2019r - Odkryj Polskę – Kopiec Wyzwolenia.pdf

(2350 KB) Pobierz
Na każdej polskiej monecie
okolicznościowej znajdują się:
nominał
wizerunek orła ustalony
dla godła Rzeczypospolitej Polskiej
napis: Rzeczpospolita Polska
rok emisji
Sprzedaż wartości kolekcjonerskich
emitowanych przez NBP
jest prowadzona
w oddziałach okręgowych NBP
oraz przez sklep internetowy NBP.
Odkryj Polskę
Kopiec Wyzwolenia
20 listopada 2019 roku Narodowy Bank Polski
planuje wprowadzić do obiegu dwie monety
srebrne o nominale 10 zł „Hołd pruski”
i „Hołd ruski”.
Emisja wartości kolekcjonerskich
stanowi okazję do upamiętniania
ważnych historycznych rocznic i postaci,
jak i do rozwijania zainteresowań
polską kulturą, nauką i tradycją.
Zapraszamy do zapoznania się
z planem emisji na stronie:
www.nbp.pl/monety
Na Państwa dodatkowe pytania
odpowiedzą nasi konsultanci
pod numerami tel. 22 185 91 59
oraz 22 185 13 03.
Narodowy Bank Polski jest centralnym bankiem
państwa odpowiadającym za politykę pieniężną
i stabilność cen. Jego funkcje określa Konstytucja
Rzeczypospolitej Polskiej i ustawa o NBP. NBP ma
wyłączne prawo emisji pieniądza. Jako bank central-
ny nie prowadzi rachunków bankowych obywateli,
nie przyjmuje od nich lokat, nie udziela kredytów.
Prowadzi natomiast obsługę budżetu państwa,
a także podmiotów sektora finansów publicznych.
Gromadzi rezerwy walutowe państwa i zarzą-
dza nimi. Pełni funkcję banku banków, tworząc
warunki do działania systemu bankowego. Jest
również jednym z najważniejszych ośrodków nauko-
wo-analitycznych w dziedzinie ekonomii i rynków
finansowych.
Więcej o NBP: www.nbp.pl
Narodowy Bank Polski
Monety okolicznościowe
Kopiec Wyzwolenia
„Kopiec Wyzwolenia niech po wszystkie czasy
stanowi widomy znak bohaterskich i zwycię-
skich czynów ludu śląskiego i jego wierności
Ojczyźnie.”
Fragment dokumentu wydanego z okazji
uroczystości poświęcenia Kopca Wyzwolenia,
20 czerwca 1937 r.
Piekary Śląskie
Miejscowość jest położona na Górnym Śląsku,
gdzie od dawna kultywowano polskie trady-
cje narodowe i pielęgnowano język polski.
Wystarczy wspomnieć działalność proboszcza
piekarskiego kościoła, księdza Alojzego Ficka
(1790−1862) czy Teodora Heneczka (1817–
1888), górnośląskiego drukarza, redaktora
i wydawcy. Piekary miały również ogromny
udział w trzech powstaniach. Piekarscy po-
wstańcy walczyli w różnych miejscach – szcze-
gólnie podczas III powstania śląskiego (1921),
biorąc udział w walkach na Górze św. Anny.
W tym samym powstaniu składano przysięgę
powstańczą na tzw. Kocich Górkach, gdzie
zginął pierwszy powstaniec. W okresie 20-lecia
międzywojennego Piekary Śląskie znalazły się
w granicach państwa polskiego.
Miejsce
Na krótko przed budową Kopca ustalono, że
zostanie usypany na Kocim Wzgórzu (niem.
Katzenberg), przez miejscowych zwanym
Kocimi Łbami lub Kocimi Górkami. W tym
miejscu przez wieki wydobywano rudy wielu
metali. Drążono w tym celu wiele płytkich szy-
bików, jeden przy drugim, a wydobyty urobek
usypywano w sąsiedztwie. W ten sposób po-
Nominał 5 zł
stop:
pierścień
MN25, rdzeń CuAl16Ni2
stempel:
zwykły
średnica:
24,00 mm
masa:
6,54 g
brzeg (bok):
moletowany nieregularnie;
na boku ośmiokrotnie powtórzony napis:
NBP, co drugi odwrócony o 180 stopni,
rozdzielony gwiazdkami
nakład:
do 1 200 000 szt.
Projektant awersu: Dobrochna Surajewska
Projektant rewersu: Grzegorz Pfeifer
Emitent: NBP
Na zlecenie NBP monety wyprodukowała
Mennica Polska S.A.
wstawały charakterystyczne, zaokrąglone nasypy
ziemne, które przypominały kocie łebki.
Idea
Pomysł usypania kopca po raz pierwszy pojawił
się w drugiej połowie XIX w. za sprawą Wawrzyń-
ca Hajdy, miejscowego, ociemniałego górnika
i działacza, zwanego Śląskim Wernyhorą. W jego
zamyśle kopiec miał upamiętnić przemarsz wojsk
króla Jana III Sobieskiego przez Piekary (1683)
i wizytę władcy w miejscowej świątyni. Wówczas
pomysł zarzucono, a władze pruskie aresztowa-
ły Hajdę za podburzanie ludności. Do idei po-
wrócono dopiero w okresie 20-lecia międzywo-
jennego, chcąc nie tylko upamiętnić królewskie
7 listopada 2019 roku Narodowy Bank Polski wpro-
wadza do obiegu monetę z serii „Odkryj Polskę –
Kopiec Wyzwolenia” o nominale 5 zł.
czasy Sobieskiego, ale również powstańców
śląskich. Do budowy kopca przystąpiono
w 1932 r., a zakończono ją w 1937 r. Jego
projektantem był inż. Eugeniusz Zaczyń-
ski. Kopiec usypano z kamieni i ziemi przy-
wiezionej z różnych miejsc, w tym z miejsc
uświęconych krwią Polaków. Uroczyste po-
święcenie Kopca Wyzwolenia przy udziale
władz państwowych nastąpiło 20 czerwca
1937 r. Jest to największy i najważniejszy
na Górnym Śląsku pomnik upamiętniający
powstania śląskie.
Na rewersie monety znajdują się stylizowa-
ne wizerunki: Kopca Wyzwolenia w Pieka-
rach Śląskich oraz fragmentu koła szybowe-
go z kopalni „Julian”.
Dariusz Pietrucha
Zgłoś jeśli naruszono regulamin