Armin Mikos von Rohrscheidt - Szlak Piastowski w przebudowie. Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna.pdf

(13857 KB) Pobierz
Armin Mikos von Rohrscheidt
Szlak Piastowski
w przebudowie
Struktura, zarządzanie, oferta kulturowo-turystyczna
PROKSENIA
Kraków 2013
18
Publikacja z serii „Monografie o tematyce turystycznej”
Realizacja badań terenowych, których wyniki w znacznej części stanowią empiryczne
podstawy dla analiz w rozdziale 2 i 3 niniejszej książki (audyt obiektów i przestrzeni Szlaku
Piastowskiego oraz badania turystów), była współfinansowana ze środków Urzędów
Marszałkowskich Województwa Wielkopolskiego oraz Województwa Kujawsko-Pomorskiego,
w ramach podjętych wspólnie działań na rzecz przebudowy Szlaku Piastowskiego.
W tym miejscu Autor dziękuje obydwu Urzędom za to wsparcie,
które – umożliwiając wykonanie badań w większym zakresie – przyczyniło się
do stworzenia tak szerokiej podstawy faktograficznej.
Recenzenci:
Korekta tekstu:
Projekt okładki:
Ilustracje na okładce:
dr hab. Jacek Sójka, prof. UAM
dr hab. Zygmunt Kruczek
Marek Chadziński
Oleksiy Artyshuk
Oznaczenie Szlaku Piastowskiego stosowane w Województwie
Wielkopolskim
Ostrów Lednicki – baptysterium (fot. powl69)
źródło: www.polskiekrajobrazy.pl
Mieszko I (autor: Jan Matejko)
Katedra Poznańska (fot. Armin Mikos von Rohrscheidt)
Bolesław Chrobry (autor: Jan Matejko)
Insygnia Królewskie w MPPP w Gnieźnie (fot. Zdrach)
źródło: www.rodzinna-turystyka.pl
Święty Wojciech
źródło: www.diecezja.gda.pl
Muzeum Okręgowe Ziemi Kaliskiej – Biesiada piastowska (2003)
źródło: www.muzeum.kalisz.pl
Obraz z ekranu GPS (fot. PC World)
źródło: www.tech.wp.pl
Interaktywne Centrum Historii Ostrowa Tumskiego
(wycinek z oficjalnej prezentacji)
źródło: www.youtube.com
Multimedialny audioprzewodnik MOVI Guide
źródło: www.oferta www.movitech.pl
Wydawca: Wydawnictwo „PROKSENIA”
ul. Sarego 23/2, 31–047 Kraków, tel./fax: + 48 12 421 63 80
www.proksenia.pl, e-mail: proksenia@proksenia.pl
Spis treści
Wprowadzenie ........................................................................................................................................... 7
Problematyka szlaków kulturowych w badaniach naukowych ................................................................................ 8
Kontekst badań i opracowania ................................................................................................................................ 11
Cele opracowania .................................................................................................................................................... 13
Metodologia badań i pochodzenie wykorzystanych danych cząstkowych ............................................................. 14
Struktura pracy ........................................................................................................................................................ 16
1. Kontekst, przedmiot i metodologia badań Szlaku Piastowskiego ................................................ 19
1.1. Szlaki tematyczne jako formy popularyzacji walorów kultury i produkty turystyczne ................................. 19
1.1.1. Szlaki tematyczne jako sposób udostępniania dziedzictwa i organizacji uczestnictwa w kulturze .... 20
1.1.2. Szlaki tematyczne jako przestrzeń edukacji pozaszkolnej .................................................................. 24
1.1.3. Ekonomiczny aspekt funkcjonowania szlaku kulturowego ................................................................ 29
1.1.4. Problem poziomu organizacji i trwałości oferty polskich szlaków kulturowych ............................... 32
1.2. Znaczenie zarządzania humanistycznego w kontekście funkcjonowania szlaków kulturowych ................... 33
1.2.1. O potrzebie zarządzania humanistycznego w sferze kultury .............................................................. 34
1.2.2. Główne problemy humanistycznego zarządzania kulturą................................................................... 40
1.2.3. Elementy humanistycznego zarządzania w strategii szlaku kulturowego .......................................... 41
1.2.4. Humanistyczne podejście w szczegółowych aspektach zarządzania szlakiem kulturowym .............. 47
1.3. Szlak Piastowski – prezentacja systemu ........................................................................................................ 55
1.3.1. „Stary” Szlak Piastowski .................................................................................................................... 55
1.3.2. Ruchome dziedzictwo – geneza i historyczne zmiany przestrzeni Szlaku Piastowskiego ................. 58
1.3.2.1. „Prahistoria” szlaku i koncepcja Jana Kilarskiego ............................................................... 59
1.3.2.2. Koncepcja „milenijna” (1960–1966) i początki zagospodarowania turystycznego ............. 60
1.3.2.3. Koncepcja „totalna” (1968) i drugi etap zagospodarowania ................................................ 63
1.3.2.4. „Ósemka Łęckiego” i jej kolejne wersje............................................................................... 66
1.3.2.5. Okres od 1989 do 2008 r.: poszerzanie i redukcje przestrzeni szlaku .................................. 68
1.3.2.6. Nowa sytuacja i nowa organizacja (1994–2010) .................................................................. 71
1.3.2.7. Struktura szlaku na podstawie inwentaryzacji z 2008 i badań z roku 2010 ......................... 75
1.3.2.8. Zbiorcza dokumentacja zmian przestrzeni szlaku ................................................................ 77
1.3.2.9. Podsumowanie badania dziejów szlaku ................................................................................ 80
1.3.3. Badanie potencjału turystycznego Szlaku Piastowskiego z roku 2010 i jego wyniki ........................ 81
1.3.4. Przebudowa przestrzeni i reorganizacja oferty – „nowy” Szlak Piastowski....................................... 83
1.4. Koncepcja metodologiczna badań .................................................................................................................. 92
1.4.1. Całościowa koncepcja badań .............................................................................................................. 92
1.4.2. Koncepcja i przebieg audytu Szlaku Piastowskiego ........................................................................... 99
1.4.2.1. Cele audytu ........................................................................................................................... 99
1.4.2.2. Instrumenty badawcze audytu............................................................................................. 100
1.4.2.3. Procedury badawcze w realizacji audytu ............................................................................ 102
1.4.2.4. Wykonawcy, etapy i segmenty badań ................................................................................. 105
1.4.2.5. Dokumentacja badań........................................................................................................... 107
1.4.3. Badanie turystów w obiektach szlaku ............................................................................................... 108
1.4.3.1. Szczegółowe cele i zakres badania ..................................................................................... 108
1.4.3.2. Metoda badawcza ............................................................................................................... 110
1.4.3.3. Instrumenty badawcze ........................................................................................................ 114
1.4.3.4. Wykonawcy badań .............................................................................................................. 117
1.4.3.5. Przebieg badania turystów .................................................................................................. 118
1.4.3.6. Próba badawcza .................................................................................................................. 120
1.4.3.7. Ewaluacja i dokumentacja badań ........................................................................................ 121
1.4.4. Ogólne ramy czasowe realizacji badań Szlaku Piastowskiego ......................................................... 123
2. Wyniki audytu Szlaku Piastowskiego ........................................................................................... 125
Wstęp .................................................................................................................................................................... 125
Przestrzeń objęta badaniem................................................................................................................................... 126
2.1. Obiekty szlaku .............................................................................................................................................. 131
2.1.1. Stan obiektów.................................................................................................................................... 131
2.1.2. Stan tematyzacji obiektów ................................................................................................................ 132
Ranga obiektów szlaku ..................................................................................................................... 133
Różnorodność obiektów.................................................................................................................... 135
Dostępność faktyczna obiektów dla turystów ................................................................................... 137
Oznaczenie obiektów ........................................................................................................................ 137
Oferta turystyczna obiektów ............................................................................................................. 145
2.1.7.1. Wystawy w obiektach i w przestrzeni szlaku ..................................................................... 145
2.1.7.1.1. Wystawy tematyczne w obiektach szlaku .......................................................... 145
2.1.7.1.2. Wystawy częściowo zgodne z profilem w obiektach i przestrzeni szlaku......... 148
2.1.7.1.3. Pozostałe wystawy stałe w przestrzeni szlaku ................................................... 150
2.1.7.1.4. Typy wystaw w obiektach szlaku ...................................................................... 151
2.1.7.2. Oferta zajęć edukacyjnych w obiektach szlaku .................................................................. 152
2.1.7.3. Mikroeventy w obiektach szlaku ........................................................................................ 154
2.1.7.4. Usługa przewodnictwa w obiektach ................................................................................... 157
2.1.7.5. Gastronomia w obiektach i ich bezpośrednim otoczeniu ................................................... 157
2.1.7.6. Sklepy i kioski obiektowe, materiały dla turystów ............................................................. 158
2.1.7.7. Personel obsługi turystów ................................................................................................... 159
2.1.8. Aktywna obecność obiektów w zasobach internetu ......................................................................... 161
2.2. Przestrzeń szlaku .......................................................................................................................................... 162
2.2.1. Pozostały potencjał turystyczno-kulturowy w otoczeniu obiektów .................................................. 162
2.2.1.1. Gminy w przestrzeni szlaku ................................................................................................ 162
2.2.1.2. Aktualna organizacja turystyki w przestrzeni szlaku.......................................................... 164
2.2.1.3. Udział szlaku w potencjale turystyczno-kulturowym mikroregionów ............................... 165
2.2.2. Infrastruktura noclegowa .................................................................................................................. 167
2.2.3. Infrastruktura gastronomiczna .......................................................................................................... 170
2.2.4. Pozostała oferta spędzania czasu wolnego w przestrzeni szlaku ...................................................... 172
2.3. Koordynacja szlaku ...................................................................................................................................... 174
2.3.1. Typ i status koordynatora .................................................................................................................. 174
2.3.2. Zakres koordynacji............................................................................................................................ 175
2.3.3. Aktualny model koordynacji............................................................................................................. 177
2.3.4. Współpraca z obiektami w ramach szlaku ........................................................................................ 178
2.3.5. Promocja szlaku ................................................................................................................................ 179
2.4. Życie szlaku.................................................................................................................................................. 180
2.4.1. Obsługa turystów poza obiektami ..................................................................................................... 180
2.4.1.1. Informacja turystyczna........................................................................................................ 180
2.4.1.2. Usługi przewodnickie w miejscowościach ......................................................................... 180
2.4.1.3. Pakiety turystyczne ............................................................................................................. 180
2.4.2. Lokalne tematyczne trasy turystyczne o profilu kulturowym ........................................................... 181
2.4.3. Eventyzacja przestrzeni szlaku ......................................................................................................... 181
2.4.4. Grupy animacji historii działające w przestrzeni szlaku ................................................................... 185
2.5. Dostępność komunikacyjna.......................................................................................................................... 188
2.5.1. Zwartość szlaku................................................................................................................................. 189
2.5.2. Przejezdność dróg ............................................................................................................................. 189
2.5.3. Oznaczenia szlaku na trasach ............................................................................................................ 192
2.5.4. Dojazd kolejowy do obiektów .......................................................................................................... 193
2.5.5. Dostępność obiektów dla publicznej komunikacji autobusowej ...................................................... 193
2.5.6. Trasy alternatywne w ramach szlaku ................................................................................................ 197
Podsumowanie ...................................................................................................................................................... 198
2.1.3.
2.1.4.
2.1.5.
2.1.6.
2.1.7.
3. Turyści na Szlaku Piastowskim. Profile, zachowania, opinie ..................................................... 199
Wstęp .................................................................................................................................................................... 199
3.1. Profil, zachowania i opinie turystów kulturowych zwiedzających Szlak Piastowski
jako linearny tematyczny system penetracji turystycznej ............................................................................ 199
3.1.1. Moduł A – Selekcja ........................................................................................................................... 200
3.1.2. Moduł B – Motywacje ...................................................................................................................... 201
3.1.3. Moduł C – Preferencje turystyczne ................................................................................................... 206
3.1.4. Moduł D – Pobyt i aktywność turystyczna ....................................................................................... 213
3.1.5. Moduł E – Ocena Szlaku Piastowskiego .......................................................................................... 217
3.1.6. Moduł F – Wydatki turystów ............................................................................................................ 222
3.1.7. Moduł G – Organizacja pobytu i źródła informacji .......................................................................... 223
3.1.8. Moduł H – Metryczka ....................................................................................................................... 228
3.2. Profile, zachowania i opinie turystów kulturowych zwiedzających pojedyncze obiekty
Szlaku Piastowskiego (TO) .......................................................................................................................... 232
3.2.1. Moduł A – Selekcja ........................................................................................................................... 232
3.2.2. Moduł B – Motywacje badanych ...................................................................................................... 233
3.2.3. Moduł C – Preferencje turystyczne ................................................................................................... 238
3.2.4. Moduł D – Pobyt i aktywność turystyczna ....................................................................................... 241
3.2.5. Moduł F – Wydatki turystów ............................................................................................................ 247
3.2.6. Moduł G – Organizacja pobytu i źródła informacji .......................................................................... 248
3.2.7. Moduł H – Metryczka ....................................................................................................................... 251
3.3. Profil i opinie zwiedzających pojedyncze obiekty Szlaku Piastowskiego osób
zamieszkałych w bliskiej okolicy ................................................................................................................. 255
3.3.1. Moduł A – Selekcja ........................................................................................................................... 256
3.3.2. Moduł B – Motywacje badanych ...................................................................................................... 256
3.3.3. Moduł D – Ocena oferty obiektu i obsługi turystycznej ................................................................... 259
3.3.4. Moduł H – Metryczka ....................................................................................................................... 262
3.4. Dane uzupełniające....................................................................................................................................... 266
4. Propozycje modyfikacji i korekty systemu ................................................................................... 267
4.1. Ogólne postulaty modernizacji koncepcji i oferty szlaku ............................................................................ 268
4.1.1. Adresaci: dostosowanie oferty szlaku do profilu i preferencji turystów........................................... 268
4.1.2. Magnesy szlaku ................................................................................................................................. 275
4.1.2.1. Obiekty – modernizacja i modyfikacja oferty .................................................................... 275
4.1.2.2. Eventy tematyczne .............................................................................................................. 278
4.1.2.3. Lokalne trasy tematyczne ................................................................................................... 280
Propozycja 1. POZNAŃ – Trasa Piastowska...................................................................... 281
Propozycja 2. GMINY ŻNIN I GĄSAWA – Trasa Nasza Ziemia za Piastów.................... 285
4.1.2.4. Spójny program nowoczesnych wystaw ............................................................................. 286
4.1.2.5. Tematyczne oferty dla rodzin z dziećmi ............................................................................. 288
4.1.3. Kanały szlaku .................................................................................................................................... 289
4.1.3.1. Pakiety indywidualne i grupowe......................................................................................... 289
4.1.3.2. Oferty tras przekrojowych .................................................................................................. 291
4.1.3.3. Trasy alternatywne .............................................................................................................. 297
4.1.3.4. Lokalna oferta grup animacji historii i rekonstrukcji historycznej ..................................... 298
4.1.4. Silniki szlaku ..................................................................................................................................... 300
4.1.4.1. Projekt zwiedzania Szlaku Piastowskiego .......................................................................... 301
4.1.4.2. Tydzień na Szlaku i inne kalendarze eventów .................................................................... 302
4.1.4.3. Doroczny konkurs lub gra tematyczna na Szlaku Piastowskim ......................................... 303
4.1.4.4. Stały system rabatowy Szlaku Piastowskiego .................................................................... 304
4.1.5. Bezpieczniki szlaku........................................................................................................................... 305
4.1.5.1. Rada Szlaku jako gwarant realizacji celów szlaku ............................................................. 305
4.1.5.2. Procedura wpisu obiektu na listę szlaku ............................................................................. 306
4.1.5.3. Gwarancja dostępności obiektów i usług na szlaku............................................................ 307
4.1.5.3.1. Standardy udostępnienia obiektów .................................................................... 307
4.1.5.3.2. Porozumienia o udziale w szlaku i udostępnianiu obiektu ................................ 309
4.1.5.3.3. Monitoring dostępności obiektów ..................................................................... 311
4.1.5.3.4. Procedury naprawcze. Zawieszenia i wyłączenia .............................................. 311
4.1.5.4. Gwarancja oznaczenia obiektów szlaku ............................................................................. 313
Oznaczenia szlaku............................................................................................................... 313
Tablice szlaku...................................................................................................................... 313
4.1.5.5. Gwarancja jakości oferty: kompletny system monitoringu produktu ................................. 314
4.1.5.5.1. Bieżący monitoring wewnętrzny ....................................................................... 314
4.1.5.5.2. Bieżący monitoring zewnętrzny ........................................................................ 315
4.1.5.5.3. Audyt systemowy .............................................................................................. 316
4.2. Zalecenia szczegółowe ................................................................................................................................. 316
4.2.1. Zalecenia w odniesieniu do szlaku jako systemu.............................................................................. 316
Rozstrzygnięcia przynależności obiektów i wykonanie wcześniejszych zaleceń............................. 316
Poprawa zwartości szlaku ................................................................................................................. 321
4.2.2. Zalecenia w odniesieniu do obiektów ............................................................................................... 323
Zagwarantowanie dostępności faktycznej obiektów......................................................................... 323
Parkingi przy obiektach szlaku ......................................................................................................... 325
Oznaczenie obiektów własnymi znakami i tablicami Szlaku Piastowskiego ................................... 325
Urządzenia sanitarne i ich udostępnienie .......................................................................................... 325
Poprawa dostępności komunikacyjnej niektórych obiektów ............................................................ 326
Yield management
w obiektach Szlaku Piastowskiego ..................................................................... 327
Strony i portale internetowe obiektów – interaktywność oraz integracja z portalem szlaku ............ 328
Ekspozycje w obiektach .................................................................................................................... 328
Powszechna dostępność usługi przewodnictwa w obiektach ........................................................... 330
Sieciowanie i pakietyzacja oferty obiektów szlaku .......................................................................... 330
4.2.3. Zalecenia w odniesieniu do usług w przestrzeni szlaku.................................................................... 331
Wprowadzenie tematycznej oferty kulinarnej .................................................................................. 331

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin