1958-11.pdf

(2414 KB) Pobierz
VERTROUWELIJK
MAANDOVERZICHT
No
IL
1955
BINNENLANDSE VEILIGHEIDSDIENST
729724
167
. , .
. V E R T R Q U W SL I J K
.
.
. .Maandoverzicht no,. 11 ~-"*§§§
(Tijdvak van .1-.1V '58. - 30-11-^58)
ï_N
=
H
s
.O_U_D
I. Communisme Internationaal,
blz. 1 -
2 -
*f
2 -
9
5
Bijdrage' van' de Poolse' communisten aan de
eenheid van het socialistische kamp. . . . . . . . . . . .
Twee recente aanvallen van partijleider
Gomulka op het Joegoslavische revisionisme ... •'" . . . .
Pools-Russische solidariteitsverklaring van
10 november 1958 te Moskou
Joegoslavisch commentaar op de "evolutie"
in de Poolse gedragingen . . . . . . . . . . . . . . . t .
Oud-premier maarschalk Boelganin in ongenade;
Chroestsjow schaart hem thans openlijk onder
de "anti-partijgroep"
...,,...,
"Kommunist"-artikel van B.N. Ponomarjow over de
positie in de CPN en andere' communistische partijen
van het Westen; aanval op de groep Wagenaar, , . . , . . <
»
Activiteiten van de CPN en haar hulporganisaties.
Voorbereidingen voor het 19e partijcongres van de CPN, , ,
Verslag van het partijbestuur behandelt de economische
en politieke toestand, de rol van de partij en haar
interne situatie . , . . , . , , , . , , . . . . . . . . .
Geen zelfkritiek van het partijbestuur . . . . . . . . . .
Dagelijks bestuur van de CPN rapporteert over "De
communistische partij in de oorlog", besehuldigingen
tegen de illegale partijleiding (Wagenaar c,s.), .....
"Bulletin" van de groep rondom "De Brug" en Gerben
Wagenaar in persoonlijk verweer contra De Groot» , . . - , ,
Mpskouse correspondent van "De Waarheid" vervangen , * . .
De exploitatie van gebouw "Felix Meritis". . . . . . . . .
k
5 -
6
6-
7
7 - 9
10
*
33
10-16
10-12
12
1*f •» 15
16-17
18 - 19
19-20
- 2-
- 2-
Vredesbeweging - Ontwikkeling in de Nederlandse
Vredesraad . . „
. .,.,.,..,.., «l...i: j-. .«.....,.'.
• • •
21-33
23-24
24-26
27-28
28-29
29 - 31
31-33
De kwijnende actie voor de petitie tegen raketbases in
Nederland. ,
.'.'..
. . .,...;....... _.;,,
:
.......... '.„
t . •
Jeugdbeweging - Het ANJV en de militairen; actie voor
diensttijdverKor.tin.g..ï.«.
i'.
1
,..
.,._.'*..,*..'..:>.... .
Leden- en abonnl-werfactie van "Kederland-USSR"
Muziekafdeling van het Cultureel Informatie Centrum in
de Vereniging "Hederland-USSR" opgericht
Vakbeweging - Het onderzoek door twee WW-funcf-ioÜKrxs-séri -
ingesteld in de . gescheurde EVC
,..,..,... .
:
. .
Eet vijfde congres van de "oude" EVC
...'..
Grpot-Poessink EVC-voorzdtter in de plaats van de terug-
getreden Reuter; Brandsen als secretaris herkozen; Gortzak
een van de 17- leden van het, nieuwe verbondsbestuur , . «
33
Agenda^
VERTROUWELIJK
HOOFDSTUK
I -
COMMUNISME INTERNATIONAAL.
De 'eenheid van het socialistische kamp.
Inleiding.
Het kan nooit de bedoeling van de organisatoren van het twin-
tigste partijcongres der CPSU zijn geweest met de daar genomen be-
sluiten gunstige voorwaarden te scheppen voor activiteiten ten nade-
le van de eenheid van het communisme. Niettemin heeft de politieke
ontwikkeling "in de loop van 1956 aangetoond hoezeer dit toch het ge-
val is geweest. Vooral de strekking van Chroestsjow's'"geheime" rede
aan het einde van het congres - een offensief tegen verstarring en
sommige kwalijke politieke praktijken van 'Stalins bewind - wakkerde
het verzet aan. Speciaal is dit, zoals bekend, -gebeurd in Hongarije
en Polen, waar de slaafse navolgers van de Sowjet-onderdrukkingsme-
thoden het politieke heft in handen hadden. Een figuur als de Hon-
gaarse partijsecretaris Rakosi was daarvan de typische representant.
De Hongaarse en Poolse intelligentia bond in een samengaan met
brede lagen der ontevreden bevolking meer en.meer'openlijk de strijd
aan tegen geestelijke druk, intimidatie en terreur, en tegen voort-
schrijdende materiele verpaupering.
-
:
De bom barstte in de oktob-erdagen met de opstand van het Hon-
gaarse volk, welke begin november bloedig onderdrukt werd door Sow-
jettroepen. De spanningen in Polen ontlaadden .zich minder geweldda-
dig en resulteerden in een abrupte wijziging in de .leiding der Pool-
se communistische partij, de Verenigde Poolse Arbeiderspartij.
Terwijl in die periode de in Hongarije eerst kort'tevoren in
.functie getrqden premier Imre Nagy .naar Sowjetnormen faalde als par-
tijleider, toonde .in Polen Wladislaw Gomulka zich een "goed" commu-
nist, die in de gevaarlijke., omstandigheden van dat ogenblik met gro-
te omzichtigheid en tact wist te bewerkstelligen,- dat de Poolse par-
tij in stand kon worden gehouden. In. Hongarije was het partijappa-
raat bij de troebelen in één slag weggevaagd.
Gomulka's tegenslagen en successen.
•MHflttMwMIlWi*»-*-» —
« * « ! « «
• . • , • » • t » . .—
• ^ . —
—
•-•-•— • • — ^ - » • —
» •
.
. •
.
^
'•
^,
.
In de tweede helft van-19'?6, vooral .na de relletjes, .te Poznan,
had de situatie zich in Polen in een voor de Sowjêt-Unie ongunstige
zin toegespitst. De politieke kentering te Warschau leidde tot een
- begin -
VERTROUWELIJK
- 2-
VERTROUWELIJK
begin van Gomulka ' s rehabilitatie. De stalinisten hadden hem in
toen Joegoslavië uit het Kominform werd gebannen, als eerste partij-
secretaris afgezet
op beschuldiging van nationaal-communistische af-
wijkingen en het voeren van een laakbaar beleid ten aanzien van de
landbouw en de boeren. Het kwam niet tot een proces .tegen, de politiek
onttroonde functionaris, zoals bijvoorbeeld in Ts jechoslctwaki je , waar
partijsecretaris Slansky werd terechtgesteld. Wel werd Gomulka zonder
vorm van proces jarenlang achter slot en grendel gehouden. Hij kwam
eerst in april 1956 weer -op vrije voeten. In oktober nam het Poolse
partijbestuur 'hem opnieuw in sijn midden op, waarna hij terstond tot
eerste partijsecretaris werd gekozen,
De ontwikkeling in Polen was Moskou niet welgevallig. Nog tij-
dens de zitting van het partijbestuur - het achtste plenum van 19-23
oktober 1956 - arriveerde een door Chroestsjow, geleide . Sow jet- dele-
gatie onaangekondigd op het vliegveld te Warschau,, met de bedoeling
de situatie alsnog ten gunste van, Moskou te veranderen. Deze poging
faalde evenals een door Rokossowski gelaste troepxmbeweging ter om-
singeling van Warschau. Deze Sow jet-Russische maarschalk was destijds
Pools minister van
defensie.
•
.
:
De betrekkingen tussen de Sowjet-Unie en Pelen werden een maand
later te Moskou op een voor het Poolse regime bevredigende wijze ge-
regeld, waarbij een gemeenschappelijke verklaring
:
wer d uitgegeven.
Polen
bleef in het socialistische kamp het meest
-
,
"geliberaliseer-
de" element .
Thans, juist twee jaar later, zijn de verhoudingen tussen de
CPSU en de Verenigis Poolse Arbeiderspartij dusdanig veranderd, dat
vrij algemeen wordt gesproken van. een geleidelijke terugkeer van de
Poolse partijleiding in het gareel van het Kremlin. De feitelijke
verhoudingen liggen evenwel meer genuanceerd.
Het thans door Gomulka namens de Poolse CP scherp naar voren
brengen van gelijk-
en eensgezindheid met de Sowjet-Unie op essen-
tiële punten - zoals de strijd tegen het Joegoslavische revisionis-
me, de noodzaak van versterking van het Warschaupact , het hooghouden
van het principe van het proletarisch internationalisme met inbegrip
van Moskou's leiderschap van -het socialistische
kamp... - zou ten enen-
male onmogelijk zijn geweest in de overgangsperiode van oktober '56
tot ver in 195?. De Poolse machthebbers konden in die politiek uiterst
woelige maanden hun greep op partij en staat slechts handhaven dank
VERTROUWELIJK

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin