jaarverslag-ctivd-2015.pdf

(4345 KB) Pobierz
Jaarverslag
2015
Jaarverslag
2015
Voorwoord
Een kwestie van vertrouwen
In de zomer van 2015, toen het kabinet op het punt stond het concept-voorstel voor
een nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) ter internetconsultatie
aan te bieden, verscheen in het Verenigd Koninkrijk een rapport getiteld: A Question
of Trust.
1
Een opvallende titel voor een evaluatie van de Britse wetgeving over de
bijzondere bevoegdheden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. ”If one thing
is certain, it is that the road to a better system must be paved with trust”, zo stelde
David Anderson Q.C. in het rapport, dat hij opstelde op verzoek van de Britse Prime
Minister. De diensten moeten meer “out of the shadows” treden, voegde de Britse
parlementaire toezichthouder daaraan toe.
2
Alleen met meer openheid kan publiek
vertrouwen worden verkregen. Vertrouwen dat niet blind is, maar wordt ingegeven
door helderheid over bevoegdheden, praktijken, over waarborgen en over het toezicht
daarop.
Het is in het licht van dit noodzakelijk vertrouwen bij de toepassing van de bevoegd-
heden van de geheime diensten dat het werk van de Commissie van Toezicht op de
Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) bezien moet worden. De CTIVD stelt
zichzelf tot doel met onafhankelijk onderzoek naar de rechtmatigheid van het
optreden van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten de samenleving het vertrouwen
te geven dat gewaakt wordt over de goede balans tussen het belang van onze nationale
veiligheid en dat van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de burger.
Zij doet dit door in openbare rapporten het werk van de Algemene Inlichtingen- en
Veiligheidsdienst (AIVD) en de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) langs
de rechtsstatelijke meetlat te leggen.
Het beeld dat de Commissie heeft van de AIVD en de MIVD is dat deze diensten
professioneel werken. Zowel op de werkvloer als op leidinggevend niveau worden de
belangen van de nationale veiligheid en de privacy bewust tegen elkaar afgewogen.
Als de CTIVD echter van mening is dat deze afweging niet juist is gemaakt, wat zeker
voorkomt, dan meldt zij dit publiekelijk, opdat intern, bestuurlijk dan wel politiek
maatregelen kunnen worden genomen.
1
UK Independent Reviewer of Terrorism Legislation, David Anderson Q.C.,
A question of trust. Report
of the investigatory powers review,
juni 2015, p. 245.
Intelligence and Security Committee of Parliament,
Privacy and Security: a modern and transparent
legal framework,
maart 2015, p. 108.
2
2
De openbare rapporten van de Commissie dragen daarmee bij aan het voeren van een
constructief debat over de inlichtingen- en veiligheidsdiensten. Juist nu wordt gewerkt
aan een nieuwe wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten met een voorgenomen
forse uitbreiding van de bevoegdheden van deze diensten is dit van belang. Tijdens de
internetconsultatie in de zomer van 2015 over het concept-voorstel met betrekking tot
een nieuwe Wiv bleek dat voor een breed gedragen maatschappelijk vertrouwen in
deze uitbreiding veel meer uitleg over het “waarom” nodig is dan tot nu toe is gegeven.
Ook de Commissie zelf wees in haar reactie een aantal onderwerpen aan waarover
meer duidelijkheid gewenst is. Ook legde zij uit waar nog adequate waarborgen voor
bescherming van de privacy moeten worden ingebouwd. Daarnaast is de Commissie
ervan overtuigd dat de effectiviteit van het onafhankelijk toezicht moet worden
versterkt door overeenkomstig de Europeesrechtelijke normen aan haar oordelen
bindende kracht te verlenen.
Het debat over de nieuwe wet zal zich in 2016 verder ontvouwen. Onderwijl werkt de
Commissie door aan onderzoeken waarin de balans tussen de nationale veiligheid
en de privacy steeds vanuit een ander perspectief belicht wordt. De Commissie kent
de AIVD en de MIVD door en door. Zij heeft onbeperkte toegang tot alle informatie
van elke operatie en mag alle medewerkers van de diensten horen. Zij heeft hiermee
een unieke positie. Zij zal zich, ook in 2016, inspannen hiermee het maatschappelijk,
politiek en wetenschappelijk debat te voeden op een manier die van een onafhankelijke
toezichthouder verwacht mag worden.
Harm Brouwer
Voorzitter Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten
3
4

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin