Metody badań osobowości - konwersatorium
1 nieobecność 1.5 h
Zaliczenie: kolokwium (4 metody)
15.12.2018
Test rysunku rodziny - M. Braun - Gałkowskiej
Ponieważ jest łatwy w stosowaniu, używany jest nieraz także przez osoby słabo go znające, stąd często wyniki są mało ciekawe
Dla bardziej pogłębionego stosowania trzeba
• Rozumieć dobrze ogólną zasadę metod projekcyjnych
• Zachować dokładnie warunki badania
• Poznać zasady interpelacji
• Nabrać doświadczenia
Rysunek jako metoda projekcyjna:
Projekcja w rysunku jest rozumiana jako sposób spostrzegania i reagowania na bodźce zewnętrzne, uwarunkowany przez cechy osobowościowe osoby spostrzegającej.
Reakcje wywalaną przez bodziec ujawniają cechy osobowości, motywy, nastawienie do siebie i innych itd.
Inne testy rysunkowe:
• Test drzewa
• Dom- dziecko-człowiek
• Postać ludzka
• Ja wśród ludzi
Test rysunku rodziny:
• Pokazuje osobę badaną na tle rodziny i pozwala poznać rzeczywistość rodziny z perspektywy badanego
• Przez mechanizm projekcji ujawnia cechy osobowości, motywy, emocje, stosunek do sobie i innych prezentowany przez badanego
Technika badania:
• Nawiązanie kontaktu
• Pomoce do badan - kartka a4, kredki bambino - świecowe, min 8 kolorów nie więcej niż 16;
• instrukcja: „narysuj rodzinę”
• Obserwacja w czasie badania - kolejność elementów, zachowanie rysującego, co mówi, co przeżywa
• Rozmowa o rysunku
• Wywiad o faktycznym stanie rzeczy
Podstawę do interpretacji stawioną wszystkie elementy
1. Rysunek
2. Obserwacja podczas badania
3. Rozmowa o rysunku
4. Wywiad
Zasady interpretacji TRR
1. Aspekt formalny - adekwatność poziomu rysowania do wieku badanego (oceniamy wg norm - wskaźników rozwoju rysunku)
A. Wskaźniki rozwoju rysunku wg S. Chermet - Carroy
• Od 3.5 - 5 r.ż. - realizm nieudany
• Od 5-7 - realizm intelektualny - schemat uproszczony
• Od 7-12 - realizm formalny
• Od 13 r.ż. wzwyż - pojawiają się kryteria estetyczne i własny styl rysowania
B. Typ rysunku:
• Emocjonalny - linie krzywe, zaokrąglone, dynamiczne, postaci w interakcji, w działaniu; Osoba: spontaniczna, witalna, dynamiczna, ceniąca ciepło w relacjach;
• Racjonalny - linie proste, sztywne, postaci nieruchome, wyizolowane, stereotypowe, szczegółowo rysowane; Osoba: zahamowana, wewnętrznie kontrolująca się, poddająca się regułom;
C. Elementy graficzne:
• Siła i nacisk kreski - duży/mały
• Rozmach kreski - kreska długa lub krótka
• Ilość barw - mało - 4 i mniej / dużo - 5 i więcej
• Sposób rysowania postaci - duże - większe niż 2/3 wysokości kartki/ małe - mniejsze niż 1/3 wysokości kartki; sprawdzamy czy postać jest cała czy np tylko popiersie, czy jest schematyczna(patyczaki) czy pełna
D. Symbolika barw:
• Kolory ciepłe - ekstrawertycy,
• Kolory zimne - introwertycy,
• Symbolika barw wg Lüschera
E. Symbolika przestrzeni
• Skrypt z książki - schemat
2. Interpretacja treści
• Mechanizmy obronne:
• Poprawianie sytuacji - rodz. realna vs rodzina wymyślona
• Waloryzacja (rysunkowa, słowna)
• Dewaloryzacja - rysunkowa, słowna
• Negatywne dążenia przypisane postaci bardzo odmiennej, np. Zwierzęciu, przedmiotowi - zwierzę dodane, agresywne
• Identyfikacja z postacią „złą"
• Osoby dodane np. alter ego, małe dziecko, osoba silna, zwierzę itd.
• Relacja odległości - bliskość, dystans
3. Projekcja konfliktów wewnętrznych
• Jawne - wyrażone wprost (graficznie) np. Poprzez pominięcie, dewaloryzację. Wyrażone w rozmowie o rysunku (słownie) dewaloryzujące stwierdzenia.
mogą dotyczyć:
• rodziców i rodzeństwa
• Poczucia braku miłości i akceptacji
• Żalu do rodziców o ich zachowanie np. alkoholizm
• Kłótni miedzy nimi albo rozwodu
• Zazdrości rodzeństwa które wydaje się by faworyzowane
Te konflikty wyrażają się w rysunku poprzez:
• Pominięcie rodziców lub jednego z nich
• Dewaloryzacja rodziców
• dewaloryzacja rywala/ zwykle kogoś z rodzeństwa
• Pominiecie rywala
• ….
Maskowanie:
• Agresja - wskaźniki: ostre zestawienia kolorystyczne - kontrasty; giganty; sexy, a także bardzo wyraźne zaznaczone usta; treści agresywne; zwierzę agresywne; słowna agresja
• Identyfikacja regresywna - identyfikacja z młodszą osobą; osoba badana po lewej stronie rysunku; cały rysunek po lewej stronie kartki; słowna regresja
• Zwrot narcystyczny - osoba badana waloryzowana na rysunku - jako pierwsza, w środku, najładniej, przedmioty dodane; waloryzowanie słowne
• Reakcje depresyjne - pominięcie siebie; dewaloryzacja siebie na rysunku; słowna dewaloryzacja siebie
• Trudności z interpretacja płci - waloryzacja rodzica płci przeciwnej; podobieństwo do rodzica płci przeciwnej; słowna identyfikacja z rodzicem płci przeciwnej
Wskaźniki dezorganizacji osobowości:
• Wysoki neurotyczny niepokój - DUŻE wskaźniki: duże białe przestrzenie; mało barw; mało ruchu; MAŁE: małe postaci; przesunięcie w lewo; brak podstawy; niepełne ciało; brak elementów dodanych; treść wskazująca na lęk
• Tendencje schizofreniczne - niespokojny rytm na rysunku; dekoratywność; kontaminacje; surrealizm; geometryzacja; okaleczone postaci; dziwaczność w opisie rysunku
Niepokój z agresją: wskaźniki ujawnione jednocześnie:
• Duży nacisk kreski, intensywność kolorów, często barwa czarna - czerwona, niekiedy treści agresywne lub postacie agresywne ale
• Bez rozmachu, bez wykorzystania całej przestrzeni, bez przedmiotów dodanych, ….
Wskaźniki życzliwości:
charakterystyczne cechy rysunków osób ocenianych w grupie jako życzliwe, w przeciwieństwie do nie spostrzeganych w taki sposób:
• Bogate tło - urozmaicone, wypełnienie przestrzeni tła
...
qbgirl