KOMPETENCJE INSPEKTORA OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ 2017.pdf

(58 KB) Pobierz
KOMPETENCJE INSPEKTORA OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ
Inspektorem ochrony przeciwpożarowej zostać może osoba posiadająca co najmniej
wykształcenie
średnie
i ukończone szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej lub
szkolenie aktualizujące inspektorów ochrony przeciwpożarowej. Uprawnienia inspektora
ochrony przeciwpożarowej nabywa się na okres 5 lat.
Ukończenie wyżej wymienionych szkoleń stwierdzają odpowiednio: zaświadczenie o
ukończeniu szkolenia inspektorów ochrony przeciwpożarowej albo zaświadczenie o
ukończeniu szkolenia aktualizującego inspektorów ochrony przeciwpożarowej.
Wspomniany wyżej okres 5 lat, na który nabywa się uprawnienia inspektora ochrony
przeciwpożarowej, liczy się od dnia wystawienia zaświadczenia o ukończeniu szkolenia.
Szkolenie aktualizujące inspektorów ochrony przeciwpożarowej należy ukończyć w okresie
ważności nabytych uprawnień inspektora ochrony przeciwpożarowej.
Szkolenia inspektorów ochrony przeciwpożarowej oraz szkolenia aktualizujące inspektorów
ochrony przeciwpożarowej prowadzą szkoły Państwowej Straży Pożarnej, ośrodki szkolenia
Państwowej Straży Pożarnej oraz instytuty badawcze Państwowej Straży Pożarnej.
Szkolenia inspektorów ochrony przeciwpożarowej oraz szkolenia aktualizujące inspektorów
ochrony przeciwpożarowej obejmują następujący zakres tematyczny (zawarty w programach
szkoleń opracowanych i zatwierdzonych przez Komendanta Głównego PSP):
1) organizację ochrony przeciwpożarowej;
2) obowiązki właściciela, zarządcy lub użytkownika budynku, obiektu budowlanego lub
terenu w zakresie zapewnienia ochrony przeciwpożarowej;
3) zasady zabezpieczenia przeciwpożarowego budynku, obiektu budowlanego, terenu
oraz instalacji i urządzeń użytkowych;
4) wyposażenie budynku, obiektu budowlanego oraz terenu w urządzenia
przeciwpożarowe i gaśnice;
5) przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów oraz zasady ich gaszenia;
6) sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski
żywiołowej
lub innego
miejscowego zagrożenia;
7) zasady ewakuacji ludzi i mienia;
8) zasady działalności profilaktycznej w budynku, obiekcie budowlanym, na terenie, w
tym przeprowadzania kontroli przestrzegania przepisów przeciwpożarowych.
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej wymaga, aby osoby niezatrudnione w jednostkach
ochrony przeciwpożarowej wykonujące czynności wyłącznie w zakresie wynikającym z Art.
4. ust. 1. posiadały co najmniej wykształcenie
średnie
i uprawnienia inspektora ochrony
przeciwpożarowej lub kwalifikacje do wykonywania zawodu technik pożarnictwa. Z tego
przepisu wynikają więc bezpośrednio kompetencje inspektora ochrony przeciwpożarowej, do
których należy:
1
1) przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i
technologicznych;
2) wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia
przeciwpożarowe i gaśnice;
3) zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób
gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie;
4) zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie,
bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji;
5) przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej;
6) zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi;
7) ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski
żywiołowej
lub
innego miejscowego zagrożenia.
Czyli – w praktyce – inspektor ochrony przeciwpożarowej przejmuje od właściciela, zarządcy
lub użytkownika budynku, obiektu budowlanego i terenu przejmuje realizację obowiązków z
zakresu ochrony przeciwpożarowej, które to ustawa w Art. 4. na te osoby nakłada, jednak
zgodnie z Art. 8. korzystanie przez właściciela, zarządcę lub użytkownika budynku, obiektu
lub terenu z usług z zakresu ochrony przeciwpożarowej jest dobrowolne.
Przejmując te obowiązki inspektor ochrony przeciwpożarowej przejmuje także
odpowiedzialność za ich realizację, gdyż z reguły właściciel, zarządca lub użytkownik nie ma
kompetencji do wykonywania tych czynności, w domniemaniu więc na nich się nie zna.
Wspomnieć tutaj należy o tym, ze czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej, oprócz
inspektorów ochrony przeciwpożarowej i techników pożarnictwa, wykonywać mogą także
osoby niezatrudnione w jednostkach ochrony przeciwpożarowej posiadające tytuł zawodowy
inżynier pożarnictwa lub ukończone w Szkole Głównej Służby Pożarniczej studia wyższe w
zakresie inżynierii bezpieczeństwa w specjalności inżynieria bezpieczeństwa pożarowego, a
także rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
Jednym z zadań inspektora ochrony przeciwpożarowej w ramach realizacji nałożonych na
niego obowiązków jest prowadzenie kontroli i audytów w zakresie ochrony
przeciwpożarowej i szerzej: bezpieczeństwa pożarowego. Obowiązek przestrzegania
przepisów przeciwpożarowych wynika bezpośrednio z Art. 3 Ustawy o ochronie
przeciwpożarowej:
„1. Osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja korzystające ze
środowiska,
budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym
lub innym miejscowym zagrożeniem.
2. Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu, a także podmioty, o
których mowa w ust. 1, ponoszą odpowiedzialność za naruszenie przepisów
przeciwpożarowych, w trybie i na zasadach określonych w innych przepisach”.
2
Odpowiedzialność za naruszenie ww. przepisów określona jest między innymi w Kodeksie
karnym i Kodeksie wykroczeń.
Warto wspomnieć także o obowiązkach wynikających z Art. 100. § 2. Ustawy Kodeks pracy:
„ Pracownik jest obowiązany w szczególności:
[...] 2) przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku;
3) przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów
przeciwpożarowych; [...]”
Wracając jeszcze raz do Art. 4. Ustawy o ochronie przeciwpożarowej zacytuje w całości ust.
1 oraz ust. 1a:
„1. Właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę
przeciwpożarową, jest obowiązany:
1) przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i
technologicznych;
2) wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia
przeciwpożarowe i gaśnice;
3) zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób
gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie;
4) zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie,
bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji;
5) przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej;
6) zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi;
7) ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski
żywiołowej
lub
innego miejscowego zagrożenia.
1a. Odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej, o
których mowa w ust. 1, stosownie do obowiązków i zadań powierzonych w odniesieniu do
budynku, obiektu budowlanego lub terenu, przejmuje - w całości lub w części - ich
zarządca lub użytkownik, na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej
zarząd lub użytkowanie. W przypadku gdy umowa taka nie została zawarta,
odpowiedzialność za realizację obowiązków z zakresu ochrony przeciwpożarowej
spoczywa na faktycznie władającym budynkiem, obiektem budowlanym lub terenem”.
Mimo braku jednoznacznych zapisów, domniemywać możemy,
że
inspektor ochrony
przeciwpożarowej jest w rzeczywistości „prawą ręką” dyrektora/kierownika/właściciela w
sprawach związanych z ochroną przeciwpożarową, dlatego powinien m.in.
3
−
przeprowadzać kontrole, audyty i doradzać pracodawcy w sferze przestrzegania
przeciwpożarowych wymagań zarówno technicznych jak i technologicznych, a także
budowlanych i instalacyjnych;
−
doradzać pracodawcy w zakresie doboru i rozmieszczenia gaśnic oraz urządzeń
przeciwpożarowych;
−
nadzorować terminy konserwacji i naprawy urządzeń ppoż. w taki sposób, by
gwarantowały one sprawne funkcjonowanie;
−
dbać o bezpieczeństwo osób przebywających w obiekcie zapewniając im możliwość
ewakuacji;
−
konsultować z pracodawcą zakres przygotowań obiektu lub terenu do prowadzenia
akcji ratowniczo – gaśniczej;
−
zapoznać osoby użytkujące obiekt lub teren z przepisami z zakresu ochrony
przeciwpożarowej;
−
określać możliwe scenariusze i sposoby działania na wypadek wybuchu pożaru,
zaistnienia klęski
żywiołowej
lub innego miejscowego zagrożenia.
A także:
−
opracować Instrukcję Bezpieczeństwa Pożarowego dla obiektu i dbać o jej
aktualizację zgodnie z par. 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej
budynków, innych obiektów budowlanych i terenów;
−
przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji (tzw.
„próbne ewakuacje” co najmniej raz na 2 lata w obiekcie przeznaczonym dla ponad 50
osób będących jego stałymi użytkownikami, nie zakwalifikowanego do kategorii
zagrożenia ludzi ZL IV lub co roku w obiektach, w których cyklicznie zmienia się
jednocześnie grupa powyżej 50 użytkowników, w szczególności: szkół, przedszkoli,
internatów, domów studenckich;
−
kontrolować jednostki organizacyjne w zakładzie pracy pod kątem ochrony
przeciwpożarowej;
−
wydawać wiążące polecenia lub zalecenia oraz monitorować ich realizację;
−
w zależności od potrzeb opracowywać analizy stanu ochrony przeciwpożarowej
miejsca pracy dla poszczególnych obiektów (raz w roku lub częściej);
−
dozorować organizację ochrony przeciwpożarowej na terenie obiektów w których
trwają prace remontowo – budowlane;
−
brać czynny udział w ustalaniu zasad i metod zabezpieczenia prac pożarowo
niebezpiecznych;
−
przeprowadzać kontrole stanu urządzeń gaśniczych i podręcznego sprzętu gaśniczego;
−
analizować przyczyn powstawania i rozprzestrzeniania się pożaru;
−
wnioskować do osób będących kierownikami danych jednostek o usunięcie
stwierdzonych nieprawidłowości;
−
kontrolować poszczególne sekcje, wydziały lub komórki zakładu pracy, by zbadać czy
przestrzegane są w nich wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej.
4
Jak już wspomniałem, przepisy z zakresu ochrony przeciwpożarowej nie określają
jednoznacznie praw i obowiązków inspektora ochrony przeciwpożarowej, w taki sposób jak
np. rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 września 1997 r. w sprawie służby
bezpieczeństwa i higieny pracy określa prawa i obowiązki pracownika służby BHP. W
związku z tym to pracodawca (właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu
budowlanego lub terenu) sam musi określić swoje potrzeby i przełożyć je na zakres
obowiązków zatrudnianego pracownika – inspektora ochrony przeciwpożarowej.
Szereg obowiązków wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie
przeciwpożarowej oraz wielu aktów wykonawczych wymusza na pracodawcy (właścicielu,
zarządcy, użytkowniku budynku, obiektu budowlanego lub terenu) konieczność zatrudnienia
pracownika posiadającego stosowne (wymagane ustawa o ochronie przeciwpożarowej)
kwalifikacje do wykonywania określonych czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej.
Jak z powyższego można wywnioskować – brak jest przepisów nakazujących pracodawcy
zatrudnienie inspektora ochrony przeciwpożarowej, jednak gdy pracodawca nie ma
kwalifikacji do wykonywania czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej (nałożone na
niego Art. 4.1. Ustawy o ochronie przeciwpożarowej), powinien zatrudnić kogoś (m. in.
inspektora ochrony przeciwpożarowej), który takie kwalifikacje posiada.
Analizując zapis Art. 1. ustawy o ochronie przeciwpożarowej, który brzmi:
”Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę
życia,
zdrowia, mienia lub
środowiska
przed pożarem, klęską
żywiołową
lub innym
miejscowym zagrożeniem poprzez:
1) zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski
żywiołowej
lub
innego miejscowego zagrożenia;
2) zapewnienie sił i
środków
do zwalczania pożaru, klęski
żywiołowej
lub innego
miejscowego zagrożenia;
3) prowadzenie działań ratowniczych”
zauważamy,
że
ochrona przeciwpożarowa to nie tylko gaszenie pożarów, ale także szereg
innych zadań i obowiązków wynikających z kilku ustaw i kilkunastu rozporządzeń różnych
ministrów, dyrektyw UE, polskich norm i innych przepisów.
Krzysztof T. Kociołek
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin