Ugoda zborowska a plany tureckie Jana Kazimierza_1933 [Latacz Eugeniusz].pdf

(9096 KB) Pobierz
PPPM||PP||P B P
j| |
M gr E ugenjusz L atacz
,
=
I
|j
fi
Ugoda Zborowska
a
plany tureckie Jana Kazimierza
lny
insi
Odbitka z „Historji^Z, organ
(J.
K. (i,
B
lej
len
Kraków 1933.
U
li
M
M
Mgr. Eugenjusz Latacz
B
i
li
li
li
li
jj
Ugoda Zborowska
|j
H
a plany tureckie Jana Kazimierza
|j
■i
Odbitka z „H is to rji",
organ
U. K. H.
K r a k ó w 1933.
'
)
t '
. !,
V
Biblioteka Narodowa
Warszawa
30001017449005
i
WAlo
S f t fm
W
. 4
;
W ,
*
^
#
^
^
^
'•
Z
\
M
r
Z
1
V t - ? t ; - ,
4
Kttf\X, Pf^-i
u
Czcionkami
Drukarni Udziałowej
w Rzeszowie,
ui
3 M a j a 9.
4Vw k
w
^
Zawarta w sierpniu 1649 roku p omi ędzy Rzeczpospolitą
a Kozakami i Tat arami ug od a Zbo rowsk a z bez po równani a
większą niż w Polsce radością, przyjęt ą została na niektórych
dworach zagranicznych. Na pierwszą już b owi em wieść o niej,
wielkie nastąpiło ożywienie w w en ecki m s enacie, na hi szpań­
skim dworze, a przede wszy st ki em na dworze wi edeńs kim z k t ó­
rego jak wi ado mo od lat kilku, wychodziły wszelkie poczynani a
weneckie, związane z akcją przeciwturecką. Naj chara kterystycz-
niejszym dla t eg o porus zeni a jest fakt silnego zaint eresowania
się sprawą ligi przeciwtureckiej ze st rony Hiszpanji. Hiszpanja,
która do planów tureckich Władysł awa IV odnosi ła się z całą
o b o j ę t n o ś c i ą 1), nagle gdzieś w połowie roku 1649 z p owod ów
pozost aj ących w związku z rywalizacją hi szpańs ko- francus ką
o utrwalenie wpływów w Wenecji, żywo zajęła się kwestją
ewent ual nej ligi przeci wt urecki ej 2). Sądząc z listu a m b a s a d o r a
weneck iego w Wiedniu Mikołaja S a gr ed y z dnia 16/X 1649 r.
gdzie między innemi zawiadamiał on rząd wenecki, że hrabia
de Lu miarę s „haver
non solo rinovato o fficii con Polonia per la
diversione contro T urchi”3)
przypuszczać można, iż już przed
k am pa nj ą Zborowską lub w czasie jej rozpoczęcia, zwracała
się Hiszpanja do Rzeczpospolitej w sprawie tureckiej. Miało
to miejsce n aj p ra w do po d ob n ie j w czasie, kiedy w tej s a m e j
sprawie bawił w Polsce poseł wenecki Contarini. Kampa nj a
zborowska pokrzyżowała j e d n a k plany wenecko-hi szpański e.
Wob ec ni es po dzi ewanego faktu nowej wojny polsko-kozackiej,
należało czekać do chwili jej zakończenia. A na chwilę tę c z e ­
kano niewątpliwie z wielką niecierpliwością, która była tern
1) W. Czermak: „Plany w ojny tureckiej4.
1
2) Zinkensein: Geschichte des osm. Reiches, T. IV str. 812—13.
-3) M. S&gredo do S in orji; Pontes R istor, Ukraino-Rusicae. T. XII str. 121,
Zgłoś jeśli naruszono regulamin