Małgorzata Musiał, Mały buntownik.pdf

(1039 KB) Pobierz
E- BOOK
Mały buntownik?
Krótki poradnik na trudne chwile
Małgorzata Musiał
www.dobrarelacja.pl
Spis treści
04
06
07
14
20
22
24
Rozwój sinusoidalny - okresy równowagi i nierównowagi,
czemu służą, jak się objawiają
Poznaj swoje dziecko - osobowość, charakter, zdolność radzenia
sobie z trudnymi sytuacjami, styl reagowania na nowe sytuacje etc.
Jak nie dopuścić do wybuchu...
.... Oraz co robić, gdy jednak do niego dojdzie
Moje dziecko mnie nie słucha!
Rodzic też człowiek, czyli jak zadbać o siebie?
Podsumowanie: Taniec na linie, czyli kilka porad na trudny czas
2
W
życiu każdego małego człowieka przychodzi trudny
czas. Dorośli mówią - buntuje się, testuje, próbuje
wejść nam na głowę.
Mity o słynnym buncie dwulatka straszą przyszłych rodziców
już w czasie oczekiwania na narodziny pierwszego potomka.
Niniejsza książeczka powstała z myślą o tym, by pomóc dzieciom i dorosłym
przetrwać te trudne chwile. Chwile nieuniknione i niezbędne dla prawidłowego
rozwoju. Oprócz porad, jak reagować w konkretnych sytuacjach, przedstawiam
mechanizmy dziecięcych zachowań; staram się też pokazywać dziecięcą
perspektywę tych wydarzeń.
Ponieważ sama jestem mamą trójki dzieci, nie zabrakło przykładów z życia
wziętych, opisu sytuacji, w których zmagaliśmy się z trudnościami - co wychodziło
nam raz lepiej, raz gorzej.
Pisząc o tzw. buntach, odnoszę się głównie do pewnych specyficznych etapów
w rozwoju dziecka. Jednak omawiane metody postępowania, rady dla rodziców
i ogólne wytyczne mogą pomóc w każdej sytuacji, w której dziecko gwałtownie
stawia opór broniąc swojej autonomii.
BUNTOWNIK?
Takim określeniem obdarowujemy często swoje dzieci, stąd tytuł książeczki
- od razu wiadomo, czego dotyczy jej treść.
Chcę jednak na samym początku podkreślić, że warto spojrzeć na dziecko szerzej,
niż jak na "buntownika". To, że dzieci stawiają nam opór, że mówią nie, że bardzo
emocjonalnie reagują na naszą odmowę, nie bierze się z przemożnej chęci domi-
nowania i obalenia rodzicielskiej władzy. Jest to wypadkowa etapów rozwo-
jowych, kształtowania się dziecięcej autonomii i dojrzewania emocjonalnego.
Takie spojrzenie pomaga nie tylko dzieciom, ale i nam samym - zamiast
denerwować się na nie i niepokoić ich zachowaniem, skupiamy się na znalezieniu
rozwiązań konkretnych sytuacji.
MAŁY BUNTOWNIK? - krótki poradnik na trudne chwile
* www.dobrarelacja.pl
3
Falowanie i spadanie
czyli o rozwoju sinusoidalnym
Wielu
rodziców
zaniepokojonych
pogorszeniem zachowania swojego
dziecka, zaczyna doszukiwać się winy
w sobie. "Nie stawialiśmy mu granic",
"Nie byliśmy konsekwentni" - to
najczęstsze zarzuty, które sobie
stawiają, albo które usłyszą od otocze-
nia.
Prawda jest jednak taka, że na zacho-
wanie dziecka w równym stopniu
wpływa:
- etap rozwojowy,
- jego predyspozycje psychiczne,
- sposób, w jaki jest traktowane
przez rodziców i inne osoby
CZASEM SŁOŃCE, CZASEM
DESZCZ
Sinusoida w tym przypadku oznacza, że
każdy etap równowagi musi ulec
zaburzeniu, aby "wskoczyć” na wyższy
poziom rozwoju. Tak jakby zintegrowana,
spójna całość, chcąc posiąść nowe
umiejętności, musiała niejako rozpaść się
i złożyć na nowo, z wchłanianymi
elementami.
Etapy równowagi i nierównowagi
występują rytmicznie, naprzemiennie,
regularnie.
Jeśli teraz jest Ci trudno, dziecko wydaje
się żyć po to, by się Ci sprzeciwiać, jest
zadziorne i zbuntowane - prawdopodo-
bnie za kilka-kilkanaście tygodni karta
się odwróci, a w waszym domu zapanuje
względny spokój.
Jeśli natomiast właśnie przeżywasz złote
chwile rodzicielstwa (w co wątpię,
inaczej nie sięgnąłbyś po tę książeczkę)
- musisz pamiętać, że na tym słonecznym
niebie pojawią się kiedyś chmury.
Musisz to wiedzieć nie po to, by się bać,
lecz by się przygotować i w razie
"załamania" nie pluć sobie w brodę, że to
Twoja wina, tylko przyjąć to jako
naturalną kolej rzeczy.
Rozwój psychiczny dziecka w niczym nie
przypomina mozolnego wspinania się
pod górkę, z towarzyszącym mu
zbieraniem do koszyczka kolejnych
umiejętności, aż do osiągnięcia szczytu
ładu i harmonii.
Zdecydowanie lepiej obrazuje go bujanie
się na huśtawce. Początkowe wahania są
gwałtowne, rozmach spory - stopniowo
huśtawka wytraca prędkość.
Tak, tak właśnie przebiega rozwój psy-
chiczny Twojego dziecka. Okresy "w
górze" przeplatają się nieustannie z tymi
"w dole" - najpierw zmiany następują
gwałtownie i częściej. Z wiekiem coraz
dłużej możesz cieszyć się okresami
równowagi, a gdy nadejdzie gorszy etap,
prawdopodobnie zauważysz, że nie jest
już tak naładowany emocjonalnie. Przy-
najmniej do czasu, gdy Twoje dziecko
zacznie dojrzewać :)
Dzieci są jak prąd – mają fazy.
MAŁY BUNTOWNIK? - krótki poradnik na trudne chwile
* www.dobrarelacja.pl
4
CZEGO SIĘ SPODZIEWAĆ?
Wszystkiego:) Rzucania się na podłogę,
krzyków, płaczliwości, jęczenia, pysko-
wania, przekleństw, nadmiernego
przywiązania do rytuałów, tików,
drażliwości, rozchwiania emocjonalnego,
uporu ponad miarę, skłonności do domi-
nacji, niezadowolenia z życia,
mrukliwości, mówienia NIE wszystkim
i o każdej porze....
A potem przychodzi czas, gdy zaskakuje
uległość dziecka, jego optymistyczne
nastawienie do życia, zręczność, odwaga
w podejmowaniu wyzwań, stabilność,
opanowanie, chęć współpracy,
wrażliwość i troska o innych.
U różnych dzieci pojawią się różne
zachowania, w różnym natężeniu
i w różnej formie. Nie jest to ważne.
Ważne jest, aby pamiętać, że taka
naprzemienność jest rozwojowa, że po
chwilach trudnych nadchodzą przyjem-
niejsze - i że Wasze dziecko jest praw-
dopodobnie jeszcze bardziej zdezorien-
towane w tej sytuacji niż Wy.
Niektóre czterolatki będą nie do
okiełznania, inne już (albo jeszcze)
przechodzić będą złoty okres
równowagi.
Nie chcę zatem skupiać się nadmiernie
na tym, jak w danym wieku może
zachowywać się dziecko - wolę raczej
pokazać, w jaki sposób pomóc jemu
i sobie przejść wszystkie etapy rozwoju
w możliwie najlepszej formie.
Ważne jest przy tym, by pamiętać,
że różnice dotyczą nie tylko
występowania poszczególnych okresów
w danym wieku dziecka, ale też ich
natężenia. Niektóre dzieci mogą
funkcjonować bardziej u dołu sinusoidy,
będąc raczej wymagającymi towarzy-
szami życia, których okresy
nierównowagi są znacznie trudniejsze
niż u innych.
Dla przeciwwagi - pojawiają się dzieci,
u których nawet okresy nierównowagi
wydają się całkiem łatwe do przejścia.
Nie ma sensu porównywać swego
dziecka i złościć się, że jest takie, a nie
inne. Lepiej skupić się na tym, jaki jest
potencjał naszego dziecka, i jak pomóc
mu go w pełni wykorzystać.
WIEK DZIECKA A ETAP
ROZWOJU
"Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10
lat" (Bates Ames, F.L.Ilg, Sidney M. Baker;
Wydawnictwo: Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne) opisuje szczegółowo
zależność między wiekiem dziecka
a jego funkcjonowaniem w sferze psy-
chicznej.
Zainteresowanych odsyłam do wnikliwej
lektury - z mojego osobistego
doświadczenia wynika, że zależność ta
jest orientacyjna, bowiem dzieci nie
rozwijają się książkowo.
MAŁY BUNTOWNIK? - krótki poradnik na trudne chwile
* www.dobrarelacja.pl
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin