Biologia dpowiedzi 5.pdf

(66 KB) Pobierz
LBD8-CD-Odpowiedzi arkusz I P
7/24/07
12:38 PM
Page 1
Poziom podstawowy
Modele odpowiedzi do przyk∏adowego arkusza
egzaminacyjnego z biologii
Nr
zad.
Poprawna odpowiedê
Maksymalna punktacja
za zadania
1.
2.
DNA stanowi materia∏ genetyczny komórek, w którym zawarta jest informacja o
budowie i metabolizmie komórki.
Za podanie dwóch nazw elementów wraz z funkcjà – 1 pkt.
Za podanie trzech nazw elementów wraz z funkcjà – 2 pkt.
Lp.
1.
2.
3.
dendryty
neuryt
przew´˝enia Ranviera
Nazwa elementu
Funkcja
przewodzà impulsy nerwowe
w stron´ cia∏a komórki
przewodzi impulsy nerwowe
od cia∏a komórki dalej
przyspiesza przebieg impulsu
nerwowego (skokowo)
1
2
3.
Za prawid∏owe wype∏nienie kolumn tabeli dotyczàcych konkretnych w∏ókien – po 1 pkt.
Za podanie jednego przyk∏adu zale˝noÊci budowy od pe∏nionej funkcji – 1 pkt.
Kryterium
Liczba jàder
w jednym w∏óknie
U∏o˝enie w∏ókien
wzgl´dem siebie
Zale˝noÊç skurczu
od naszej woli
W∏ókna mi´Êniowe
poprzecznie
prà˝kowane serca
jedno lub dwa
W∏ókna mi´Êniowe
poprzecznie prà˝kowane
szkieletowe
kilkaset
3
widlasto rozga∏´zione,
tworzà przestrzennà sieç
skurcz niezale˝ny od naszej
woli (mo˝emy jedynie
poÊrednio wp∏ywaç)
u∏o˝one równolegle do
siebie
skurcz zale˝ny od naszej
woli
Przyk∏ad odpowiedzi:
Równoleg∏e u∏o˝enie w∏ókien do siebie w tkance mi´Êniowej poprzecznie
prà˝kowanej szkieletowej zwi´ksza si∏´ skurczu.
4.
Za podanie nazw stawów wraz z przyk∏adami – po 1 pkt.
Przyk∏adowe odpowiedzi:
Lp.
1.
zawiasowy
Nazwa stawu
Przyk∏ad wyst´powania
staw ramienno-∏okciowy, stawy
palców ràk i stóp
staw nadgarstkowo-Êródr´czny
kciuka
staw barkowy
1
1
3
2.
siode∏kowy
3.
5.
6.
kulisty
Dobierajàc odpowiednio çwiczenia do naszego wieku, p∏ci i upodobaƒ, przyczyniamy
si´ do prawid∏owego funkcjonowania organizmu.
Heterodontyczne uz´bienie umo˝liwia sprawne oddzielanie k´sów pokarmu przy
pomocy siekaczy i k∏ów, a nast´pnie ˝ucie pokarmu z´bami przedtrzonowymi i
trzonowymi.
d)
Za podanie nazw potraw (nr 3, 9, 10, 13) – 1 pkt.
Za podanie argumentu – 1 pkt.
Przyk∏ad argumentu:
Potrawy zawierajà ma∏o w´glowodanów oraz t∏uszczu. Zawierajà niezb´dne
sk∏adniki od˝ywcze.
7.
8.
1
2
w w w. o p e r o n . p l
1
LBD8-CD-Odpowiedzi arkusz I P
7/24/07
12:38 PM
Page 2
■
BIOLOGIA – POZIOM PODSTAWOWY
Nr
zad.
Poprawna odpowiedê
Maksymalna punktacja
za zadania
9.
Za rozpoznanie narzàdów – 1 pkt.
A – Êlinianki, B – jelito cienkie
Za wyjaÊnienie pe∏nionej roli w trawieniu – po 1 pkt.
Âlinianki – wytwarzajà Êlin´ zawierajàcà enzym – amylaz´ Êlinowà, która rozk∏ada
wielocukry, np. skrobi´ na dwucukrowe czàsteczki maltozy.
Jelito cienkie – jego Êciana wydziela enzym – maltaz´, która rozk∏ada maltoz´
do glukozy.
W celu uzyskania lepszej wentylacji p∏uc nale˝y np. p∏ywaç nieprzerwanie przez 10
min 2–3 razy w tygodniu.
Równie˝ wskazane sà: bieganie, jazda na rowerze, wios∏owanie.
Wp∏yw palenia papierosów na przewlek∏e zapalenie oskrzeli jest znacznie wi´kszy ni˝
wp∏yw zanieczyszczenia powietrza – 1 pkt.
Osoby niepalàce sà du˝o mniej nara˝one na zapalenie oskrzeli ni˝ palacze, nawet
w Êrodowisku bardzo zanieczyszczonym – 1 pkt.
Za sporzàdzenie tabeli – 1 pkt.
Za podanie dwóch ró˝nic w budowie t´tnicy i ˝y∏y – 2 pkt.
Cecha
Êwiat∏o
gruboÊç Êcian
obecnoÊç zastawek
T´tnica
okràg∏e
grube
brak
˚y∏a
owalne
cienkie
obecnoÊç
3
10.
1
11.
2
12.
3
13.
Za wype∏nienie dwóch wierszy tabeli – 1 pkt.
Za wype∏nienie trzech–czterech wierszy tabeli – 2 pkt.
Narzàd
êrenica
oskrzela
˝o∏àdek
gruczo∏y Êlinowe
Cz´Êç wspó∏czulna
rozszerzenie
rozszerzenie
spadek motoryki
wydzielanie g´stej Êliny
Cz´Êç przywspó∏czulna
zw´˝enie
zw´˝enie
wzrost motoryki
wydzielanie wodnistej Êliny
3
14.
Za ka˝dy z dwóch argumentów – po 1 pkt.
Nauka jest odruchem warunkowym. Jej zaniechanie prowadzi do zanikania tego od-
ruchu.
Ponadto nauka zwiàzana jest z zapami´tywaniem, które zachodzi w dwóch etapach
(tworzenia Êwie˝ej pami´ci oraz trwa∏ej pami´ci), co wià˝e si´ z wielokrotnym prze-
chodzeniem impulsów przez te same ∏aƒcuchy neuronów.
Za uzupe∏nienie dwóch pustych miejsc schematu – po 1 pkt.
1) Insulina – zwi´ksza wychwytywanie glukozy z krwi, pobudza syntez´ glikogenu
w wàtrobie i mi´Êniach – 1 pkt.
2) Nast´puje obni˝enie st´˝enia glukozy we krwi – 1 pkt.
Za graficznie przedstawione mutacje – po 1 pkt.
Za wyt∏umaczenie wybranego poj´cia – 1 pkt.
PUCHPUCHATEK – duplikacja, ATEK – delecja
Duplikacja – polega na podwojeniu odcinka chromosomu.
Delecja – utrata odcinka chromosomu.
Za podanie liczby nukleotydów – 1 pkt.
Za uzasadnienie wyniku – 1 pkt.
135 aminokwasów by∏o kodowanych przez 405 nukleotydów mRNA.
Sekwencja trzech nukleotydów mRNA koduje jeden aminokwas.
Za podanie rodzaju mutacji – po 1 pkt.
Za podanie jednej cechy jednej z chorób – 1 pkt.
Zespó∏ Downa oraz zespó∏ Turnera nale˝à do chorób dziedzicznych spowodowanych
zmianà liczby chromosomów.
Zespó∏ Downa polega na trisomii chromosomu 21. Powoduje upoÊledzenie umys∏o-
we, cz´sto wyst´pujà wady serca.
Zespó∏ Turnera polega na obecnoÊci tylko jednego chromosomu X. Powoduje bez-
p∏odnoÊç u dziewczynek, ale nie powoduje upoÊledzenia umys∏owego. Charaktery-
styczny jest niski wzrost oraz wady serca.
2
15.
2
16.
3
17.
2
18.
3
2
w w w. o p e r o n . p l
LBD8-CD-Odpowiedzi arkusz I P
7/24/07
12:38 PM
Page 3
■
BIOLOGIA – POZIOM PODSTAWOWY
Nr
zad.
Poprawna odpowiedê
Maksymalna punktacja
za zadania
19.
Za podanie nazwy oddzia∏ywania – 1 pkt.
Za wyt∏umaczenie, na czym ono polega – 1 pkt.
Oddzia∏ywanie – mutualizm lub symbioza obligatoryjna.
Grzyb i glon – tworzàce porost odnoszà obopólne korzyÊci i nie mogà bez siebie ist-
nieç. Grzyb ochrania komórki glonu oraz dostarcza im wody z solami mineralnymi.
Glon dostarcza grzybowi substancji pokarmowych.
Za podanie przyk∏adów – po 1 pkt.
Oddzia∏ywanie
Komensalizm
Neutralizm
Allelopatia
Populacja
+0
00
+–
Przyk∏ady
podnawka – rekin
jemio∏a – konwalia
grzyby – roÊliny
2
20.
3
21.
Za wskazanie autotrofizmu – 1 pkt.
Za wyjaÊnienie „drapie˝nictwa” w przypadku roÊlin owado˝ernych – 1 pkt.
RoÊliny owado˝erne sà fotoautotrofami, a ich drapie˝nictwo polega na uzupe∏nieniu
niedoborów azotu.
Za podanie 2 przyk∏adów cz´Êci sk∏adowych biocenozy – 1 pkt.
Za podanie 3 przyk∏adów cz´Êci sk∏adowych biocenozy – 2 pkt.
Za podanie 4 przyk∏adów cz´Êci sk∏adowych biocenozy – 3 pkt.
Producenci – np. roÊliny, sinice
Konsumenci I rz´du – np. owca, krowa (roÊlino˝ercy)
Konsumenci II rz´du – np. wilk, lis (mi´so˝ercy)
Destruenci – bakterie, grzyby
Za napisanie dwóch genotypów i fenotypów dzieci – 2 pkt.
rodzice: fenotypy – A, A; genotypy – I
A
i
0 x
I
A
i
0
dzieci: fenotypy – A, O; genotypy – I
A
i
0
, I
A
I
A
, i
0
i
0
2
22.
3
23.
2
w w w. o p e r o n . p l
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin