1946-01.pdf

(2079 KB) Pobierz
ftATIOKAIi
BTflCRAÜ B»
OVERZICHT.
Ko. l»
:
*
i
I
Hoofdstuk 1.
tl
II
H
2.
3.
4.
5.
6.
7.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
H
*
*
M
II
II
tl
n
ti
n
n
n
n
n
ti
20;
bi
Algemt
ene
"
Dagbladen i*n tijdschriften
Vergaderingen
Verecniging van vrienden van *tle
baarheid". Communistische Partij
Nederland.
De Vrij? Xathoder
Bond van Huisvrouwen
Logos-vsrb.md.School voor Philosophie
en Cultuur
Nederlandsche Volksbeweging
Socia&l-Denocratische Arbeiderspartij
Christofoor-groep
Internationaal-Sooiallstische Bewe-
ging (Vlamferoep)
Communietenbond Spartacus
Comité van Revolutionnaire Marxisten-
Sectie van de IVe Internationale (Revo-
»
lutionnair-Communistische Partij)
Indonesisch Conflict, perhimpoenan
Indo ne si a.
Ee nhe ids-Vakcentrale
"De Dageraad"
Jehova's Getuigen
Annexatie Daitech Grondgebied
Brabantöche Beweging. De Brabtntöche
Gazet
Vooitoalige Ulif.aliteit
,1.
1.
2.
3.
6.
G.
»7
f •
r>
l «
10.
11,
12.
13.
IS.
21.
22.
23.
23.
25.
HOOFDSTUK I
Mei 1945 bracht de capitulatie van de "Duitsche legers en «vLgerveen
was het enthousiasme, waarmede de Gaallieerden, waaronder de Bri-
gade Prinses Irene, in Nederland werden ontvangen* Terstond kon,
dank zij de reeds tijdens de "bezetting getroffen voorbereidin^er.,
door d* Binnenlandsohe Strijdkrachten een aanvang werden g--s-u.ap.lrt
met de arrestatie van landverraders en oorlogsmisdadigers» 3)e "ü Si ,
die daarmede uitsluitend belast waren» hadden de.t.rbij ds volledi-
ge medewerking van de bevplkin*;•, die in haar uitingen WA vreugde
een volkomen eensgezindheid aan den dag legde.
Tevens werd een begin gemaakt met de zuivering van overheids-
organen» De Politie als zoodanig nan, zoolang de zuivering van
dit orgaan niet geheel tot stand gekomen was, niet a&n ie arres-
taties van politieke delinquenten deel* wel waren betrouwbare po-
litieambtenaren bij de B» 3* ingedeeld, veelal in leidende func-
ties«
De in den loop van den zomer ingestelde Politieke Opsporings-
diensten stonden voor de omvangrijke taak het feitenmateriaal te-
gen dé politieke arrestanten uit te werken en gereed te maken
voor de berechting door Bijzondere Gerechtshoven of Tribunalen*
Hoewel verwacht was, dat na de capitulatie van het Du.it sche
leger, door S «3« ••onderdeelen nog tegenstand zou worden geboden,
i,-; hiervan geen voorbeeld bekend geworden» Van eenige activiteit
-ier W ohrwolf organisatie is in Hoderland evenmin iets gebleken»
In afwachting van de instelling van een daartoe geschikt Ne-
derlandsch apparaat, eerden door de Field Seourity van de Geal-
lieerde legers onderzoeken ingesteld naar oorlogsmisdadigers en
Duitsche spionnen» Bepaalde arrestanten van de B. S. werden daar-
toe door de Field -,ecurity overgenomen» Ka de indienststelling
van het Bureau Nationale Veiligheid heeft dit bureau de taak van
de Field Seourity op zioh genomen*
HOOFD^D!' II.
DA&BLADEN B I TIJDSCHRIFT :H«
!
Het wederoptreden van de oude politieke partijen liet niet lang
op zich wachten en ook ,de onder invloed van die partijen staan-
de dagbladen en tijdschriften zagen, zij het vóór het meerendeel
onder anderen naam en, in verband met de papier schaar schte in
kleinexen vorm het licht» Do oude dagbladen, die tijdens de bezet-
ting dienstbaar geweest waren aan de Dnitsche propaganda waren
•verboden. Zoo verdwenen de Telegraaf, de
blz» 2,
Nieuwe Rotterdanéohe Oourant, Het Vaderland
t
De Nederlander en
vele plaatselijke bladen. De belangrijkste dagbladen, welke na
de bevrijding uitkwamen waren Trouw (A.Iu), Do Ti.1d (R»K.) »
Do Nieuwe Nederlander (C.H.)» Het Yri.1e Volk ( . . . , * De
SDAP)
Waarheid ( . . . en Het Parool ( illegale groep ) Vermelding
OPN)
.
verdienen nog Hat Handelsblad» de Nationale Rottordainsohe Ooxv-
rant en De Nieuwe Oourant» Talrijke weekbladen zagen het licht,
Wparvan vele van Socialistische strekking*
Als voornaamste tijdschrifteft. woeden genoend t 3>e Groene Anster'-
de Pen Gun C weekblad voor de Nederlandsche Strijdkrach-
ten ) De Nieuwe Eeuw ( R«K»)
t
Libertas > Qp Wacht ( tijdens de
,
bezetting reeds illegaal verschenen ), OP ICorte golf ( Onafhanke-
lijk Nationaal Weekblad, samengesteld door oud-illegale werkers),
IV Prinsestad ( orgaan van den luaidslijken Bond van ex-poli-
tieke gevangenen ) , Do Baanbreker ( onafhankelijk weekblad voor
Socialistische politiek en cultuur, uitgave van de stichting
:
De Hieuwe Vrijheid
M
), Hot Kompas» Commentaar ( uitgave van
'
den Regeerlngavoorlichtingsdienst )
t
Do Vlan ( voortzetting
vsn het illegaal verschenen blad " "De Vonk % orgaan van de
Internationaal-Socialistische Beweging ) , De Vri A e Katheder •
( naakt propaganda voor de federale Unie, die streeft
naar een vereenigd Europa onder een federale regeering* als
eerste stap naar een democratische wereldfederatie VMI alle
volken ) ,ffeRode October ( v/eekblad van het Conité van Revolu-
tionnaire Me.rxioten-Sectie van de 4e Internationale ) , Spar-
tacujB ( communis t enbond "Soartacus "), ViirKend Nederland (Een-
hoidsvakoentrale ), De Uitkijk ( oud illegale strijders ),
Je llaintiendrai ( Ned . Volksbeweging ) , Indonesia ( Orgaan
vvn de Perhinpeonan Indonesia)» Ohri stof oor, e. a*
HOQgBSTUK 3«
Het recht tot vergadering werd aanvankelijk in zooverre be-
perkt, de.t een vergunning voor een openbare vergadering te voren
noest worden aangevraagd aan het Militair Gezag* Nadat geble-
ken was, dat gecnerlei ordeverstoring te duchten v?as, werd
genoegen genomen met kennisgeving van het voornemen tot ver-
gaderen aan de Hoofden der plaatselijke Politie, aan wie door
het M»G« een dborloopende machtiging was verstrekt tot het toe-
staan van openbare vergaderingen»
Van het recht tot vergaderen werd ne de bevrijding in ruime
door de politieke partijen, ten deele als
samenkomsten ter herdenking van hetgeen in de oorlogsjaren waa
voorgevallen, anderdeels tot het voeren van propaganda voor de
oude doelstellingen der partijen, of voor nieuwe ideeën* Zoo
werden openbare vergaderingen "belegd door de Sjooiaal'-Denoorati»
eohe Arbeiderspartij ( S»D*A«P*)
t
Vrijzinnig Denooratische Bond»
de "yereeniginfi van Vrienden van de, Waarheid* en de Uederlandsohe
Yolkeb e weging •
Aan de "Vereeniging van Vrienden van de Waarheid", evenals
aan de "Nederlandsche Volksbeweging", dient allereerst eenige
aandacht te woréen gewijd*
YKHBBKISIHQ VAE VRIENDE» VAN DE WJLABHBID*
Tot Augustus 1945 werd niets vernomen van de Oomnunistische
Partij Kederlandè De communisten hadden zich na de bevrijding
vereenigl in een vereeniging, de "Vereeniging van Vrienden van
fla Waarheid en zich gesphaard om het dagblad "De
Reeds tijdens de bezetting werd door hen een illegaal blad
onder denzelfden naam verspreid» Het aantal abonnees op Do
Waarheid steeg na de bevrijding snel* De redactie naakte gebruik
van het verlangen van het publiek naar een onell e zuivering en
wijdde veel artikelen «n plaatsruimte aan dat onderwerp* Een
goed deel der bevolking wist niet met een coramnistisch blad te
doen te hebben» De leiding van de Vereaniging van V«v»d» W*
was van meening, dat het beter was een krachtige Socialistische
politiek te voeren, aan «t e dringen op sanenwerking net Rusland
en langzamerhand den leden van de Vereeniging en den lezers van
DG Waarheid de Oomounistische ideeën bij te brengen*
De leiding had in zooverre goed gezien, dat in elk geval het
dagblad een groote vlucht nam* Het aantal abonné's wordt thans
geschat op 300*000* Echter konden zeer vele Oud-Qoucruniaten zich
met het standpunt van de leiding niet vereenigen en in Augustus
1945 werd op openbare vergaderingen nededeeling gedaan van de
oprichting van de CorvtunistiBche Partij Nederland ( C»P«N«).
M
De \7oarheid
n
werd het dagblad der Partij, Gebleken is, dat het
hoofdbestuur te Austerdam contact had gezocht met de leiders
der Partij te Parijs en Brussel, en ook dezen bleken voor de
oprichting der oude partij te zijn*
De leidere van de Vereeniging van V* v* d» W. te insterdam
hadden reeds geruimen tijd gewerkt volgens de methoden der voor~
oorlogsohe 0*P.N« Dit bleek wel uit de berichten omtrent de op-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin