20120319_Beveiliging-van-SCADA-systemen_kst-26643-228.pdf

(45 KB) Pobierz
Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 2011–2012
26 643
Informatie- en communicatietechnologie (ICT)
Nr. 228
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 19 maart 2012
Door middel van deze brief informeer ik uw Kamer, mede namens de
Ministers van Economische Zaken Landbouw en Innovatie, Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties en Infrastructuur en Milieu over de bevei-
liging van Supervisory Control And Data Acquisition (SCADA)-systemen
en de gebeurtenissen in de gemeente Veere. Dit conform mijn toezegging
tijdens het AO Nationale Veiligheid d.d. 15 februari 2012 (Kamerstuk
29 517, nr. 59).
Beveiliging van SCADA-systemen
Uw Kamer heeft haar zorgen geuit over de beveiliging van SCADA-
systemen naar aanleiding van de uitzending van ÉénVandaag over
SCADA-systemen en de gebeurtenissen in de gemeente Veere. SCADA-
systemen worden gebruikt voor het verzamelen, doorsturen, verwerken
en visualiseren van meet- en regelsignalen van verschillende machines in
(grote) industriële procescontrolesystemen. Deze systemen worden
gebruikt in de vitale infrastructuur om processen aan te sturen. De
beveiliging van SCADA-systemen is van groot belang. Inbreuken op
SCADA-systemen raken ons direct. De aandacht van hackers voor de
beveiliging van SCADA-systemen neemt de laatste tijd zichtbaar toe.
Een voorbeeld hiervan zijn de gebeurtenissen in de gemeente Veere. In de
gemeente Veere had de hacker een pomp kunnen uitschakelen waardoor
rioolwater niet kon worden afgevoerd. Dit had voor overlast en milieuver-
ontreiniging kunnen zorgen. Hiermee was echter nog geen sprake van een
bedreiging van de nationale veiligheid. Ook was er sprake van een
systeem van checks and balances. Het betreft hier een mogelijke ingreep
die de hoofdcentrale snel had kunnen signaleren waardoor er tijdig en
adequaat geacteerd had kunnen worden door de betrokken partijen. In dit
geval was de ernst van het incident relatief beperkt. Het toepassings-
gebied van SCADA is zeer breed en varieert van zeer kritische vitale
systemen en processen tot eenvoudige toepassingen. Het NCSC heeft een
melding en de bijbehorende gegevens ontvangen van het programma
kst-26643-228
ISSN 0921 - 7371
’s-Gravenhage 2012
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 26 643, nr. 228
1
ÉénVandaag. Het NCSC heeft hierop contact opgenomen met de
gemeente, advies gegeven en ondersteuning aangeboden. Hiermee is
adequate ondersteuning geboden.
Het beveiligen van dergelijke systemen is primair de verantwoordelijkheid
van de eigenaren van de SCADA-systemen. De overheid houdt echter,
gezien het grote belang dat door de overheid aan bepaalde sectoren
wordt toegekend, toezicht op bepaalde sectoren. Met het oog hierop stelt
de overheid naast de algemene wet- en regelgeving ook wet- en regel-
geving op het sectorale niveau op. Deze sectorale wet- en regelgeving
wordt opgesteld door de bij deze sectoren betrokken vakdepartementen.
Ten aanzien van de financiële sector berust deze verantwoordelijkheid
bijvoorbeeld bij het Ministerie van Financiën en ten aanzien van de
telecommunicatiesector bij het Ministerie van Economische Zaken,
Landbouw en Innovatie. Hierbij behoren dan ook de sectorale toezicht-
houders. Juist door hun specifieke focus op een bepaalde sector zijn de
betrokken vakdepartementen en toezichthouders goed in staat om te
weten wat er in de sector speelt. De minister van Veiligheid en Justitie
heeft de regie op cyber security en de nationale veiligheid.
Geïnitieerde acties
De beveiligingsproblematiek met betrekking tot SCADA-systemen is bij
ons bekend. GOVCERT.NL, tegenwoordig het Nationaal Cyber Security
Centrum (NCSC), heeft hiervoor gewaarschuwd in het Cyber Security
Beeld Nederland
1
en het Nationaal Trendrapport Cybercrime en Digitale
Veiligheid 2010
2
. Ook de NCTV heeft de problematiek in eerdere publi-
caties reeds aangekaart. Om de weerbaarheid van de vitale sectoren te
vergroten, zijn reeds maatregelen getroffen. Er is geoefend en er zijn
penetratietesten gedaan. Deze acties maken deel uit van de Nationale
Cyber Security Strategie.
In 2012 zal verder worden ingezet op de aansluiting van vitale sectoren bij
het Nationaal Cyber Security Centrum. Daarnaast zal de huidige samen-
werking tussen het NCSC en de zogeheten ISAC’s, de overlegstructuren
van vitale sectoren om informatie over cyber security te delen, de
komende periode worden geïntensiveerd. Deze overlegstructuren worden
in de loop van 2012 bij het NCSC ondergebracht. Door deze samen-
werking en het delen van informatie kunnen problemen eerder worden
aangepakt. Hoewel er in de komende periode nog veel moet gebeuren zijn
er op dit vlak al een aantal grote stappen gezet, bijvoorbeeld in de vorm
van de deelname van private partijen in de publiek-private ICT Response
Board.
De aandacht van hackers en security onderzoekers voor de beveiliging
van SCADA neemt de laatste tijd zichtbaar toe. Het Nationaal Cyber
Security Centrum (NCSC) heeft mede daarom twee checklists opgesteld
ten behoeve van de beveiliging van SCADA systemen. De eerste checklist
zet alle punten uit het eerder gepubliceerde NCSC-Factsheet van
14 februari jl. op een rij en geeft handreikingen over hoe om te gaan met
systemen online. Daarnaast is er ook een tweede checklist die organi-
saties kan helpen om zelf vast te stellen of hun SCADA omgeving
afdoende beveiligd is op basis van maatregelen die als «good practice»
beschouwd worden. Het NCSC draagt, waar mogelijk in samenspraak met
bijvoorbeeld koepelorganisaties, zorg voor een adequate en actieve
verspreiding van deze checklists, zodat zoveel mogelijk relevante partijen
er kennis van kunnen nemen.
1
2
Zie Kamerstukken 26 643, nr. 220.
Zie Kamerstukken 28 684, nr. 292.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 26 643, nr. 228
2
Tot slot
Concluderend, we zien dat systemen in toenemende mate afhankelijk zijn
van het internet. Dit biedt kansen maar brengt daarnaast ook nieuwe
risico’s met zich mee. De eigenaar van een SCADA-systeem is zelf
verantwoordelijk voor een passende beveiliging van het desbetreffende
systeem. In het geval van de gemeente Veere was er weliswaar sprake
van een betreurenswaardig incident, het betrof echter geen bedreiging
van de nationale veiligheid. Het verhogen van de weerbaarheid van de
vitale sectoren is een van de actielijnen van de Nationale Cyber Security
Strategie. Hiermee blijft het Kabinet zich ervoor inzetten om Nederland
digitaal veiliger te maken.
De minister van Veiligheid en Justitie,
I. W. Opstelten
Tweede Kamer, vergaderjaar 2011–2012, 26 643, nr. 228
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin