F. W. Konstantinow (red.) - (1964) Podstawy filozofii marksistowskiej.pdf

(37427 KB) Pobierz
PODSTAWY
FILOZOFII MARKSISTOWSKIEJ
WYDANIE
III
K S I Ą Ż K A
l
W I E D Z A
1 9
6
4
Tytuł oryginału
OCHOBbI MHPKCHCTCKOfl OH^OCÓcDHM
M3flaHne BTopoe
rO C nO ^H TH 3flflT 1963
Tłumaczyli
Marian Drużkowski
— „Wstąp”
Halina Zylbertal |
.
— „Materializm dialektyczny
Liliana Sawicka )
Kazimierz Owoc
— „Materializm historyczny”
Książkę wydaną przez Instytut Filozofii Akademii Nauk ZSRR
przygotował zespół autorski w składzie:
F. w .
Konstantlnow,
członek korespondent Akademii Nauk
ZSRR (przewodniczący); W.
F.
Bteriestniew,
doktor nauk
filozoficznych; G. J.
Glezerman,
doktor nauk filozoficz­
nych; M. A.
Dynnlk,
członek korespondent Akademii Nauk
ZSRR; M. D.
Kammari,
członek korespondent Akademii
Nauk ZSRR; I. W.
Kuznlecow,
doktor nauk filozoficz­
nych; P. W.
Kopnin,
doktor nauk filozoficznych; M. M.
Rozental,
doktor nauk filozoficznych; A. F.
Sziszkin,
doktor nauk filozoficznych; P. N. Fiedosiejeio, członek
Akademii Nauk ZSRR;
J. P. Francew,
członek korespon­
dent Akademii Nauk ZSRR.
PRZEDMOWA DO DRUGIEGO ROSYJSKIEGO WYDANIA
W publikowanym obecnie drugim wydaniu „Podstaw filozofii marksi­
stowskiej" czytelnik znajdzie systematyczny wykład materializmu dialek­
tycznego i historycznego. Książka przeznaczona jest dla studentów wyż­
szych uczelni, słuchaczy szkolenia partyjnego oraz dla celów samokształ­
cenia.
Bez studiowania najwyższego osiągnięcia myśli filozoficznej — materia­
lizmu dialektycznego i historycznego — nie można być w naszej epoce
człowiekiem gruntownie wykształconym, dobrze orientującym się w wyda­
rzeniach współczesności. Przyjęty na XXII Zjeździe Program Komunistycz­
nej Partii Związku Radzieckiego stawia zadanie kształtowania naukowego
światopoglądu u wszystkich budowniczych komunizmu, wychowania całej
ludności w duchu naukowego komunizmu. Troską partii jest, aby masy
pracujące dobrze zrozumiały bieg i perspektywy rozwoju świata, pra­
widłowo orientowały się w wydarzeniach zachodzących wewnątrz kraju
i na arenie międzynarodowej, by świadomie budowały życie wedle zasad
komunistycznych. W tym celu trzeba uzbroić je w przodujący, naukowy
światopogląd. „W warunkach socjalizmu i budowy społeczeństwa komuni­
stycznego — głosi Program KPZR — gdy żywiołowy rozwój ekonomiczny
ustąpił miejsca świadomej organizacji produkcji i całego życia społecz­
nego, gdy teoria jest nieustannie wcielana w życie, pierwszorzędnego
znaczenia nabiera kształtowanie naukowego światopoglądu wszystkich
ludzi pracy w społeczeństwie. Ideową podstawą kształtowania tego świa­
topoglądu jest marksizm-leninizm jako jednolity i harmonijny system
poglądów filozoficznych, ekonomicznych i społeczno-politycznych” .
Marksizm jako światopogląd, jako ideologia rewolucyjnej klasy robot­
niczej, powstał przed z górą stu laty. W ciągu tych lat, obfitujących
w doniosłe wydarzenia historyczne, pojawiały się i znikały liczne bua-
żuazyjne teorie społeczne i filozoficzne. Teorie te bankrutowały i bankru­
tują, nie wytrzymując próby czasu i praktyki społeczno-politycznej. Jedy­
nie marksizm-leninizm z honorem przeszedł próbę czasu i praktyki spo-
łeczno-historycznej. Zacięte ataki reakcyjnych przeciwników nie zdołały
zrobić wyłomu w harmonijnym gmachu światopoglądu marksistowskiego.
Rozwój wydarzeń historycznych na świecie w ciągu tego stulecia dowiódł
6
Przedmowa
niezbicie prawdziwości zasad marksizmu-leninizmu i odkrytych przezeń
praw.
Materializm dialektyczny i historyczny jest częścią składową marksi-
zmu-leninizmu, jego podstawą filozoficzną. Filozofia materializmu dia­
lektycznego jest filozofią marksistowsko-leninowską. W swoich pracach
filozoficznych W. I. Lenin, uogólniając najnowsze dane przyrodoznaw­
stwa i praktyki społeczno-politycznej, rozwinął dalej wszystkie zasadni­
cze twierdzenia filozofii marksistowskiej i wzniósł ją na nowy, wyższy
szczebel. Filozofia marksistowsko-leninowska jako żywa, twórcza teoria
stale rozwija się i wzbogaca na podstawie nowego doświadczenia histo­
rycznego. Rozwiązując zasadnicze praktyczne zagadnienia budownictwa
komunizmu w ZSRR, Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego, jej
Komitet Centralny rozwijają dalej również teorię marksizmu-leninizmu.
Teoria ta wzbogaca się także na podstawie doświadczeń walki komuni­
stycznych i socjalistycznych partii bratnich krajów socjalizmu, doświad­
czeń całego międzynarodowego ruchu komunistycznego i robotniczego.
Doświadczenia te znalazły swoje ucieleśnienie w najważniejszych doku­
mentach międzynarodowego ruchu komunistycznego, w nowym Progra­
mie KPZR, który słusznie nazywają „Manifestem komunistycznym” współ­
czesnej epoki.
Twórczemu rozwojowi teorii marksistowsko-leninowskiej stoi na prze­
szkodzie rewizjonizm i dogmatyzm. Rewizjoniści pod pozorem „rozwijania”
teorii marksistowskiej usiłują odrzucić jej podstawowe zasady, przecho­
dząc na ideologiczne pozycje burżuazji; dogmatycy natomiast, ignorując
nowe doświadczenia historyczne, czepiają się starych formuł, uśmiercają
teorię.
Rewizjoniści marksizmu z końca ubiegłego stulecia i współcześni usiłują
poddać rewizji podstawowe zasady teorii marksistowskiej, w tym także
jej podstawy filozoficzne. Powtarzając reakcyjne frazesy burżuazyjne
0 „przestarzałości” marksizmu i „prymitywizmie” dzielenia filozofii na
materializm i idealizm, współcześni rewizjoniści usiłują zatrzeć granicę
między rewolucyjnym, rzeczywiście naukowym filozoficznym światopoglą­
dem klasy robotniczej a idealistycznym, reakcyjnym światopoglądem
burżuazji. Proponują uzupełnić materializm dialektyczny i historyczny
wnioskami współczesnej burżuazyjnej filozofii i socjologii. Jednakże współ­
czesna idealistyczna filozofia i socjologia burżuazyjna są antynaukowe
1 bezpłodne. Cechą charakterystyczną współczesnej burżuazyjnej filozofii
i socjologii jest walka ze światopoglądem naukowym — materializmem
dialektycznym i historycznym, walka z marksizmem-leninizmem i komuni­
zmem. Wszystko to zaś nieuchronnie sprawia, że burżuazyjni filozofo­
wie i socjologowie popadają w sprzeczność z rzeczywistością, z danymi
nauki.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin