KonferencjapszczelarskawCKUKrakworganizacja.pdf

(334 KB) Pobierz
See discussions, stats, and author profiles for this publication at:
https://www.researchgate.net/publication/256840565
Organizacja nowoczesnej gospodarki pasiecznej
Data
· February 2012
CITATIONS
READS
0
1 author:
Jerzy Wilde
University of Warmia and Mazury in Olsztyn
634
PUBLICATIONS
   
1,104
CITATIONS
   
SEE PROFILE
684
Some of the authors of this publication are also working on these related projects:
Field assessment of impacts of different neonicotinoids on honey bee queens and drones.
View project
All content following this page was uploaded by
Jerzy Wilde
on 26 May 2014.
The user has requested enhancement of the downloaded file.
Konferencja pszczelarska CKU Kraków,
18.-19.02.2012
Wilde J. 2012. Organizacja nowoczesnej gospodarki pasiecznej. Szkolenie Pszczelarskie „Czy
pszczelarstwo to może być biznes?” – Zrzeszenie Pszczelarzy Krakowskich i CKU Kraków, 18-19.02.
Materiały szkoleniowe: 28-30.
Organizacja nowoczesnej gospodarki pasiecznej
Jerzy WILDE
Katedra Pszczelnictwa UWM w Olsztynie, ul. Słoneczna 48, 10-710 Olsztyn
e-mail:
jerzy.wilde@uwm.edu.pl
Aby nowoczesna gospodarka pasieczna mogła być opłacalna wymaga bardzo sprawnej
organizacji. Pokrótce omówię najważniejsze jej elementy.
Reżim technologiczny
W pszczelarstwie, jak w żadnej innej gałęzi produkcji rolniczej, powinien
obowiązywać reżim technologiczny, rozumiany jako konieczność wykonywania określonych
czynności, w ściśle określonym czasie. Specyfika gospodarki pasiecznej polega na braku
możliwości określenia z góry dokładnych dat prac do wykonania. Zależą one bowiem od
rozwoju rodzin pszczelich oraz fazy rozwojowej roślin, stanowiących źródło pożytku.
Niedostosowanie się do tych ogólnych zasad powoduje utratę części produkcji, najczęściej z
kilku powodów. Rodziny w stosunku do terminu występowania pożytku mogą być zbyt słabe
lub zbyt silne. Jest wówczas zbyt mało pszczół lotnych, które mogłyby wykorzystać
intensywnie pożytek. W drugim z wymienionych przypadków, pszczoły najczęściej wchodzą
w nastrój rojowy, który nie sprzyja intensywnej pracy. Choć jeśli nie wejdą w nastrój rojowy
wówczas rodziny silne przynoszą znacznie więcej wziątku niż słabe. Według Farrara (1973)
rodziny liczące 15, 30, 45 i 60 tys. pszczół przyniosły odpowiednio 7, 19, 30 i 42 kg miodu.
Łatwo zauważyć, iż 4 krotny wzrost siły rodziny spowodował 6 krotny wzrost wydajności.
Inna przyczyna braku możliwości intensywnego wykorzystania pożytku tkwi w
niewłaściwej strukturze rodziny pszczelej. Posiadanie w okresie głównego pożytku dużej
ilości czerwiu otwartego, zmusza pszczoły do ich wychowu, nie pozwalając skoncentrować
się wyłącznie na wykorzystaniu pożytku. Aby więc dostosować reżim technologiczny do
występującego w danej okolicy pożytku stosujemy zasadę Taranova.
Ogólnie można powiedzieć, iż na pożytek w rodzinie powinno być przygotowanych
jak najwięcej pszczół lotnych i jak najmniej czerwiu, zwłaszcza otwartego. Taką strukturę, w
większości układów pożytkowych, jakie występują w Polsce, musi wypracować pszczelarz,
ingerując w życie rodziny pszczelej. Najlepiej wykonać to stosując się do zasady Taranova,
wg której wykorzystanie pożytków jest proporcjonalne do ilości czerwiu wychowanego w
28
Konferencja pszczelarska CKU Kraków,
18.-19.02.2012
“okresie optymalnym”. Okres ten rozpoczyna się na 51 dni przed spodziewanym pożytkiem, a
kończy na 29 dni przed jego zakończeniem. Przyjmując 21 dniowy okres rozwoju robotnicy i
35 dni jej życia, osobniki wygryzione z jaj złożonych na początku tego okresu będą
pracowały jeszcze przez 5 początkowych dni pożytku. Pszczoły powstałe z jaj złożonych na
29 dni przed końcem pożytku wygryzą się z komórek plastra na 8 dni przed końcem zbiorów.
Wezmą więc jeszcze udział w części prac związanych z przeróbką nektaru w ulu. Zasadę
Taranova stosuje się w pasiekach stacjonarnych, przygotowując rodziny na główny pożytek.
W pasiekach wędrownych, wykorzystujących co najmniej 3 pożytki w sezonie, staramy się
przez cały sezon utrzymywać jak najsilniejsze rodziny, ograniczając matki w czerwieniu
przed końcem ostatniego pożytku. Reguła ta nie dotyczy pożytków późnych, takich jak spadź,
nawłoć lub wrzos, które to wymagają specjalnych zabiegów, aby utrzymać tak późno silne
rodziny.
Zachowanie pełnej kontroli właściwego rozwoju rodzin wymaga systematycznego
przeglądu pasieki. Przyjąć należy, iż przy produkcji miodu powinien być on wykonywany co
7-10 dni. Przy takiej częstotliwości przeglądów możemy zminimalizować dysproporcje w
rozwoju poszczególnych rodzin i skutecznie przeciwdziałać nastrojowi rojowemu. Nie zaleca
się wykonywania przeglądów częściej niż 1 raz w tygodniu, gdyż przeszkadza to w rozwoju
rodziny, powodując spadek produkcyjności.
W innych kierunkach produkcji pasiecznej obowiązuje jeszcze większy reżim
technologiczny niż przy produkcji miodu. Przy produkcji mleczka np. bez względu na pogodę
musi zostać zachowany 3-4 dniowy cykl produkcyjny, polegający na wybieraniu i
poddawaniu ramek z larwami. Inaczej bowiem zgromadzone w matecznikach mleczko
pszczele zostanie zjedzone przez szybko rosnące larwy. Jeszcze większej dyscypliny pracy
wymaga wychów matek pszczelich. Tutaj 1-2 dniowe odstępstwa od terminów,
wyznaczanych kalendarzem wychowu, mogą kosztować hodowcę, stratę danej serii
wychowywanych matek pszczelich. Prowadzi to do załamania ciągłości wychowu w całym
sezonie pasiecznym. Reżim technologiczny należy zachować także przy pozyskiwaniu
obnóży pyłkowych. W zależności od rodzaju poławiacza, obfitości pożytku pyłkowego oraz
aktualnej pogody, występuje konieczność wybierania pyłku (opróżniania szuflad). Przy
poławiaczach wylotowych czynność tę wykonujemy co 1-2 dni, przy dennicowych co 2-5, a
przy powałkowych co 5-10 dni.
Rójka ma niewątpliwie negatywny wpływ na produkcję nie do rzadkości należą
jednak pszczelarze, którzy nie umiejąc rozmnażać rodzin w sposób planowy i racjonalny,
29
Konferencja pszczelarska CKU Kraków,
18.-19.02.2012
cieszą się, że dzięki rójce powiększają pasiekę. Poza bezpośrednią stratą w produkcji miodu z
rójką wiążą się straty miodu, które rodzina zużywa na wzmożony wychów trutni (około 6,9
kg na wychów, wyżywienie i działalność lotną 1000 trutni). Kolejna strata bezpośrednia to
niezłapane lub nieodnalezione roje. Ogromne negatywne znaczenie ma destrukcyjna rola rójki
w organizacji pracy w pasiece. W nowocześnie prowadzonej pasiece rójka jest zjawiskiem
niepożądanym, przyczynia się do strat pośrednich, powodując zmniejszanie produkcyjności
rodzin oraz zwiększenie nakładów pracy przy ich pielęgnacji, a także bezpośrednich - w
postaci ucieczki rojów.
30
View publication stats

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin