2019xxxx-WODC-Handhaving-en-veiligheid-bij-strafrechtelijke-contact-,-locatie--en-gebiedsverboden-ter-bescherming-van-slachtoffers_2710_Volledige_Tekst_tcm28-388075.pdf

(3561 KB) Pobierz
Handhaving en veiligheid bij strafrechtelijke
contact-, locatie- en gebiedsverboden ter
bescherming van slachtoffers
Tamar Fischer
Irma Cleven
Sanne Struijk
Met medewerking van: Wendy Roggeveen
© 2019 WODC, T.F.C. Fischer, I.W.M. Cleven, S. Struijk. Alle rechten voorbehouden.
2
Inhoudsopgave
Inhoudsopgave ................................................................................................................................ 3
Dankwoord ...................................................................................................................................... 8
Afkortingen lijst .............................................................................................................................. 9
Samenvatting................................................................................................................................. 11
1. Inleiding .................................................................................................................................... 29
1.1 Achtergrond en centrale onderzoeksvraag .......................................................................... 29
1.2 Afbakening en begripsduiding ............................................................................................ 32
1.2.1 Multidimensionaliteit van effectiviteit ......................................................................... 32
1.2.2 Vier juridische modaliteiten ......................................................................................... 33
1.3 Onderzoeksvragen ............................................................................................................... 35
1.4 Behandeling van de onderzoeksvragen in het rapport ........................................................ 36
2. Theoretische grondslagen voor effectiviteit van verboden ....................................................... 38
2.1 Inleiding .............................................................................................................................. 38
2.2 Effecten van contact-, locatie- en gebiedsverboden ............................................................ 38
2.2.1 Positieve effecten van verboden ................................................................................... 38
2.2.2 Negatieve effecten van verboden ................................................................................. 39
2.3 Beschermende factoren en risicofactoren voor de positieve effecten van verboden .......... 40
2.3.1 Stake in conformity ...................................................................................................... 40
2.3.2 Tolerantie ...................................................................................................................... 41
2.3.3 Neutralisatie .................................................................................................................. 41
2.3.4 Persoonlijkheid en psychische problematiek van de dader .......................................... 42
2.3.5 Slachtofferbeleving van procedurele rechtvaardigheid ................................................ 43
2.3.6 Relationele afstand ....................................................................................................... 43
2.4 Samenvatting verwachtingen .............................................................................................. 44
3. Juridisch kader .......................................................................................................................... 46
3.1 Inleiding .............................................................................................................................. 46
3.2 Het algemeen kader: strafrechtelijke, civielrechtelijke en bestuursrechtelijke verboden ... 46
3.2.1 Strafrechtelijke verboden .............................................................................................. 47
3.2.2 Civielrechtelijke verboden ............................................................................................ 47
3.2.3 Bestuursrechtelijke verboden ....................................................................................... 48
3
3.3 Specifiek kader: strafrechtelijke verboden in vier juridische modaliteiten ......................... 50
3.3.1 Gedragsaanwijzing (art. 509hh Sv) .............................................................................. 50
3.3.2 Schorsing voorlopige hechtenis (art. 80 Sv e.v.) .......................................................... 53
3.3.3 Vrijheidsbeperkende maatregel (art. 38v e.v. Sr) ......................................................... 55
3.3.4 Voorwaardelijke veroordeling (art. 14c Sr) .................................................................. 58
3.4 Samenvatting ....................................................................................................................... 61
4. Gegevensverzameling ............................................................................................................... 62
4.1 Systematische literatuurstudie ............................................................................................. 62
4.1.1 Internationale vergelijkbaarheid studies naar verboden ............................................... 62
4.1.2 Systematische zoekstrategie ......................................................................................... 63
4.2 Interviews ............................................................................................................................ 66
4.2.1 Officieren van justitie en advocaat-generaal ................................................................ 68
4.2.2 Zaakscoördinatoren OM en medewerker IDV ............................................................. 69
4.2.3 Slachtofferadvocaten .................................................................................................... 69
4.2.4 Politieagenten ............................................................................................................... 70
4.2.5 Toezichthouders............................................................................................................ 71
4.2.6 Medewerkers SHN ....................................................................................................... 72
4.2.7 Slachtoffers ................................................................................................................... 72
4.2.8 Verdachten en daders.................................................................................................... 73
4.2.9 Expertraadpleging protocollen ..................................................................................... 73
4.3 Kwantitatieve analyse: registraties, dossiers en slachtofferenquête.................................... 74
4.3.1 Steekproeftrekking........................................................................................................ 74
4.3.2 Gegevensverzameling en operationalisatie .................................................................. 83
4.3.3 Analyses en beperkingen .............................................................................................. 84
5. Signalering van schendingen .................................................................................................... 85
5.1 Literatuur ............................................................................................................................. 85
5.2 Kwalitatieve gegevens: Interviewresultaten........................................................................ 87
5.2.1 Knelpunten en succesfactoren bij de signalering van schendingen .............................. 87
5.2.2 Samenvatting knelpunten en succesfactoren in de signalering van schendingen ......... 97
5.3 Kwantitatieve informatie over signalering .......................................................................... 98
5.3.1 Proactieve signalering door de instanties ..................................................................... 99
5.3.2 Meldgedrag slachtoffers ............................................................................................. 102
4
5.4 Samenvatting signalering van schendingen ...................................................................... 104
6. Handhavingsreacties bij schendingen ..................................................................................... 106
6.1 Literatuur ........................................................................................................................... 106
6.1.1 Beschrijving van de handhavingsreacties ................................................................... 106
6.1.2 Succesfactoren en knelpunten bij de handhavingreacties ........................................... 107
6.2 Kwalitatieve gegevens: Interviewresultaten...................................................................... 108
6.2.1 Beschrijving van de mogelijke handhavingsreacties .................................................. 108
6.2.2 Knelpunten en succesfactoren bij de handhavingreacties .......................................... 108
6.2.3 Samenvatting knelpunten en succesfactoren in handhavingsreacties ......................... 121
6.3 Kwantitatieve informatie over handhavingsreacties ......................................................... 122
6.3.1 Handhavingsreacties in registraties en dossiers van het OM en de Reclassering ...... 122
6.3.2 Slachtofferervaringen met handhavingsreacties ......................................................... 125
6.4 Samenvatting handhavingsreacties ................................................................................... 128
7. Verboden en objectieve veiligheid.......................................................................................... 130
7.1 Literatuur ........................................................................................................................... 130
7.1.1 Naleving...................................................................................................................... 130
7.1.2 Bijdrage van verboden aan voorkomen van herhaald slachtofferschap ..................... 131
7.1.3 Beschermende factoren en risicofactoren voor schending ......................................... 132
7.2 Kwalitatieve gegevens: Interviewresultaten...................................................................... 135
7.2.1 Beschrijvingen van aard en ernst van schendingen .................................................... 135
7.2.2 Percepties over de bijdrage van verboden aan het voorkomen van schending en
herhaald slachtofferschap .................................................................................................... 137
7.2.3 Beschermende factoren en risicofactoren voor schending ......................................... 141
7.2.4 Samenvatting kwalitatieve gegevens .......................................................................... 147
7.3 Kwantitatieve gegevens: registraties, dossiers en slachtofferenquêtes ............................. 150
7.3.1 Omvang en aard van bekende schendingen ................................................................ 150
7.3.2 Koppeling hypothesen en gegevens over beschermende factoren en risicofactoren voor
schendingen ......................................................................................................................... 154
7.3.3 Verbanden met beschermende factoren en risicofactoren .......................................... 158
7.4 Samenvatting verboden en objectieve veiligheid .............................................................. 171
8. Verboden en veiligheidsbeleving ............................................................................................ 174
8.1 Literatuur ........................................................................................................................... 174
8.1.1 Bijdragen verbod aan veiligheidsbeleving ................................................................. 174
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin