Historyczne Bitwy 114 - Praga 1757, Robert Kisiel.pdf

(3953 KB) Pobierz
HISTORYCZNE BITWY
ROBERT KISIEL
PRAGA 1757
Dom Wydawniczy Bellona
Warszawa 2003
Dom Wydawniczy Bellona prowadzi sprzedaż wysyłkową swoich
książek za zaliczeniem pocztowym z 20-procentowym rabatem od
ceny detalicznej.
Nasz adres:
Dom Wydawniczy Bellona
ul. Grzybowska 77
00-844 Warszawa
tel.: 620-27-01 (Dział Wysyłki)
infolinia: 0-801-12-03-67
Internet: www.bellona.pl
e-mail: biuro @bellona.pl
Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz
Ilustracja na okładce: Bartłomiej Drejewicz
Redaktor prowadzący: Kornelia Kompanowska
Korektor: Hanna Smierzyńska
© Copyright by Robert Kisiel, Wrocław 2003
© Copyright by Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003
ISBN 83-11-09731-3
WSTĘP
„Kto włada Pragą Czeską, panuje nad całą Europą”
1
. Słowa
księcia Maurycego de Talleyranda, ministra spraw zagranicz­
nych Francji z początku XIX w., nie mogą być traktowane
dosłownie, niemniej w znaczącej mierze odzwierciedlają
wieki doświadczeń politycznych i militarnych. W świetle
wskazań geopolityki Kotlina Czeska z Morawami i doliną
Dunaju między Wiedniem a Linzem tworzy kluczowy region
strategiczny kontynentu, naturalną cytadelę, trudną do zdo­
bycia, a umożliwiającą wielokierunkową ekspansję
2
. Nic
więc dziwnego, że Czechy często były miejscem kluczowych
rozstrzygnięć europejskich, w tym szczególnie rejon Pragi,
prawdziwe serce Czech.
Było tak również w XVIII w., w dobie wojen śląskich
toczonych w latach 1740-1763 przez Marię Teresę i Fryde­
ryka Wielkiego. Działania wojenne niejednokrotnie sięgały
wtedy do Pragi, a najważniejszy praski akcent miał miejsce
w 1757 r., kiedy to doszło do wielkiej bitwy w rejonie
stolicy Czech, a później sześciotygodniowego oblężenia
miasta. W historiografii i tradycji historycznej wydarzenia
te pozostają w cieniu bitwy pod Kolinem z 18 czerwca
1
2
L . M o c z u l s k i ,
Geopolityka,
Warszawa 1999, s. 174.
Ibidem,
s. 171-176.
1757 r., która z racji dramatycznego przebiegu, a przede
wszystkim rozstrzygającego znaczenia bardziej przykuwała
uwagę historyków i publicystów; w ostatnim czasie po­
święcono jej monografie w Austrii i w Czechach
3
. W po­
równaniu z Kolinem bitwa pod Pragą została w istocie
zapomniana.
Wydarzenia praskie z 1757 r. stanowczo jednak zasługują
na uwagę. Stanowiły one bowiem uwieńczenie największej
operacji wojennej podjętej kiedykolwiek przez Fryderyka
Wielkiego, a w bitwie w sercu Czech walczyły siły większe
niż w jakiejkolwiek innej batalii wojen śląskich — około 130
tys. żołnierzy, a do tego dalsze 60 tys. wojsk znajdowało się
w pobliżu pola wałki. Bitwa była bardzo krwawa, wśród jej
ofiar znalazło się dwóch marszałków, co nie zdarzyło się
w żadnej innej batalii w dziejach ludzkości. Co więcej,
w efekcie bitwy doszło do oblężenia w twierdzy armii liczącej
50 tys. żołnierzy, co w dobie nowożytnej, w okresie od XVI
do XVIII w., nie miało precedensu. Sam triumfator bitwy pod
Pragą, Fryderyk Wielki, określił batalię mianem „jednej
z najbardziej zaciekłych bitew świata”
4
, a już po wielu latach
i doświadczeniach morderczej wojny siedmioletniej w roz­
mowie ze Szwajcarem Henri de Cattem stwierdził: „Nigdy nie
było słynniejszej i bardziej krwawej bitwy niż ta, którą
stoczyłem pod Pragą”
5
.
Pierwsze prace poświęcone bitwie pod Pragą powstawały
w drugiej połowie XIX w.
6
Stan badań nieco tylko posunęło
do przodu opracowanie zawarte w jednym z tomów dzieła
P . B r o u c e k ,
Der Geburstag der Monarchie. Die Schlacht bei Kolin,
Wien 1982; P. B e 1 i n a,
Kolin 18.6.1757.
Praha 1997.
4
J. L u v a a s ,
Frederick the Great on the Art of War,
New York 1999
(reprint wydania z 1966 r.), s. 6.
5
Ch. D u f f y ,
Friedrich der Grosse. Ein Soldatenleben,
Zürich-Köln
1986, s. 174-175.
6
A. M ü l l e r ,
Die Schlacht bei Prag,
Berlin 1857; F. A m m a n ,
Die
Schlacht bei Prag,
Heidelberg 1887; T. B e r n h a r d i,
Die Schlacht bei Prag,
„Beihefte zum Militäir Wochenblatt”, 1895.
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin