pcc3-ulotka_podatek_czyn_cywpr_2019s.pdf

(304 KB) Pobierz
Podatek od czynności
cywilnoprawnych od
umowy sprzedaży
1
Dowiedz się kto, kiedy, w jakiej wysokości
i jak zapłaci ten podatek
Stroną umowy sprzedaży, która podlega
podatkowi od czynności cywilnoprawnych
(PCC)*, może być każdy z nas.
Czym jest umowa sprzedaży
To porozumienie zawarte między dwiema stronami, na
mocy którego jedna z  nich (sprzedawca) zobowiązuje
się przenieść własność rzeczy i  wydać ją drugiej stronie
(kupującemu), a  kupujący zobowiązuje się tę rzecz ode-
brać i zapłacić sprzedawcy cenę.
Zawarcie umowy sprzedaży następuje z  chwilą uzgod-
nienia wzajemnych zobowiązań przez sprzedawcę
i kupującego, w szczególności przez określenie: kto komu
sprzedaje, co sprzedaje oraz za jaką cenę.
Zwykle przedmiotem umów sprzedaży objętych PCC są:
nieruchomości:
używane
oraz użytkowe
grunty (działki budowlane, działki
rekreacyjne, działki rolne), budynki, lokale mieszkalne
rzeczy ruchome, takie jak: samochody,
motorowery,
przyczepy,
pojazdy
motocykle,
prawa majątkowe, np.: użytkowanie wieczyste, spółdziel-
cze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawa
autorskie, udziały (akcje) w  spółkach kapitałowych,
wierzytelności
i maszyny rolnicze, sprzęt RTV
* PCC podlegają m.in. umowy sprzedaży zawierane okazjonalnie,
zazwyczaj przez tych, którzy nie są przedsiębiorcami i  nie zaj-
mują się zawodowo działalnością handlową.
Ministerstwo
Finansów
ul. Świętokrzyska 12
00-916 Warszawa
2
3
!
Jeśli umowę sprzedaży zawierasz u  notariusza, to
u  niego płacisz podatek. Umowy zakupu działki,
mieszkania, garażu albo pomieszczenia użytkowego
– trzeba podpisać u notariusza.
-
kupujący nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby
sprzedaż odbywa się na podstawie przepisów o  gospo-
przedmiotem umowy sprzedaży są rzeczy, które w rozu-
mieniu przepisów prawa celnego stanowią towary:
darce nieruchomościami (przykład 3)
w Polsce
(przykład 2)
Kiedy umowy sprzedaży podlegają PCC
Jeżeli ich przedmiotem są:
nieruchomości lub rzeczy ruchome znajdujące się w Polsce
nieruchomości
albo prawa majątkowe wykonywane w Polsce
lub rzeczy ruchome znajdujące się za
granicą albo prawa majątkowe wykonywane za granicą,
w przypadku gdy kupujący ma miejsce zamieszkania lub
siedzibę w Polsce i umowa została zawarta w Polsce
-
wprowadzone do wolnego obszaru celnego
-
objęte procedurą składu celnego
Przykład 1
Pan Zbigniew prowadzi w  Krakowie hurtownię materia-
łów budowlanych. Sprzedając je ma obowiązek naliczania
i  przekazywania VAT do właściwego organu podatkowego.
Ponieważ sprzedaż materiałów budowlanych przez pana
Zbigniewa obciążona jest VAT, nie podlega PCC.
Przykład 2
W  czasie pobytu w  Niemczech pan Tomasz kupił od pana
Helmuta  samochód osobowy. Ponieważ umowa sprzedaży
została zawarta za granicą i dotyczy pojazdu znajdującego się
poza granicami kraju, nie podlega ona PCC.
Przykład 3
15 stycznia 2017 r. pani Anna kupiła mieszkanie z gminnego
zasobu mieszkaniowego. Umowa sprzedaży tej nieruchomo-
ści nie podlega PCC, ponieważ stosuje się do niej przepisy
o gospodarowaniu nieruchomościami.
Kiedy umowy sprzedaży nie podlegają PCC
Przykładowo kiedy:
umowa
sprzedaży jest opodatkowana VAT albo
jeżeli przynajmniej jedna ze stron z  tytułu tej umowy
sprzedaży jest zwolniona z  VAT, z  wyjątkiem umów,
których przedmiotem są:
-
nieruchomości lub ich części
-
prawo użytkowania wieczystego
-
spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu
-
prawo do domu jednorodzinnego w  spółdzielni
-
prawo do miejsca postojowego w garażu wielostano-
-
udziały w tych prawach
-
udziały i akcje w spółkach handlowych
wiskowym
mieszkaniowej
Obowiązek podatkowy przy umowie
sprzedaży podlegającej PCC
Przy zawarciu umowy sprzedaży pojawia się konieczność
zapłaty należnej kwoty PCC, w określony sposób oraz w okre-
ślonym terminie. Obowiązek podatkowy powstaje z  chwilą
zawarcia umowy sprzedaży.
przedmiotem sprzedaży są nieruchomości lub rzeczy
ruchome znajdujące się za granicą albo prawa majątkowe
wykonywane za granicą i spełniony jest jeden z następu-
jących warunków:
(przykład 1)
-
umowa jest zawarta za granicą
Ministerstwo
Finansów
ul. Świętokrzyska 12
00-916 Warszawa
5
4
Przykład
25 października 2016 r. pan Andrzej zawarł z panem Mieczy-
sławem umowę sprzedaży samochodu. W  jej wyniku pan
Mieczysław został właścicielem pojazdu. Data 25 paździer-
nika 2016 r. oznacza dzień, w  którym powstał obowiązek
podatkowy.
Od chwili, w  której powstaje obowiązek podatkowy, zależy
termin złożenia formularza PCC-3 i zapłaty podatku.
Czym jest podstawa opodatkowania
To kwota, od której nalicza się podatek. Generalnie powinna
ona odzwierciedlać wartość rynkową sprzedawanych rzeczy
i praw majątkowych.
Podatek płaci się zawsze od wartości rynkowej nabywanej
rzeczy lub prawa majątkowego – nawet, jeśli w umowie ustala
się inną cenę. Wartość rynkową określa się na podstawie prze-
ciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego
rodzaju i gatunku, uwzględniając ich miejsce położenia, stan
i stopień zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego
samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odlicza-
nia długów i ciężarów.
Oznacza to, że nie zawsze cena zapłacona przez kupującego
stanowić będzie podstawę opodatkowania, gdyż w  konkret-
nym przypadku może ona odbiegać od wartości rynkowej
przedmiotu umowy.
Przykład 1
W  styczniu 2017 r. pan Zenon kupił od pana Jana samo-
chód osobowy za kwotę 20 000 zł. Panu Janowi zależało na
szybkim sprzedaniu pojazdu, obniżył więc jego cenę o 20%.
W  konkretnym przypadku cena nie odzwierciedla wartości
rynkowej samochodu. Wartość ta, biorąc pod uwagę prze-
ciętne ceny tego rodzaju pojazdów (marka, typ, model, rok
produkcji, przebieg), w  zbliżonym stanie technicznym, na
terenie gdzie został kupiony pojazd, jest bowiem wyższa
i wynosi 25 000 zł. Do podstawy opodatkowania należy więc
przyjąć kwotę 25 000 zł.
Przykład 2
W  styczniu 2017 r. pan Bogdan sprzedał panu Romanowi
samochód osobowy za kwotę 25 000 zł. Cena pojazdu została
obniżona o  20 000 zł, ponieważ pan Roman przejął spłatę
Kogo dotyczy obowiązek podatkowy
Obowiązek podatkowy ciąży na kupującym, którym może być:
osoba fizyczna (czyli każdy z nas)
osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnoś-
-cią,
spółka akcyjna, przedsiębiorstwo państwowe, funda-
jednostka
cja, stowarzyszenie, spółdzielnia, szkoła wyższa)
organizacyjna nieposiadająca osobowości
prawnej (np. spółka jawna, spółka partnerska, spółka
komandytowa, spółka komandytowo-akcyjna)
Jeśli nabywcą jest kilka osób, to wszystkie te osoby odpowia-
dają za zapłatę podatku.
Przykład
Mąż wraz z żoną i jej rodzicami kupują samochód. W takiej
sytuacji są 3 możliwości zapłaty podatku:
jedna osoba płaci
wszyscy płacą w częściach (4 osoby)
niektórzy płacą w częściach (np. 2 osoby)
Części nie muszą być równe, ale ich suma ma dać całą kwotę
podatku. Jeśli podatek nie zostanie zapłacony przez te osoby
w terminie i w całości – organ podatkowy może sam zdecy-
dować kto i ile płaci.
6
Ministerstwo
Finansów
ul. Świętokrzyska 12
00-916 Warszawa
7
10 rat kredytu bankowego (po 2000 zł każda), udzielonego
panu Bogdanowi na zakup tego auta w komisie samochodo-
wym. Do podstawy opodatkowania należy przyjąć wartość
rynkową samochodu w  wysokości 45 000 zł, bez odliczenia
przejętego długu w kwocie 20 000 zł.
Przykład
Przedmiotem umowy sprzedaży jest samochód osobowy
oraz akcje spółki:
podatnik przyjął, że wartość samochodu oraz akcji wy-
nosi odpowiednio 10 000 zł i 8000 zł. Kwota podatku
wyniesie więc: 10 000 zł x 2% + 8000 zł x 1% = 200 zł
+ 80 zł = 280 zł
!
Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży
stanowi wartość rynkowa, a przyjęcie niższej warto-
ści powoduje zaniżenie kwoty należnego podatku
i konieczność jego uzupełnienia wraz z odsetkami.
podatnik przyjął, że łączna wartość samochodu i  akcji
wynosi 18 000 zł. Wobec tego należny podatek wyniesie:
18 000 zł x 2% = 360 zł
Organ podatkowy może w ciągu 5 lat – od końca roku, w któ-
rym zawarto umowę sprzedaży – wezwać podatnika do
podwyższenia wartości przedmiotu tej umowy, jeśli stwierdzi,
że nie odpowiada ona wartości rynkowej. W przypadku sporu
między organem podatkowym a  podatnikiem, co do warto-
ści rynkowej, organ określi ją, uwzględniając opinię biegłego
lub – przedstawioną przez podatnika – wycenę rzeczoznawcy.
Jeżeli organ podatkowy powoła biegłego, a wartość określona
na podstawie jego opinii różni się o więcej niż 33% od wartości
podanej przez podatnika, koszty opinii ponosi podatnik.
Kto jest zwolniony od podatku
państwa
obce, ich przedstawicielstwa dyplomatyczne,
urzędy konsularne i siły zbrojne, międzynarodowe orga-
nizacje i instytucje oraz ich oddziały i przedstawicielstwa
korzystające na podstawie ustaw, umów lub powszech-
nie uznanych zwyczajów międzynarodowych z  przywi-
lejów i  immunitetów, a  także członkowie ich personelu
i inne osoby zrównane z nimi, jeżeli nie są one obywate-
lami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na tery-
torium Polski – pod warunkiem wzajemności
samorządu terytorialnego (gminy, powiaty,
województwa)
Stawki podatku od umowy sprzedaży
jednostki
2% – od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy rucho-
mych, prawa użytkowania wieczystego, spółdzielczego wła-
snościowego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego
prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów
prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego
oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym
Skarb Państwa
organizacje pożytku publicznego, jeżeli dokonują czynno-
ści cywilnoprawnych wyłącznie w  związku z  nieodpłatną
działalnością pożytku publicznego w rozumieniu przepisów
o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
1% – od umowy sprzedaży innych praw majątkowych
!
Jeżeli nabywca nie wyodrębnił wartości zakupio-
nych rzeczy lub praw majątkowych, do których mają
zastosowanie różne stawki podatku, wówczas poda-
tek pobiera się według stawki najwyższej, od łącznej
ich wartości.
osoby kupujące na potrzeby własne sprzęt rehabilitacyjny,
wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samocho-
dy osobowe, zaliczone – w  rozumieniu przepisów o  reha-
bilitacji zawodowej i  społecznej oraz zatrudnianiu osób
niepełnosprawnych – do grupy osób o  znacznym lub
umiarkowanym stopniu niepełnosprawności bez względu
na rodzaj schorzenia, oraz osoby o  lekkim stopniu niepeł-
nosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu
8
Ministerstwo
Finansów
ul. Świętokrzyska 12
00-916 Warszawa
9
Zgłoś jeśli naruszono regulamin