USTAWA z dnia 29 września 1994 r o rachunkowości - tekst jednolity.pdf

(629 KB) Pobierz
USTAWA
z dnia 29 września 1994 r.
o rachunkowości.
1)
(Tekst jednolity: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694)
(Zmiany: Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535, Nr 124, poz. 1152, Nr 139, poz. 1324 i Nr 229,
poz. 2276; z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 145, poz. 1535, Nr 146, poz. 1546 i Nr 213, poz.
2155; z 2005 r. Nr 10, poz. 66, Nr 184, poz. 1539 i Nr 267, poz. 2252; z 2006 r. Nr 157, poz.
1119 i Nr 208, poz. 1540 oraz z 2008 r. Nr 63, poz. 393)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa określa zasady rachunkowości oraz tryb badania sprawozdań finansowych
przez biegłych rewidentów.
Art. 2.
1.
(1)
Przepisy ustawy o rachunkowości, zwanej dalej "ustawą", stosuje się, z
zastrzeżeniem ust. 3, do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej:
1) spółek handlowych (osobowych i kapitałowych, w tym również w organizacji) oraz
spółek cywilnych, z zastrzeżeniem pkt 2, a także innych osób prawnych, z wyjątkiem Skarbu
Państwa i Narodowego Banku Polskiego,
2) osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych
oraz spółek partnerskich, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i
operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w
walucie polskiej 800.000 euro,
3)
(2)
jednostek organizacyjnych działających na podstawie Prawa bankowego, przepisów o
obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o
działalności ubezpieczeniowej lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy
emerytalnych, bez względu na wielkość przychodów,
4) gmin, powiatów, województw i ich związków, a także państwowych, gminnych,
powiatowych i wojewódzkich:
a) jednostek budżetowych,
b) gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych,
c) zakładów budżetowych,
d)
(3)
funduszy celowych niemających osobowości prawnej,
5) jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek, o
których mowa w pkt 1 i 2,
6) zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nieposiadających osobowości
prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników - w
odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez
względu na wielkość przychodów,
7) jednostek niewymienionych w pkt 1-6, jeżeli otrzymują one na realizację zadań
zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu
terytorialnego lub funduszów celowych - od początku roku obrotowego, w którym dotacje lub
subwencje zostały im przyznane.
2. Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki
partnerskie mogą stosować zasady rachunkowości określone ustawą również od początku
następnego roku obrotowego, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i
operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie
polskiej 800.000 euro. W tym przypadku osoby te lub wspólnicy przed rozpoczęciem roku
obrotowego są obowiązani do zawiadomienia o tym urzędu skarbowego, właściwego w
sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym.
3.
(4)
Jednostki sporządzające sprawozdania finansowe zgodnie z Międzynarodowymi
Standardami Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości
Finansowej oraz związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń
Komisji Europejskiej, zwanymi dalej "MSR", stosują przepisy ustawy oraz przepisy
wykonawcze wydane na jej podstawie, w zakresie nieuregulowanym przez MSR.
Art. 3.
1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) jednostce - rozumie się przez to podmioty i osoby określone w art. 2 ust. 1,
2) banku - rozumie się przez to jednostkę działającą na podstawie przepisów Prawa
bankowego,
3) zakładzie ubezpieczeń - rozumie się przez to jednostkę prowadzącą działalność
ubezpieczeniową na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej,
3a)
(5)
przepisach o obrocie papierami wartościowymi - rozumie się przez to przepisy
ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym,
ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,
4) udziałach lub udziałowcach - rozumie się przez to również odpowiednio akcje lub
akcjonariuszy,
5) krajowych środkach płatniczych, walutach obcych i dewizach - rozumie się przez to
krajowe środki płatnicze, waluty obce i dewizy, o których mowa w przepisach Prawa
dewizowego,
5a)
(6)
członku organu jednostki - rozumie się przez to osobę fizyczną, pełniącą funkcję
członka zarządu lub innego organu zarządzającego, członka rady nadzorczej lub innego
organu nadzorującego, jak również innego organu administrującego jednostki, powołaną do
pełnienia tej funkcji zgodnie z postanowieniami umowy spółki, statutu lub innymi
obowiązującymi jednostkę przepisami prawa,
6)
(7)
kierowniku jednostki - rozumie się przez to członka zarządu lub innego organu
zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy - członków tego organu, z wyłączeniem
pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. W przypadku spółki jawnej i spółki cywilnej
za kierownika jednostki uważa się - wspólników prowadzących sprawy spółki, w przypadku
spółki partnerskiej - wspólników prowadzących sprawy spółki albo zarząd, a w odniesieniu
do spółki komandytowej i spółki komandytowo-akcyjnej - komplementariuszy prowadzących
sprawy spółki. W przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za
kierownika jednostki uważa się tę osobę; przepis ten stosuje się odpowiednio do osób
wykonujących wolne zawody. Za kierownika jednostki uważa się również likwidatora, a
także syndyka lub zarządcę ustanowionego w postępowaniu upadłościowym,
7) organie zatwierdzającym - rozumie się przez to organ, który zgodnie z obowiązującymi
jednostkę przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności jest uprawniony
do zatwierdzania sprawozdania finansowego jednostki. W przypadku spółki osobowej, z
wyjątkiem spółki komandytowo-akcyjnej, oraz spółki cywilnej przez organ zatwierdzający
rozumie się jej wspólników,
8) okresie sprawozdawczym - rozumie się przez to okres, za który sporządza się
sprawozdanie finansowe w trybie przewidzianym ustawą lub inne sprawozdania sporządzone
na podstawie ksiąg rachunkowych,
9) roku obrotowym - rozumie się przez to rok kalendarzowy lub inny okres trwający 12
kolejnych pełnych miesięcy kalendarzowych, stosowany również do celów podatkowych.
Rok obrotowy lub jego zmiany określa statut lub umowa, na podstawie której utworzono
jednostkę. Jeżeli jednostka rozpoczęła działalność w drugiej połowie przyjętego roku
obrotowego, to można księgi rachunkowe i sprawozdanie finansowe za ten okres połączyć z
księgami rachunkowymi i sprawozdaniem finansowym za rok następny. W przypadku zmiany
roku obrotowego pierwszy po zmianie rok obrotowy powinien być dłuższy niż 12 kolejnych
miesięcy,
10) dniu bilansowym - rozumie się przez to dzień, na który jednostka sporządza
sprawozdanie finansowe,
11)
(8)
przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości - rozumie się przez to wybrane i
stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR,
zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych,
12) aktywach - rozumie się przez to kontrolowane przez jednostkę zasoby majątkowe o
wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń, które spowodują w
przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych,
13) aktywach trwałych - rozumie się przez to aktywa jednostki, które nie są zaliczane do
aktywów obrotowych, o których mowa w pkt 18,
14) wartościach niematerialnych i prawnych - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17,
nabyte przez jednostkę, zaliczane do aktywów trwałych, prawa majątkowe nadające się do
gospodarczego wykorzystania, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności
dłuższym niż rok, przeznaczone do używania na potrzeby jednostki, a w szczególności:
a) autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje,
b) prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkowych oraz
zdobniczych,
c) know-how.
W przypadku wartości niematerialnych i prawnych oddanych do używania na podstawie
umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, wartości
niematerialne i prawne zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron umowy, zgodnie
z warunkami określonymi w ust. 4. Do wartości niematerialnych i prawnych zalicza się
również nabytą wartość firmy oraz koszty zakończonych prac rozwojowych,
15) środkach trwałych - rozumie się przez to, z zastrzeżeniem pkt 17, rzeczowe aktywa
trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym
niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do
nich w szczególności:
a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i
budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo
do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz żywy.
Środki trwałe oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej
umowy o podobnym charakterze zalicza się do aktywów trwałych jednej ze stron
umowy, zgodnie z warunkami określonymi w ust. 4,
16) środkach trwałych w budowie - rozumie się przez to zaliczane do aktywów trwałych
środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego,
17) inwestycjach - rozumie się przez to aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści
ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania z nich
przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym
również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i
wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz zostały nabyte
w celu osiągnięcia tych korzyści. W przypadku zakładów ubezpieczeń przez inwestycje
rozumie się lokaty,
18) aktywach obrotowych - rozumie się przez to tę część aktywów jednostki, które w
przypadku:
a) aktywów rzeczowych, o których mowa w pkt 19 - są przeznaczone do zbycia lub
zużycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub w ciągu normalnego cyklu
operacyjnego właściwego dla danej działalności, jeżeli trwa on dłużej niż 12 miesięcy,
b) aktywów finansowych, o których mowa w pkt 24 - są płatne i wymagalne lub
przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego lub od daty ich
założenia, wystawienia lub nabycia, albo stanowią aktywa pieniężne,
c) należności krótkoterminowych - obejmują ogół należności z tytułu dostaw i usług oraz
całość lub część należności z innych tytułów niezaliczonych do aktywów
finansowych, a które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,
d) rozliczeń międzyokresowych - trwają nie dłużej niż 12 miesięcy od dnia bilansowego,
19) rzeczowych aktywach obrotowych - rozumie się przez to materiały nabyte w celu
zużycia na własne potrzeby, wytworzone lub przetworzone przez jednostkę produkty gotowe
(wyroby i usługi) zdatne do sprzedaży lub w toku produkcji, półprodukty oraz towary nabyte
w celu odprzedaży w stanie nieprzetworzonym,
20) zobowiązaniach - rozumie się przez to wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek
wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już
posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki,
21) rezerwach - rozumie się przez to zobowiązania, których termin wymagalności lub kwota
nie są pewne,
22) zobowiązaniach krótkoterminowych - rozumie się przez to ogół zobowiązań z tytułu
dostaw i usług, a także całość lub tę część pozostałych zobowiązań, które stają się wymagalne
w ciągu 12 miesięcy od dnia bilansowego,
23) instrumentach finansowych - rozumie się przez to kontrakt, który powoduje powstanie
aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu
kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub
więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to, czy
wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo
warunkowy. Do instrumentów finansowych nie zalicza się w szczególności:
a) rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego,
b) umów o gwarancje finansowe, które ustalają wykonanie obowiązków z tytułu
udzielonej gwarancji, w formie zapłacenia kwot odpowiadających stratom
poniesionym przez beneficjenta na skutek niespłacenia wierzytelności przez dłużnika
w wymaganym terminie,
c) umów o przeniesienie praw z papierów wartościowych w okresie pomiędzy terminem
zawarcia i rozliczenia transakcji, gdy wykonanie tych umów wymaga wydania
papierów wartościowych w określonym terminie, również wtedy, gdy przeniesienie
tych praw następuje w formie zapisu na rachunku papierów wartościowych,
prowadzonym przez podmiot upoważniony na podstawie odrębnych przepisów,
d) aktywów i zobowiązań z tytułu programów, z których wynikają udziały pracowników
oraz innych osób związanych z jednostką w jej kapitałach,
e) umów połączenia spółek, z których wynikają obowiązki określone w art. 44b ust. 9,

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin