herman-0201.pdf

(1487 KB) Pobierz
Bijlage
1
bij BVD-Nieuwsbrief 2002-1
BVD Nieuwsbrief
Jaargang 7 - nummer l
25 februari 2002
Actuele Turkse en Koerdische perikelen
'11 September' heeft ook op de meeste Turken en Koerden in Nederland grote gevolgen gehad. Dit
artikel gaat kort in op enige actuele kwesties binnen de Turkse en Koerdische gemeenschap.
Aanhouding van Hanssen, de FBI-medewerker die spioneerde voor de
Russen
Op 18 februari 2001 is in Amerika Robert P. Hanssen aangehouden. Hij wordt verdacht van
spionageactiviteiten voor de Sovjetrussische inlichtingendiensten KGB/SVR.
Dierenrechtenactivisme: ook een (extreem) rechts item
O.a. door de ogen van Eric Krebbers van de Leidse Fabel van de Illegaal wordt de mogelijke de rol die
(extreem) rechts heeft gehad op de herkomst van het (radicaal) dierenactivisme nader toegelicht.
Visie Binnenlandse Veiligheidsdienst op het fenomeen antiglobalisering
Team
heeft onlangs een lezing gehouden over het fenomeen antiglobalisering. In deze lezing
is ingegaan op vragen als 'wat is antiglobalisering', "wie bedrijven het', "wat willen ze', "wat is de kracht
van het thema', 'wat is activisme en terrorisme', *wat zijn de trends en developments'.
Bijlage
1
bij BVD-Nieuwsbrief 2002-1
ACTUELE TURKSE EN KOERDISCHE PERIKELEN
Hoewel de meeste Turken en Koerden in Nederland niet tot het kaliber 'al-Qa'ida & Co' behoren, heeft
'11 september' ook voor hen grote gevolgen gehad. De internationale 'antiterrorisme coalitie', en
daarbinnen met name de Turken en de Amerikanen, oefenen druk op Nederland uit om allerlei Turkse
en Koerdische organisaties harder aan te pakken. Wat betreft de Turkse moslimorganisaties ontstond
er de laatste tijd vooral commotie rond de Kapian-beweging. Maar ook linkse organisaties als de
Koerdische Arbeiderspartij PKK en de links-extremistische DHKP/C kwamen onder vuur te liggen.
Tenslotte hebben de 'Grijze Wolven' altijd al het wantrouwen gewekt vanwege hun gewelddadige en
extreem-nationalistische karakter. Hieronder volgen in het kort enige actuele kwesties binnen de
Turkse en Koerdische gemeenschap.
1.
Turkije
Turkije heeft sinds 11 september de wind in de zeilen gekregen. Het was haar voorheen een doorn in
het oog dat zowel PKK- als DHKP/C-aanhangers buiten de Turkse landsgrenzen 'ongestoord' hun
gang konden gaan. Turkije dringt er nu ook bij Nederland op aan om Turkse burgers en objecten
goed te beveiligen en om een hard standpunt tegen zowel de PKK als de DHKP/C in te nemen.
Omdat Turkije ook nog steeds hoopt op het lidmaatschap van de Europese Unie, is zij genoodzaakt
om, althans publiekelijk, de rechten van de Koerden beetje bij beetje te erkennen. Op 25 september
2001 heeft het Turkse parlement de term Verboden talen' uit de Grondwet geschrapt. Dit betekent nog
niet dat de Koerdische taal eindelijk vrij gebruikt kan worden. Er bijven enkele randvoorwaarden van
kracht: er moet geen gevaar bestaan voor, respectievelijk, de nationale veiligheid, voor de publieke
orde en voor de eenheid van Turkije. De doodstraf is na veel discussie afgeschaft, al zij het niet voor
terroristen'. Deze ontwikkeling zal dus naar alle waarschijnlijkheid geen invloed hebben op het fysieke
lot van PKK-leider öcalan, door Turkije als een terrorist betitelt.
2.
Lijsten van terroristische organisaties
Op internationaal niveau is sinds 11 september gepoogd om te komen tot een eenduidige aanpak van
terrorisme. Eind december 2001 heeft ook de Europese Unie met veel moeite een lijst van
terroristische organisaties opgesteld. Het doel van deze lijst was niet zozeer het 'verbieden' van de
betreffende organisaties maar meer het bevriezen van hun financiële tegoeden. Daarmee zou een
politiek signaal van 'ongewenstheid' aan de organisaties afgegeven worden. Naast een groot aantal
terroristische organisaties binnen de EU, zoals allerlei IRA-splintergroeperingen en de ETA, moesten
er ook organisaties van buiten de EU als zodanig benoemd worden. Nadat er een moeizaam
compromis over de diverse organisaties uit het Midden-Oosten was bereikt, kwamen de DHKP/C en
de PKK ter discussie.
De DHKP/C heeft de afgelopen jaren aanslagen in Turkije uitgevoerd waarbij ook burgers omkwamen,
dus zij ontkomt niet aan het stempel van terroristische organisatie'. In september 2001 was er in
Istanbul nog een aanslag waarbij twee politiemensen, een Australische toeriste, en de dader zelf
gedood werden en meer dan twintig mensen gewond raakten. De DHKP/C kwam in Nederland slechts
in het nieuws door haar solidariteitshongerstakingen in Rotterdam en Bergen op Zoom, van 15
augustus tot 11 september. Veel publiciteit leverden de Nederlandse acties niet op. Gezien het
gewelddadige karakter van de DHKP/C heeft Nederland geen voorbehoud gemaakt ten aanzien van
plaatsing van de DHKP/C op de EU-lijst.
Voor de PKK ligt het anders. Sterker: de PKK heeft sinds 1999 een geweldloze koers afgekondigd en
heeft haar guerrilla-activiteiten in de Oost-Turkse bergen grotendeels gestaakt. Met deze
Bijlage
1
bij BVD-Nieuwsbrief 2002-1
koerswijziging hoopt de PKK op internationale steun. Tot nu toe echter vrijwel tevergeefs: het "westen'
heeft na 11 september minder tijd om te letten op de door de PKK ingeslagen geweldloze koers en op
de Koerdische kwestie in het algemeen. Wat betreft Europa is de PKK in Duitsland en Engeland
verboden. In Frankrijk zijn alleen aan de PKK gelieerde organisaties verboden, de PKK zelf niet.
Tijdens de discussie over de EU-lijst maakten alleen Griekenland -aartsrivaal van Turkije- en Italië-
oud toevluchtsoord van öcalan waar hij zelfs asiel zou hebben gekregen als hij er gebleven was!-
bezwaren. De Nederlandse gelederen waren niet gesloten: het Ministerie van Buitenlandse Zaken
hechtte zeer aan een eensgezind Europees front en aan het behoud van goede relaties met de
Turken. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken -de Dienst en DCIM- zag echter allerlei vervelende
consequenties van plaatsing van de PKK op die EU-lijst. De mogelijkheid tot dialoog zou tenietgedaan
worden en activiteiten van de PKK zouden zich meer in het verborgene gaan voltrekken. Een en
ander resulteerde in een Nederlands 'studievoorbehoud'. Het Nederlandse standpunt is de media niet
ontgaan. In de Koerdische krant Ozgür Politika werd de pro-Koerdische houding van de BVD met
name genoemd!
3.
De PKK en de porseleinkast
De PKK heeft in Nederland niet erg tactisch geopereerd. Net toen de internationale 'antiterrorisme
stemming ' haar hoogtepunt bereikte, kwam Nuriye Kesbir, lid van de Presidentiële Raad van de PKK,
naar Nederland en diende een asielverzoek in.
Hoewel het nieuws van de asielaanvraag al snel bij de Turken bekend
werd, leek er met dit nieuws in Turkije weinig gedaan te worden. In Nederland wist bijna niemand van
Kesbir's aanwezigheid af. Begin januari echter, nadat de Nederlandse opstelling binnen de EU ten
aanzien van de PKK bekend was geworden, bombardeerden onbekende Turken, met als
initiatiefnemer een in Australië woonachtige Turk, Nederlandse politici en media met protest e-mail,
gericht tegen de aanwezigheid van de terroriste' Kesbir in Nederland.
4.
Grijze Wolven
Op 5 januari 2002 werd in Den Bosch het congres van de Turkse Federatie Nederland (TFN)
gehouden. De TFN staat in de volksmond bekend als koepelorganisatie van de 'Grijze Wolven', een
beweging met een sterk Turks-nationalistische ideologie en een gewelddadig verleden. Het
desbetreffende congres vindt jaarlijks plaats en verloopt altijd rustig, maar dit jaar was er een
complicerende factor: vanuit Turkije had de heer Bahceli, vice-premier van Turkije en voorman van de
Turks-nationalistische politieke partij MHP, toegezegd te komen. MHP en TFN lijken twee handen op
een rechts-extreme buik, al wordt dit publiekelijk ontkend. Het leek er echter op dat Bahceli zo
onopvallend mogelijk zijn komst op de manifestatie voorbereidde, want pas rond de jaarwisseling
meldde de Turkse ambassade zijn komst bij Buitenlandse Zaken. Ook werd bekend dat Bahceli
gewapende lijfwachten wilde meenemen. Bovendien maakten 'antifascisten' zich op voor een
tegendemonstratie. En als klap op de vuurpijl -op 31 december!- kregen de media lucht van het
congres en van de komst van Bahceli. Gelukkig verliep alles op 5 januari rustig. De tegendemonstratie
kende maar een kleine opkomst, en in de pers probeerden individuele Grijze Wolven zo naïef mogelijk
over te komen, Vóór integratie, tégen geweld'.
Bijlage
1
bij BVD-Nieuwsbrief 2002-1
5.
Kaplan
Uit islamitische hoek was het alleen de Kaplan-beweging die rond de Kerst commotie te weeg bracht,
mede veroorzaakt door ontwikkelingen in Duitsland. Wetsveranderingen aldaar maakten het mogelijk
dat de beweging op 12 december 2001 als 'extremistisch islamitische organisatie' kon worden betiteld,
waarna beslag kon worden gelegd op onroerend goed en waarna huiszoekingen konden worden
gedaan. Ten aanzien van de gedetineerde leider Metin Kaplan werd al gewaarschuwd dat deze best
eens zou kunnen worden uitgeleverd aan Turkije, als dit land echter niet de doodstraf over hem zou
uitspreken wegens 'hoogverraad'. De Turkse pers reageerde al verheugd op dit vooruitzicht.
6.
Conclusie
11 september heeft effecten gehad op de Turkse en Koerdische gemeenschap in Nederland. Er is in
de media en in de politiek meer aandacht besteed aan Turkse en Koerdische organisaties. Ook op
internationaal niveau zijn met name de PKK en de DHKP/C in de schijnwerpers komen te staan.
Bijlage
1
bij BVD-Nieuwsbrief 2002-1
AANHOUDING VAN HANSSEN, DE FBI-MEDEWERKER DIE SPIONEERDE VOOR DE RUSSEN
Op 18 februari 2001 werd in de nabijheid van Washington Robert P. Hanssen aangehouden. Hanssen
was een hooggeplaatste medewerker van de FBI, die ervan werd verdacht spionageactiviteiten voor
de Sovjetrussische inlichtingendiensten KGB/SVR te hebben ondernomen gedurende de periode
1985 - 2001. Er zijn sterke aanwijzingen dat Hanssen in die periode grote hoeveelheden uiterst
kwetsbare gegevens leverde van en over de FBI en CIA maar naar alle waarschijnlijkheid ook van en
over andere inlichtingen- en veiligheidsdiensten, waarmee de beide Amerikaanse diensten
samenwerken.
Hanssen trad in 1976 in dienst bij de FBI en zou in april 2001 met pensioen gaan. Hij bekleedde
diverse functies op het gebied van contra-inlichtingenwerk gericht op de voormalige Sovjetunie en
later Rusland.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin