03kokzb_zaopatrzenie.pdf

(2405 KB) Pobierz

—

25 —

lamp lub płomieni gazowych, albo teź przez wentylatory m e

chaniczne.

Te ostatnie przyrządy pomijamy zupełnie, gdyż zastoso

wanie ich w dworach wiejskich miejsca mieć chyba nie będzie.-

Zwrócimy jedynie uwagę czytelnika na to, że wszelkie wenty

latory mechaniczne, zwykle obrotowe, wtenczas tylko mogą od

powiadać swemu przeznaczeniu, t. j . powodować silniejszy

przewiew w kanale, jeśli obrotowy ich ruch jest skutkiem siły

zewnętrznej, nie zaś przepływającego przez nie powietrza.

Rzecz bowiem jasna, że w ostatnim przypadku część siły, po

wodującej przewiew powietrza, zużywa się marnie na bezcelo

we obracanie rzekomego wentylatora, który nadto, znajdując

się zazwyczaj w zaniedbanym stanie, oprócz warczenia, wydaje

jeszcze skrzypliwe tony, dopominające się niejako oliwy lub

innego smaru na czopy.

Taką jest istotna wartość blaszanych

kołowrotków, napotykanych jeszcze zbyt często w oknach k u -

chen lub pralni, nieraz nawet w oknach mieszkań; są to po

prostu nietylko bardzo szpetne i nieraz nieprzyjemne, lecz

przedewszystkiem zupełnie niepotrzebne i bezcelowe dodatki.

Zaopatrywanie mieszkań w wodę, oraz odprowadzanie

wody zużytej.

Obfite zaopatrzenie mieszkań w świeżą i zdrową wodę,

niezatrutą przymieszkami organicznemi lub mineralnemi, jest

jednym z pierwszych warunków zdrowotnych.

I m mniej trudu sprawia zaczerpnięcie wody, tern też wię

cej się jej zużywa, na czem czystość, w następstwie zaś i zdro

wie mieszkańców tylko zyskać mogą.

Wodociąg we dworze

wiejskim jest u nas jednakże jeszcze rzeczą tak niezwykłą

—

prawie nie bywałą, że łatwo zaliczonym być może do rzędu

zbytków, chociaż z natury swej wcale nie należy do urządzeń

luksusowych.

Zagranicą spotykamy we wzorowych folwar

kach wodociągi, które doprowadzają wodę nietylko do mieszkań,

lecz rozprowadzają ją i do zabudowań gospodarczych, miano

wicie do stajen, obór, chlewów i t. d.

Obsługujący bydło, nie

potrzebując się trudzić przy czerpaniu wody, nie potrzebując

jej nosić na większe oddalenia, nie będzie też jej skąpił bydłu;

a inwentarz nietylko pojony dostatnio, lecz przedewszystkiem

utrzymywany w należytej czystości, rokuje większe zyski, które

w połączeniu z zaoszczędzonymi kosztami obsługi zrównoważą

wydatki podobnego urządzenia.

Samo doprowadzenie wody jednakże jeszcze nie wystarczy;

należy jednocześnie postarać się o dogodny i szybki odpływ zu

żytej, w przeciwnym bowiem razie łatwość czerpania wody

w znacznych ilościach mogłaby w swych skutkach być raczej

szkodliwą niż pożyteczną.

P r z y braku zlewów i ścieków, prze

lewająca się woda stawałaby się często przyczyną wilgoci w do

mach, a nieodprowadzona natychmiast, zanieczyszczona odpad

kami gospodarstwa, podlegającymi

szkodliwie na zdrowie mieszkańców.

osiągnięcia korzyści z wodociągu.

Jeśli w pobliżu niema źródła w dość wysokiem położeniu,

aby wodę sprowadzić naturalnym spadkiem do miejsca zapo

trzebowania, natenczas uciec się wypada do urządzenia wo

dociągu sztucznego.

N a d studnią, jeśli nie zbyt głęboka, w przeciwnym zaś ra

zie w studni samej, ustawia się pompę ssąco-tłoczącą w wyso

kości nie większej jak około 12 łokci po nad poziomem wody.

Pompa ta, należycie ochroniona od mrozów, tłoczy wodę do

gniciu,

oddziaływałaby

Z tych powodów należy

te urządzenie zlewów i ścieków jest nieodzownym warunkiem

—

zbiornika (rezerwoaru) ustawionego zazwyczaj na poddaszu,

z którego woda spływa rurami do kranów czerpalnych, urzą

dzonych w miejscach zapotrzebowania.

D l a zlowów zaś, oprócz należytego spadku i szczelności

rur, najpierwszym warunkiem będzie wzbronienie wstępu do

mieszkania gazom i zaduchom, jakie powstać mogą w rurach

zlewowych wskutek chemicznego rozkładu osadzających się

tam nieczystości. Środki zapobiegające podobnym niedogodno-

ściom"polegają przeważnie na oddzielnej wentylacyi owych r u r ,

oraz na połączeniach tak zwanymi syfonami, t. j . rurami za-

krzywionemi w kształcie leżącego s (<^>).

Płyny, przepływając pod naturalnem ciśeieniem przez tak

zakrzywioną rurę, spływają rurami zlewowemi do ścieków,'przy-

czeni jednakże w części syfonu wygiętej w dół zostaje zawsze

pewna ilość-płynu, ilość dostateczna do zapełnienia tej części

syfonu i do odcięcia gazom przystępu z rur do mieszkania.

P r z y korzystnem położeniu studni względem dworu i do

godnym rozkładzie mieszkania, za 300 rs. lub za mniejszą na

wet sumę można urządzić podobny wodociąg doprowadzający

wodę do kuchni, umywalni, oranżeryi, pralni, łazienki, water-

klozetu i t . p., wraz z potrzebnymi zlewami, rezerwoarem, i pom

pą ręczną, za pomocą

ilość wody.

której 1 robotnik przeciętnie przez

godzinę dostarczyłby do rezerwoaru potrzebną na dzień cały

Wydatek to zapewne niezbyt wielki w poró

wnaniu do kosztów urządzenia całego dworu i do licznych do

godności wraz z korzyściami zdrowotnemi, jakie zapewnia mie

szkańcom.

Rozkład mieszkania.

Dogodność mieszkania, oprócz wspomnianych już warun

ków zdrowotnych, zależy przeważnie od stosownego rozkładu.

—

Każda część mieszkania powinna nietylko w szczegółach odpo

wiadać swemu przeznaczeniu, lecz otrzymać nadto nadogodniej-

sze położenie względem reszty. N i e od rzeczy więc będzie zwrócić

uwagę czytelnika na najważniejsze wymagania i warunki, j a

kim powinny zadość uczynić szczególne części mieszkań wiej

skich, jako to: schody, sienie, różne pokoje i t. d.

Części służące przeważnie do komunikacyi.

Zajazd

dogodny łączy się z jednej strony z główną

drogą komunikacyjną danej miejscowości, z drugiej zaś ze staj

niami cugowemi i gościnnemi, lub też z podwórzem gospo-

darczem.

Szerokość zajazdu musi być przynajmniej taka, aby dwa

powozy mogły się dogodnie wyminąć, a nawet, aby powóz mógł

zawrócić na miejscu, jeśli odpowiedniego miejsca do zawraca

nia niema w pobliżu.

słoty.

G<melc,

zwykle kryty, wzniesiony na kilka stopni po

Przestronny ganek, który ma zastąpić zarazem weren-

nad poziom zajazdu, ma chronić wysiadających z powozu od

dę, łączy się najlepiej tylko z jednej strony z zajazdem, przez

co pewna część ganku pozostanie wolną od ruchu przejściowego

i będzieYlogodnem miejscem na ustawienie stołu, ławek i krzeseł.

Drzwi główne

prowadzą z ganku do sieni głównej.

Jeżeli jednak ganek nie ma położenia dostatecznie ochronio

nego od wichrów i zamieci, należy przed sienią główną urzą

dzić przedsionek, oddzielając, np. przednią część owej sien

ścianą oszkloną.

W razie braku podobnego przedsionka nale

żałoby przynajmniej wejście główne zaopatrzyć drzwiami po-

dwójnemi, aby choć w części uchylić dotkliwy wpływ mrozów

na temperaturę sieni głównej i przyległych części mieszkania.

Sień główna

w mieszkaniach wiejskich zastępuje naj

częściej zarazem przedpokój i garderobę dla gości, musi być

—

zatem przestronną i widną.

Sień ta, jako środek i centrum

komunikacyjne całego mieszkania, łączy się bezpośrednio tak

z pokojami zostającymi w stałem użyciu mieszkańców (np. sto

łowy, gabinet i t. p.) jako też z pokojami reprzezentacyjnyrni

(salon, bawialny i t. p.) dalej zaś z pokojami gościnnymi lub

z prowadzącymi do nich schodami.

Położenie sieni głównej względem reszty mieszkania po

winno być więc możliwie środkowe, a nadto dawać służbie ła

twy dostęp do sieni i przyległych pokojów.

Przystęp służby

ze zwykłych miejsc jej pobytu do sieni nie może naturalnie

prowadzić przez pokoje, lecz musi być bezpośrednim; mimo to

jednak należałoby mieszkanie rozłożyć tak, aby sień główna,

mimo łatwą dostępność dla służby, nie stała się zwykłem dla

niej przejściem.

Przeciwnie, służba, z wyjątkiem odźwierne

go lub lokaja, ma się zjawiać w sieni głównej tylko na żądanie.

Schody gUtone

są potrzebne w dworach piętrowych,

jeśli na piętrze znajdują się ważniejsze pokoje, jako to gościn

ne, sypialne i t. p., w przeciwnym razie starczą nieraz podrzę

dniejsze schody, wiodące z sieni bocznej na poddasze.

bo też w przyległej, oddzielnej klatce schodowej.

Od dobrych schodów wymagamy dostatecznej szerokości,

należytego ustosunkowania wysokości stopnia do jego szeroko

ści, dobrego komunikowania się z pokojami, do których prowa

dzą, wreszcie dostatecznego oświetlenia światłem dziennem.

Środek domu, lub—gdy tylko część dworu jest piętrową—

środek tej części; jest zazwyczaj najdogodniejszem miejscem

dla klatki schodowej ze względu na ułatwienie komunikacyi;

wzgląd wszakże na należyte oświetlenie staje nieraz na prze

szkodzie temu tak dogodnemu położeniu, zwłaszcza w miej

skich domach, wielopiętrowych.

Mieszkania wiejskie, oprócz

Scho

dy główne znajdują się albo bezpośrednio w sieni głównej, a l

Plik z chomika:

poszukiwany2000

03kokzb_zaopatrzenie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: