ctivd-rapport-56.pdf

(1715 KB) Pobierz
Toezichtsrapport
De multilaterale gegevensuitwisseling
door de AIVD over (vermeende) jihadisten
CTIVD nr. 56
[vastgesteld op 7 februari 2018]
Commissie van Toezicht
op de Inlichtingen- en
Veiligheidsdiensten
CTIVD nr. 56
TOEZICHTSRAPPORT
De multilaterale gegevensuitwisseling door de AIVD
over (vermeende) jihadisten
Inhoudsopgave
1
2
3
Inleiding
Algemeen beeld
Samenwerkingsverbanden en –vormen
3.1
3.2
3.3
3.4
4
5
Onderzochte samenwerkingsverbanden
Samenwerkingsvormen binnen de CTG
Samenwerkingsvormen binnen de sigint samenwerking
Overige samenwerkingsverbanden
7
11
12
12
12
13
13
15
17
17
17
19
21
21
21
22
27
Toetsingskader Wiv 2002
Grondslag voor samenwerking
5.1
5.2.
5.3.
5.4.
5.5
Inleiding
Politiek-bestuurlijke context van internationale samenwerking
Nationale juridische grondslag voor samenwerking
Multilaterale afspraken m.b.t. samenwerkingsvormen
Toetsing van de grondslag voor de multilaterale gegevensuitwisseling
5.5.1 Risicoweging per buitenlandse dienst
5.5.2 Juridische grondslag database CTG
5.5.3 Juridische grondslag sigint samenwerking
1
6
Waarborgen
6.1
6.2
6.3
6.4
Inleiding
Waarborgen voor multilaterale gegevensuitwisseling
Waarborgen voor de gegevensuitwisseling door de AIVD binnen de CTG
29
29
29
30
Waarborgen voor de gegevensuitwisseling door de AIVD binnen de sigint samenwer-
king
31
39
39
39
39
40
40
40
41
42
42
42
42
43
8
Risico’s en aanbevelingen
8.1
8.2
Inleiding
Risico’s m.b.t. de CTG database
8.2.1 Risico’s m.b.t. de juridische grondslag
8.2.2 Risico’s voor noodzakelijkheid
8.2.3 Risico’s voor behoorlijkheid
8.2.4 Risico’s voor zorgvuldigheid
8.2.5 Risico’s voor betrouwbaarheid
Risico’s m.b.t. het operationeel platform van de CTG
8.3.1 Risico’s voor zorgvuldigheid
Risico’s m.b.t. samenwerkingsvormen binnen de sigint samenwerking
8.4.1 Risico’s m.b.t. de grondslag voor een bepaalde samenwerkingsvorm
8.4.2 Risico’s voor zorgvuldigheid
8.3
8.4
2
Commissie van Toezicht
op de Inlichtingen- en
Veiligheidsdiensten
CTIVD nr. 56
SAMENVATTING
De multilaterale gegevensuitwisseling door de AIVD
over (vermeende) jihadisten
De dreiging die uitgaat van het gewelddadig jihadisme is complex en diffuus. Terroristische aanslagen,
zoals die in Brussel, Parijs en Londen worden voorbereid en uitgevoerd binnen terroristische
organisaties, grensoverschrijdende netwerken, kleinschalige cellen of soms door eenlingen. Het op
tijd onderkennen van de dreiging die hiervan uitgaat, en vervolgens het wegnemen daarvan, is geen
eenvoudige opgave.
In Nederland is gekozen voor een integrale aanpak jihadismebestrijding waarbij de Algemene
Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) een belangrijke rol speelt. Internationaal is sprake van
een zeer breed palet aan samenwerkingsinitiatieven tussen landen in Europa en daarbuiten. De
multilaterale samenwerking met buitenlandse diensten is in dit kader essentieel om zicht te krijgen op
de dreiging voor de (inter)nationale veiligheid. De AIVD vervult bij die samenwerking regelmatig een
voortrekkersfunctie en onderhoudt op dit terrein intensieve en verregaande samenwerkingsrelaties
met inlichtingen- en veiligheidsdiensten van andere landen.
De Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) heeft diepgaand
onderzoek verricht naar de uitwisseling van persoonsgegevens m.b.t. (vermeende) jihadisten door
de AIVD binnen de Counter-Terrorism Group (CTG) en in het kader van samenwerking op het gebied
van
signals intelligence
(sigint). Het gaat bij de sigint samenwerking om het uitwisselen van gegevens
afkomstig uit allerlei vormen van telecommunicatie. Hierbij is ook de Militaire Inlichtingen- en
Veiligheidsdienst (MIVD) betrokken. Het onderzoek richt zich op de uitwisseling van persoonsgegevens
vanaf begin 2015 tot medio 2017. Het betreft het eerste deel van een tweeluik. Het tweede deel gaat
over de gegevensverstrekking m.b.t. (vermeende) jihadisten in de nationale context. Het rapport
hierover verschijnt in het voorjaar van 2018.
Multilaterale gegevensuitwisseling over (vermeende) jihadisten vindt plaats met diensten binnen
en buiten Europa en neemt verschillende vormen aan. De CTIVD signaleert daarbij een duidelijke
ontwikkeling gericht op het sneller en effectiever delen van persoonsgegevens. Er wordt en is
gezocht naar nieuwe manieren van (geautomatiseerde) gegevensuitwisseling en het fysiek dichter bij
elkaar brengen van samenwerkingspartners, bijvoorbeeld in de recent opgerichte database en het
zogenoemde operationeel platform van de CTG. De multilaterale samenwerking door de AIVD met
inlichtingen- en veiligheidsdiensten van andere landen is in de afgelopen jaren sterk geïntensiveerd.
Tegen deze achtergrond heeft de CTIVD onderzoek verricht naar de juridische grondslag van
bepaalde samenwerkingsvormen en bekeken hoe de multilaterale samenwerking als geheel is
ingericht en functioneert. Daarbij heeft zij onderzocht in hoeverre het systeem van multilaterale
gegevensuitwisseling voldoende waarborgen geeft voor de bescherming van het individu, gelet op het
niveau van rechtsbescherming dat wordt geboden door onze Grondwet, het Europees Verdrag voor
de Rechten van de Mens (EVRM) en in het bijzonder de Wiv 2002 (en de Wiv 2017). In aanvulling daarop
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin