www.wicko.pl/grafiki/atrakcje/z4.jpg

 


Warto zatrzymać się w Sarbsku, gdzie miłośnicy windsurfingu, kajaków i rowerów wodnych, na urokliwym jeziorze, mogą bez przeszkód uprawiać tak popularne na tym terenie sporty wodne. Pozostali miłośnicy podwodnych przygód mogą natomiast zwiedzić Park Rekreacyjno - Edukacyjny związany tematycznie z fauną i florą mórz i oceanów, a także kulturą i historią regionu Pomorza.

 

 

http://www.wicko.pl/grafiki/atrakcje/z1.jpg

Koniecznie należy zwiedzić stojący wśród pięknego starodrzewu, murowany z kamienia kościół z 1925 roku. Przez Rezerwat Mierzei Sarbskiej, a dokładnie z miejscowości Ulinia, prowadzi droga do plaży morskiej, gdzie dostrzec można wrak niemieckiego statku „Vest Star”, który zatonął podczas sztormu w 1984r.


Warto także obejrzeć dwór Somitzów z XVII w., kościółek z 1669r z barokowym wyposażeniem w Charbrowie oraz Galerię Rzeźby Współczesnej w Poraju.


Mnóstwo wrażeń i dobrą zabawę zapewniają “Dni Gminy Wicko” - coroczna dwudniowa impreza w niecodziennym stylu.

http://www.wicko.pl/grafiki/atrakcje/z3.jpg


Malownicza miejscowość położona nad jeziorem Łebsko, w otulinie Słowińskiego Parku Narodowego, ze ścisłym Rezerwatem Lęgów Ptasich to Żarnowska. Oferująca relaks i wypoczynek w kwaterach o wysokim standardzie, pomost widokowy sprzyjający wędkowaniu i szlak rowerowy Łeba - Kluki to tylko niektóre jej walory.

 

2.     Sekrety historii gminy Wicko (źródło: WWW.wicko.pl)

Najstarszą miejscowością na terenie Gminy jest wieś Białogarda, siedziba średniowiecznej kasztelanii, a nawet jak podają niektóre źródła - księstwa. Pierwsza wzmianka o Białogardzie pochodzi z 1209 roku. Na wysokim wzgórzu znajdowało się grodzisko otoczone fosą i palisadą. Rycerze krzyżowi, którzy w roku 1308 zawładnęli Gdańskiem rozszerzali stopniowo swoje wpływy na całym Pomorzu wschodnim. Rok później pod ich wpływami znajdowała się również Gmina Wicko. Chrześcijaństwo wywarło ogromny wpływ na dzieje naszej Gminy, wraz z misjonarzami i duchowieństwem docierała tutaj nowa technika uprawy roli oraz rozwijało się budownictwo. Na te słabo zaludnione obszary przybywali również osadnicy - głównie niemieccy i powoli wypierali ludność rodzimą - kaszubską. Natomiast założenie Lęborka w 1341 roku osłabiło wpływy Kasztelanii Białogardzkiej .

Panowanie rycerzy krzyżowych skończyło się w 1466 roku, a nowym władcą lennym został Książę zachodniopomorski Eryk II. Dzisiaj w miejscu gdzie znajdowało się grodzisko, stoi Kościół zbudowany w 1890 roku. O historii tego miejsca dowiadujemy się z ustawionych tablic historycznych i makiety grodu, a dnem suchej fosy prowadzi ścieżka historyczno - przyrodnicza.

Reformacja na początku XVI wieku wzmocniła wpływy ewangelicko - niemieckie na terenach Gminy, a osłabiła wpływy polsko - katolickie. Jeszcze w XVIII wieku dominował język polski w szkołach i kościołach, ponieważ język kaszubski był wtedy tylko językiem mówionym. W Roszczycach w roku 1769 wszyscy mieszkańcy byli Polakami lub Kaszubami używającymi w czasie mszy języka polskiego.

W Gminie Wicko znajdują się cztery zabytkowe kościoły, z których najstarszy zbudowano w 1659 roku w Roszczycach. Tutaj też w krypcie znajdują się zmumifikowane ciała rodu Krokowskich, nie którzy przedstawiciele tego znamienitego rodu służyli polskiemu królowi. W 1657 roku na mocy traktatów welawsko - bydgoskich zagwarantowanych mocą pokoju oliwskiego i ustawą sejmową z 1661 roku ziemia lęborska zostaje oddana w lenno elektorowi brandenburskiemu Fryderykowi Wilhelmowi, co w praktyce oznacza panowanie niemieckie aż do 1945 roku. Na początku marca 1945 wojska rosyjskie wypierają z tych terenów wojska niemieckie, grabiąc co się da, zabierając jako odszkodowanie wojenne nie tylko inwentarz żywy, ale także maszyny i inne urządzenia. Zniszczeniu uległo wiele budynków, w samym Wicku spalono trzy gospodarstwa wraz z zabudowaniami, 9 osób spłonęło żywcem. Polscy osadnicy przybywający stopniowo do naszej gminy nie ufali Rosjanom i długo jeszcze byli niepewni przyszłości obawiając się powrotu Niemców. Wszystkie te czynniki nie sprzyjały rozwojowi gospodarczemu Gminy.

W roku 1945 przeważała jeszcze ludność Niemiecka, nawet nie którzy sołtysi byli Niemcami. Grasowali tutaj również szabrownicy z innych terenów Polski, bowiem los tych ziem nie był jeszcze rozstrzygnięty. Słabe zaludnienie naszej gminy w 1945 roku przez ludność polską doprowadziło do wyburzenia wielu budynków szczególnie tych położonych na uboczu, materiał w ten sposób pozyskiwany wywożono do Gdańska, Warszawy i innych miast, gdzie wykorzystywany był do odbudowy. Szacunkowo jedna czwarta budynków przestała istnieć.

Większość miejscowości na terenie Gminy to dawne majątki ziemskie (Zdrzewno, Kopaniewo, Komaszewo, Charbrowo, Skarszewo, Wrześcienko, Ulinia, Sarbsk i inne). Większość z nich przekształcono po wojnie w Państwowe Gospodarstwa Rolne. Dawne pałace stały się siedzibami PGR –u. Część tych zabytkowych dworków została niestety bezpowrotnie zniszczona (nie zachował się pałac w Kopaniewie, Bargędzinie i Skarszewie).

Wicko w obecnym kształcie administracyjnym funkcjonuje dopiero od 1973 roku, przed wojną tzw. gmina wiejska Wicko składała się tylko z trzech miejscowości : Skarszewo, Poraj i Górka.

Bargędzino: (źródło: http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,35,BARGEDZINO.html)

 

Bargędzino Kamień Olbrzym ZIMA W BARGĘDZINIE

Białogarda (źródło: http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,3,BIALOGARDA.html)

WIDOK WSI Z KOSCIOŁEM DORRFANSICHT MIT KIRCHE.Kościół w Białogardzie

MLECZARNIA -MOLKEREI Zajazd Ehrhardta 1899 r.

Charbrowo (źródło: http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,6,CHARBROWO.html)

KOŚCIÓŁ I CMENTARZ W CHARBROWIE                                                                     DĄB PRZED KOSCIOŁEM DIE EICHE VOR DER KIRCHE

Dąb –pręgierz przed kościołem w Charbrowie –dąb posadzono prawdopodobnie już podczas budowy pierwszej świątyni tzn. na początku XIV w. Ciekawostką jest to, iż w dębie zamocowane były metalowe obręcze do których przywiązywano dziewczyny, kobiety, które urodziły nieślubne dzieci. Zmuszone były one stać tam trzy niedziele z rzędu przed mszą paląc się ze wstydu. Działo się tak aż do roku 1780. Potem, kiedy zrezygnowano z tego procederu, obręcze wisiały jeszcze długo, dla przestrogi.

Dychlino

DYCHLINO POWIAT LĘBORSKI NIEZNANE ZDJĘCIE

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gęś (źródło: http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,91,GES.html)

GĘŚ GMINA WICKO DWOREK WEJHERA SZKOŁA  W GĘSI

OBÓZ NIEMIECKIEJ SŁUŻBY PRACY SKLEP HUBNER

 

 

 

Górka (http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,7,Gorka.html)

GÓRKA  Dawny folwark należący do majątku ziemskiego w Wicku. Hstoria tej niewielkiej wsi jest prawdopodobnie niewiele młodsza od historii Wicka. Część Wicka w średniowieczu należała do Jurgena Chorke (Yorke, Jorke), którego synowie wystawili na czas wojny 3 konie w pełnym rynsztunku,co na owe czasy było nie lada wyczynem. Był to rok 1523. Według prof. Schulza dzisiejsza miejscowość Górka jest ściśle powiązana z rodem Chorków. W 1628 roku wymienia się w dokumentach Petera Gorke posiadającego 6 hufen ziemi (1 huf=7 - 10 ha.), dla porównania warto dodać, iż rodzina Krockowych miała w Wicku 3 hufy ziemi. Wiosną 1901 roku do powstającego Instytutu Badań nad Torfem sprowadzono 60 więźniów z Nowogardu z przeznaczeniem do prac melioracyjnych. Część z nich ulokowano również w Górkach, gdzie odprawiano nabożeństwa niedzielne z ich udziałem. W czasie II Wojny Światowej na łąkach pomiędzy rzeką Łebą, a lasem w Górkach znajdował się poligon strzelniczy dla samolotów niemieckich ze słupskiego lotniska. Dziś czasy powojennego rozkwitu Górka ma za sobą, a natura na powrót odbiera to, co do niej kiedyś należało. Atrakcją wsi jest znajdujący się nieopodal rezerwat przyrody torfowiskowo - leśny, “Las Górkowski“ o powierzchni 99,36 ha. Rezerwat ten stanowi interesującą enklawę leśną, bowiem na torfowisku niskim turzycowo - szuwarowym wytworzyły się bór wilgotny i bór mieszany wilgotny. Nieopodal w kierunku Wicka znajduje się drugi rezerwat przyrody “Nowe Wicko“ o powierzchni 24,49 ha. Głównym elementem rezerwatu jest reliktowy gatunek atlantycki “woskownica europejska“ osiągający tu południowo - wschodnią granicę swego występowania. Wyróżniono tu także dwa roślinne zespoły - trzcinowy i wierzbowy. Rezerwat posiada duże znaczenie dydaktyczne poprzez możliwość obserwowania sukcesji roślin na zarośniętym jeziorze, które kiedyś było pełne ryb. Rezerwat to również ostoja zwierzyny. Bardzo atrakcyjne położenie wsi, pomiędzy dwoma rezerwatami, pozostałość kilometrów dróg wśród torfowisk, wspaniale nadających się do turystyki, pieszej i rowerowej ponadto, znajdujący się w pobliskim Poraju pensjonat, i restauracja sprawiają, że wieś mogłaby się stać rajem dla turystów odwiedzających naszą gminę.GÓRKA  Dawny folwark należący do majątku ziemskiego w Wicku. Hstoria tej niewielkiej wsi jest prawdopodobnie niewiele młodsza od historii Wicka. Część Wicka w średniowieczu należała do Jurgena Chorke (Yorke, Jorke), którego synowie wystawili na czas wojny 3 konie w pełnym rynsztunku,co na owe czasy było nie lada wyczynem. Był to rok 1523. Według prof. Schulza dzisiejsza miejscowość Górka jest ściśle powiązana z rodem Chorków. W 1628 roku wymienia się w dokumentach Petera Gorke posiadającego 6 hufen ziemi (1 huf=7 - 10 ha.), dla porównania warto dodać, iż rodzina Krockowych miała w Wicku 3 hufy ziemi. Wiosną 1901 roku do powstającego Instytutu Badań nad Torfem sprowadzono 60 więźniów z Nowogardu z przeznaczeniem do prac melioracyjnych. Część z nich ulokowano również w Górkach, gdzie odprawiano nabożeństwa niedzielne z ich udziałem. W czasie II Wojny Światowej na łąkach pomiędzy rzeką Łebą, a lasem w Górkach znajdował się poligon strzelniczy dla samolotów niemieckich ze słupskiego lotniska. Dziś czasy powojennego rozkwitu Górka ma za sobą, a natura na powrót odbiera to, co do niej kiedyś należało. Atrakcją wsi jest znajdujący się nieopodal rezerwat przyrody torfowiskowo - leśny, “Las Górkowski“ o powierzchni 99,36 ha. Rezerwat ten stanowi interesującą enklawę leśną, bowiem na torfowisku niskim turzycowo - szuwarowym wytworzyły się bór wilgotny i bór mieszany wilgotny. Nieopodal w kierunku Wicka znajduje się drugi rezerwat przyrody “Nowe Wicko“ o powierzchni 24,49 ha. Głównym elementem rezerwatu jest reliktowy gatunek atlantycki “woskownica europejska“ osiągający tu południowo - wschodnią granicę swego występowania. Wyróżniono tu także dwa roślinne zespoły - trzcinowy i wierzbowy. Rezerwat posiada duże znaczenie dydaktyczne poprzez możliwość obserwowania sukcesji roślin na zarośniętym jeziorze, które kiedyś było pełne ryb. Rezerwat to również ostoja zwierzyny. Bardzo atrakcyjne położenie wsi, pomiędzy dwoma rezerwatami, pozostałość kilometrów dróg wśród torfowisk, wspaniale nadających się do turystyki, pieszej i rowerowej ponadto, znajdujący się w pobliskim Poraju pensjonat, i restauracja sprawiają, że wieś mogłaby się stać rajem dla turystów odwiedzających naszą gminę.

Komaszewo (http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,13,Komoszewo.html)

Komoszewo Historia - Pałac w Komoszewie

Łebieniec (http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,9,Lebieniec.html)

IE GESCHICHTE DES DORFES LABENZ BIS 1912  Labenz, eine Landgemeinde mit 342 Einwohnern im Amtsbezirke Königlich Freist. Der Ort war in ältester Zeit ein bischöfliches Tafelgut gleich Charbrow und Ossecken, doch lässt sich das Verleihnungs dokurnent nicht mehr nach:  weisen. Im Jahre 1402 war es als bischöfliches Dorf aufgeführt mit fünf Hoker zu polnischem Rechte. Es tritt aber, weil in toter Hand, urkundlich nicht eher hervor als im Jahre 1566,da es durch Verkauf des damaligen Bischofe Wolski in den Besitz des. Ernst von Weiher überging. Später trat es mit Charbrow und anderen Ortschaften in den Besitz der Familie von Krockow; seit der Jahre 1660 durch Kauf in den der Familie von Somnitz (vergl. die Geschichte von Charbrow); da es aber eine größere Anzahl von Bauern und Halbbauern hatte, und der Rittergutsanteil nur sehr geringe war (noch 1784 hatte es 6 Bauern und 2 Halbbauern), wurde es am 22. August 1847 auf Grund einer Ministerial Verfügung in der Matrikel der adligen Güter gelöscht und besteht seitdem nur als Landgemeinde. Die Bewohnerzahl ist aber trotzdem in den letzten 3( Jahren um 60 Seelen zurückgegangen. Erst seitdem es durch eine Kunststrasse mit dem Bahnhofe Fichthof und der Chaussee Lauenburg—Leba verbunden ist, befindet es sich wieder im Aufblühen. Von den alten Höfen sind die meisten parzelliert. Zurzeit ist Gemeindevorsteher der Eigentümer Hermann Fett. Einer ganzen Bauernhof besitzt nur noch Donisch; halbe und kleinere Höfe sind in Händen von Kamradt,zweien des Namens Pahnke,zweien des Namens Gongoll, zweier des Namens Bohl, ferner Gastwirt Kurschel, Piepenberg, Küster, Noffke, Merten, Weitund ,Redewski. (Der Gastwirt hieß Piepenberg, Kuschel war Bauer.) IE GESCHICHTE DES DORFES LABENZ BIS 1912  Labenz, eine Landgemeinde mit 342 Einwohnern im Amtsbezirke Königlich Freist. Der Ort war in ältester Zeit ein bischöfliches Tafelgut gleich Charbrow und Ossecken, doch lässt sich das Verleihnungs dokurnent nicht mehr nach:  weisen. Im Jahre 1402 war es als bischöfliches Dorf aufgeführt mit fünf Hoker zu polnischem Rechte. Es tritt aber, weil in toter Hand, urkundlich nicht eher hervor als im Jahre 1566,da es durch Verkauf des damaligen Bischofe Wolski in den Besitz des. Ernst von Weiher überging. Später trat es mit Charbrow und anderen Ortschaften in den Besitz der Familie von Krockow; seit der Jahre 1660 durch Kauf in den der Familie von Somnitz (vergl. die Geschichte von Charbrow); da es aber eine größere Anzahl von Bauern und Halbbauern hatte, und der Rittergutsanteil nur sehr geringe war (noch 1784 hatte es 6 Bauern und 2 Halbbauern), wurde es am 22. August 1847 auf Grund einer Ministerial Verfügung in der Matrikel der adligen Güter gelöscht und besteht seitdem nur als Landgemeinde. Die Bewohnerzahl ist aber trotzdem in den letzten 3( Jahren um 60 Seelen zurückgegangen. Erst seitdem es durch eine Kunststrasse mit dem Bahnhofe Fichthof und der Chaussee Lauenburg—Leba verbunden ist, befindet es sich wieder im Aufblühen. Von den alten Höfen sind die meisten parzelliert. Zurzeit ist Gemeindevorsteher der Eigentümer Hermann Fett. Einer ganzen Bauernhof besitzt nur noch Donisch; halbe und kleinere Höfe sind in Händen von Kamradt,zweien des Namens Pahnke,zweien des Namens Gongoll, zweier des Namens Bohl, ferner Gastwirt Kurschel, Piepenberg, Küster, Noffke, Merten, Weitund ,Redewski. (Der Gastwirt hieß Piepenberg, Kuschel war Bauer.)

 

 

Maszewko (http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,14,Maszewko.html)

maszewko karczma wilhelm klibbe stara szkoła w Maszewku

 

Nowęcin (http://www.reiseleiter-leba.eu/pl,2,118,NOWECIN.html)

NOWĘCIN  GMINA WICKO SCHLOSS IN NEUHOFF...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin