TEIZM I ATEIZM.pdf

(420 KB) Pobierz
Teizm i ateizm
Wybrane zagadnienia
Uwagi terminologiczne
Politeizm (gr.
polys
– liczny,
theos
– bóg) – pogląd przyjmujący
istnienie wielu bogów (np. mitologia grecka – przypisywanie
dodatnich wartości w stopniu najwyższym różnym bogom: np. Zeus
– najpotężniejszy, Atena – najmądrzejsza, Afrodyta – najpiękniejsza)
Monoteizm (gr.
monos
– jeden,
theos –
bóg) – pogląd głoszący
istnienie jednego Boga (np. chrześcijaństwo – wszystkie
doskonałości przypisuje się jednej istocie)
Ateizm (gr.
atheos
– bezbożny) (naturalizm) – odrzucenie tezy o
istnieniu boga (bogów): materializm, wielu egzystencjalistów
(Sartre) i filozofów analitycznych (Russell, Kotarbiński)
Deizm (łac.
deus
– bóg) – pogląd, według którego Bóg stworzył
świat,
ale nie ingeruje w bieg jego zdarzeń; w filozofii XVII i XVIII
w. zastąpienie objawienia i dogmatów – religią naturalną
Panteizm (gr. p
an
– wszystko,
theos
– bóg) – doktryna metafizyczna
utożsamiająca Boga ze
światem
(negacja osobowości i
transcendencji Boga): np. stoicy, neoplatonizm, Spinoza, Hegel
Religijne i filozoficzne pojęcie bóstwa
Teizm religijny – tradycyjna „wiara ojców i dziadów”, przyjmowana
zwykle bezrefleksyjnie; przykazania moralne (np. dekalog), wiara w
nieśmiertelność duszy (egzystencja pozagrobowa, nagroda i kara),
ponowne wcielenie duszy (reinkarnacja), obrzędy religijne;
metafizyka religijna (racjonalna lub irracjonalna – mistycyzm);
uczuciowe treści religii, wiara w sens
życia
i
świata,
w zwycięstwo
dobra nad złem
Teizm filozoficzny – krytyka poglądów tradycyjnej religii,
poszukiwanie racjonalnych podstaw dla tezy o istnieniu Boga
(odróżnienie Boga filozofii od Boga religii)
Ksenofanes (ok. 570-470)
Krytyka antropomorficznego pojęcia bóstwa: ludzie stworzyli bogów
na swój obraz i podobieństwo
„Gdyby lwy, woły lub konie posiadały sztukę człowieczą, i malowa
ć
czy rzeźbić umiały swych bogów postacie, obraz by powstał
niechybnie lwom, koniom, wołom podobny, jak gdyby taki właśnie
bogowie musieli mieć wygląd”.
Platon (427-347)
Bóg = idea dobra (dobro samo w sobie)
Zgłoś jeśli naruszono regulamin