Powszechna_Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf

(91 KB) Pobierz
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Trzecia Sesja Ogólnego Zgromadzenia ONZ, obradująca w Paryżu, uchwaliła 10 grudnia 1948 roku
Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Dokument ten stanowi niewątpliwie jedno z największych i
najtrwalszych osiągnięć ONZ. Przetłumaczona na większość języków świata Powszechna Deklaracja
Praw Człowieka zbiera oraz porządkuje osiągnięcia i postulaty człowieka, który od wielu setek lat toczy
nie skończoną jeszcze walkę o swoją wolność i swoją godność.
ZWAŻYWSZY,
że uznanie przyrodzonej godności oraz równych i niezbywalnych praw wszystkich
członków wspólnoty ludzkiej jest podstawą wolności, sprawiedliwości i pokoju świata,
ZWAŻYWSZY,
że nieposzanowanie i nieprzestrzeganie praw człowieka doprowadziło do aktów
barbarzyństwa, które wstrząsnęły sumieniem ludzkości, i że ogłoszono uroczyście jako najwznioślejszy cel
ludzkości dążenie do zbudowania takiego świata, w którym ludzie korzystać będą z wolności słowa i
przekonań oraz z wolności od strachu i nędzy,
ZWAŻYWSZY,
że konieczne jest zawarowanie praw człowieka przepisami prawa, aby nie musiał -
doprowadzony do ostateczności - uciekać się do buntu przeciw tyranii i uciskowi,
ZWAŻYWSZY,
Że konieczne jest popieranie rozwoju przyjaznych stosunków między narodami,
ZWAŻYWSZY,
że Narody Zjednoczone przywróciły swą wiarę w podstawowe prawa człowieka, godność i
wartość jednostki oraz w równouprawnienie mężczyzn i kobiet, oraz wyraziły swe zdecydowanie popierania
postępu społecznego i poprawy warunków życia w większej wolności,
ZWAŻYWSZY,
że Państwa Członkowskie podjęły się we współpracy z Organizacją Narodów Zjednoczonych
zapewnić powszechne poszanowanie i przestrzeganie praw człowieka i podstawowych wolności,
ZWAŻYWSZY,
że jednakowe rozumienie tych praw i wolności ma olbrzymie znaczenie dla ich pełnej
realizacji,
PRZETO ZGROMADZENIE OGÓLNE
ogłasza uroczyście niniejszą Powszechną Deklarację Praw
Człowieka jako wspólny najwyższy cel wszystkich ludów i wszystkich narodów, aby wszyscy ludzie i
wszystkie organy społeczeństwa mając stale w pamięci niniejszą Deklarację - dążyły w drodze nauczania i
wychowywania do rozwijania poszanowania tych praw i wolności i aby zapewniły za pomocą postępowych
środków o zasięgu krajowym i międzynarodowym powszechne i skuteczne uznanie i stosowanie tej Deklaracji
zarówno wśród Państw Członkowskich, jak i wśród narodów zamieszkujących obszary podległe ich władzy.
Artykuł 1
Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem
i moralnością i powinni postępować wobec innych w duchu braterstwa.
Strona 1 z 6
Artykuł 2
Każdy
człowiek
posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji bez względu na
jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości,
pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu. Nie wolno ponadto czynić
żadnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej, prawnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do
którego dana osoba przynależy, bez względu na to, czy dany kraj lub obszar jest niepodległy, czy też podlega
systemowi powiernictwa, nie rządzi się samodzielnie lub jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swej
niepodległości.
Artykuł 3
Każdy
człowiek
ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby.
Artykuł 4
Nie wolno nikogo czynić niewolnikiem ani nakładać na nikogo służebności; niewolnictwo i handel
niewolnikami są zakazane we wszystkich swych postaciach.
Artykuł 5
Nie wolno nikogo torturować ani karać lub traktować w sposób okrutny, nieludzki lub poniżający.
Artykuł 6
Każdy
człowiek
ma prawo do uznawania wszędzie jego osobowości prawnej.
Artykuł 7
Wszyscy są równi wobec prawa i mają prawo, bez jakiejkolwiek różnicy, do jednakowej ochrony prawnej.
Wszyscy mają prawo do jednakowej ochrony przed jakąkolwiek dyskryminacją, będącą pogwałceniem
niniejszej Deklaracji, i przed jakimkolwiek narażeniem na taką dyskryminację.
Artykuł 8
Każdy
człowiek
ma prawo do skutecznego odwoływania się do kompetentnych sądów krajowych przeciw
czynom stanowiącym pogwałcenie podstawowych praw przyznanych mu przez konstytucję lub przez prawo.
Artykuł 9
Nikogo nie wolno samowolnie aresztować, zatrzymać lub wygnać z kraju.
Artykuł 10
Każdy
człowiek
ma na warunkach całkowitej równości prawo, aby przy rozstrzyganiu o jego prawach i
zobowiązaniach lub o zasadności wysuwanego przeciw niemu oskarżenia o popełnienie przestępstwa być
słuchanym sprawiedliwie i publicznie przez niezależny i bezstronny sąd.
Strona 2 z 6
Artykuł 11
1.
Każdy
człowiek
oskarżony o popełnienie przestępstwa ma prawo, aby uznawano go za niewinnego dopóty,
dopóki nie udowodni mu się winy zgodnie z prawem podczas publicznego procesu, w którym zapewniono mu
wszystkie konieczne środki obrony.
2.
Nikt nie może być skazany za przestępstwo z powodu działania lub zaniechania nie stanowiącego w chwili
jego dokonania przestępstwa według prawa krajowego lub międzynarodowego. Nie wolno także wymierzać
kary wyższej niż ta, która była przewidziana w chwili popełnienia przestępstwa.
Artykuł 12
Nie wolno ingerować samowolnie w czyjekolwiek życie prywatne, rodzinne, domowe, ani w jego
korespondencję, ani też uwłaczać jego honorowi lub dobremu imieniu. Każdy człowiek ma prawo do ochrony
prawnej przeciwko takiej ingerencji lub uwłaczaniu.
Artykuł 13
1.
Każdy
człowiek
ma prawo swobodnego poruszania się i wyboru miejsca zamieszkania w granicach każdego
Państwa.
2.
Każdy
człowiek
ma prawo opuścić jakikolwiek kraj, włączając w to swój własny, i powrócić do swego kraju.
Artykuł 14
1.
Każdy człowiek ma prawo ubiegać się o azyl i korzystać z niego w innym kraju w razie prześladowania.
2.
Nie można powoływać się na to prawo w przypadku ścigania wszczętego rzeczywiście z powodu
popełnienia przestępstwa pospolitego lub czynu sprzecznego z celami i zasadami Organizacji Narodów
Zjednoczonych.
Artykuł 15
1.
Każdy
człowiek
ma prawo do posiadania obywatelstwa.
2.
Nie wolno nikogo pozbawiać samowolnie obywatelstwa ani nikomu odmawiać prawa do zmiany
obywatelstwa.
Artykuł 16
1.
Mężczyźni i kobiety bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, narodowości lub wyznania mają prawo po
osiągnięciu pełnoletności do zawarcia małżeństwa i założenia rodziny. Mają oni równe prawa w odniesieniu do
zawierania małżeństwa, podczas jego trwania i po jego ustaniu.
2.
Małżeństwo może być zawarte jedynie za swobodnie wyrażoną pełną zgodą przyszłych małżonków.
3.
Rodzina jest naturalną i podstawową komórką społeczeństwa i ma prawo do ochrony ze strony
społeczeństwa i Państwa.
Strona 3 z 6
Artykuł 17
1.
Każdy
człowiek,
zarówno sam jak i wespół z innymi, ma prawo do posiadania własności.
2.
Nie wolno nikogo samowolnie pozbawiać jego własności.
Artykuł 18
Każdy
człowiek
ma prawo wolności myśli, sumienia i wyznania; prawo to obejmuje swobodę zmiany
wyznania lub wiary oraz swobodę głoszenia swego wyznania lub wiary bądź indywidualnie, bądź wespół z
innymi ludźmi, publicznie i prywatnie, poprzez nauczanie, praktykowanie, uprawianie kultu i przestrzeganie
obyczajów.
Artykuł 19
Każdy
człowiek
ma prawo wolności opinii i wyrażania jej; prawo to obejmuje swobodę posiadania niezależnej
opinii, poszukiwania, otrzymywania i rozpowszechniania informacji i poglądów wszelkimi środkami, bez
względu na granice.
Artykuł 20
1.
Każdy
człowiek
ma prawo spokojnego zgromadzania i stowarzyszania się.
2.
Nikogo nie można zmuszać do należenia do jakiegoś stowarzyszenia.
Artykuł 21
1.
Każdy
człowiek
ma prawo do uczestniczenia w rządzeniu swym krajem bezpośrednio lub poprzez
swobodnie wybranych przedstawicieli.
2.
Każdy
człowiek
ma prawo równego dostępu do służby publicznej w swym kraju.
3.
Wola ludu jest podstawą władzy rządu; wola ta wyraża się w przeprowadzanych okresowo rzetelnych
wyborach, opartych na zasadzie powszechności, równości i tajności, lub na innej równorzędnej procedurze,
zapewniającej wolność wyborów.
Artykuł 22
Każdy
człowiek
ma jako członek społeczeństwa prawo do ubezpieczeń społecznych; ma również prawo do
urzeczywistniania - poprzez wysiłek narodowy i współpracę międzynarodową oraz zgodnie z organizacją i
zasobami każdego Państwa - swych praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, niezbędnych dla jego
godności i swobodnego rozwoju jego osobowości.
Artykuł 23
1.
Każdy
człowiek
ma prawo do pracy, do swobodnego wyboru pracy, do odpowiednich i zadowalających
warunków pracy oraz do ochrony przed bezrobociem.
2.
Każdy
człowiek,
bez względu na jakiekolwiek różnice, ma prawo do równej płacy za równą pracę.
Strona 4 z 6
3.
Każdy pracujący ma prawo do odpowiedniego i zadowalającego wynagrodzenia, zapewniającego jemu i
jego rodzinie egzystencję odpowiadającą godności ludzkiej i uzupełnianego w razie potrzeby innymi środkami
pomocy społecznej.
4.
Każdy
człowiek
ma prawo do tworzenia związków zawodowych i do przystępowania do związków
zawodowych dla ochrony swych interesów.
Artykuł 24
Każdy
człowiek
ma prawo do urlopu i wypoczynku, włączając w to rozsądne ograniczenie godzin pracy i
okresowe płatne urlopy.
Artykuł 25
1.
Każdy
człowiek
ma prawo do stopy życiowej zapewniającej zdrowie i dobrobyt jego i jego rodziny,
włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę lekarską i konieczne świadczenia socjalne, oraz prawo
do ubezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, niezdolności do pracy, wdowieństwa, starości lub utraty
środków do życia w inny sposób od niego niezależny.
2.
Matka i dziecko mają prawo do specjalnej opieki i pomocy. Wszystkie dzieci, zarówno małżeńskie jak i
pozamałżeńskie, korzystają z jednakowej ochrony społecznej.
Artykuł 26
1.
Każdy
człowiek
ma prawo do nauki. Nauka jest bezpłatna, przynajmniej na stopniu podstawowym. Nauka
podstawowa jest obowiązkowa. Oświata techniczna i zawodowa jest powszechnie dostępna, a studia wyższe są
dostępne dla wszystkich na zasadzie równości w zależności od zalet osobistych.
2.
Celem nauczania jest pełny rozwój osobowości ludzkiej i ugruntowanie poszanowania praw człowieka i
podstawowych wolności. Krzewi ono zrozumienie, tolerancję i przyjaźń między wszystkimi narodami,
grupami rasowymi lub religijnymi; popiera działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych zmierzającą do
utrzymania pokoju.
3.
Rodzice mają prawo pierwszeństwa w wyborze nauczania, które ma być dane ich dzieciom.
Artykuł 27
1.
Każdy
człowiek
ma prawo do swobodnego uczestniczenia w życiu kulturalnym społeczeństwa, do
korzystania ze sztuki, do uczestniczenia w postępie nauki i korzystania z jego dobrodziejstw.
2.
Każdy
człowiek
ma prawo do ochrony moralnych i materialnych korzyści wynikających z jakiejkolwiek
jego działalności naukowej, literackiej lub artystycznej.
Strona 5 z 6

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin