1945 Bolonia.pdf

(3597 KB) Pobierz

WITOLD BIEGAŃSKI

BOLONIA 1945

Wydawnictwo

Ministerstwa

Obrony

Narodowej

HISTORYCZNE

BITWY

WITOLD BI EG AŃ SKI

BOLONIA 1945

Wydawnictwo

Ministerstwa Obrony Narodowej

Warszawa 1986

Opracowanie graficzne serii: Jerzy Kępkiewicz

Ilustracje na obwolucie projektowa): Konstanty M. Sopoćko

Redaktor: Halina Zyskowska

Redaktor techniczny: Grażyna Woźniak

Zdjęcia: Pracownia Dokumentacji Naukowej WIH

Warszawa 1986

WSTĘP

Wojska alianckie we Włoszech nie walczyły z głównymi silami nie-

mieckimi, które znajdowały się na froncie wschodnim i zachodnim.

Front włoski miał więc drugorzędne znaczenie, gdyż nie był wymierzo-

ny w serce Niemiec i nie zagrażał bezpośrednio centrom gospodarczo-

-przemysłowym III Rzeszy. Inwazja we Włoszech, dokonana przez

armie sojusznicze we wrześniu 1943 roku, wyprzedziła o 10 miesięcy

lądowanie wojsk alianckich w Normandii. Przy stosunkowo niewiel-

kich siłach udało się tutaj związać dywizje niemieckie, które mogły

przechylić szalę zwycięstwa w północnej Francji. Co więcej, w miarę

posuwania się wojsk alianckich we Włoszech, wzdłuż Półwyspu Ape-

nińskiego, do Włoch zaczęły przybywać nowe dywizje niemieckie. W

rezultacie w całej kampanii włoskiej Niemcy dysponowali jeśli nie

równą, to większą nawet liczbą dywizji. W tym czasie dla wojsk

alianckich front włoski stanowił zawsze źródło, z którego uzupełniano

brakujące we Francji lub w Niemczech zachodnich dywizje. Z tego

frontu odeszło łącznie 21 dywizji, które były potrzebne na innych tea-

trach działań wojennych. Niemcy nie uszczuplali posiadanych wojsk.

W lecie 1944 roku musieli nawet przerzucić do Włoch 8 swoich nowych

dywizji. W rezultacie na Śródziemnomorskim Teatrze Działań Wo-

jennych było związanych 55 dywizji niemieckich. I taka jest wymierna

wartość frontu włoskiego. Zestawienie strat bojowych na tym froncie

również wypada niekorzystnie dla Niemców. Wynosiły one 536 tys.

zabitych i rannych; straty aliantów — 312 tys. Jak się więc okazuje,

obrona ustąpiła miejsca natarciu. Wbrew twierdzeniu Clausewitza,

okazała się słabsza. Stroną atakującą były wojska alianckie, które

przeprowadziły wiele operacji, nie mających miejsca na innych fron-

tach. Ale front włoski był też kością niezgody wśród sojuszników

zachodnich, głównie Stanów Zjednoczonych AP i Wielkiej. Brytanii.

Chodzi w tym wypadku w wybór koncepcji strategicznej. Brytyjczycy

twierdzą, iż z powodu sztywnej i świadczącej o niezrozumieniu sytuacji

postawy Amerykanów zmarnowane zostały szanse militarne i polity-

czne w rejonie Morza Śródziemnego. Wciąż trwa spór na temat słu-

szności strategii Churchilla — zaatakowania w 1943 roku „miękkiego

podbrzusza Europy". Historycy brytyjscy utrzymują, że przyjęcie

koncepcji „miękkiego podbrzusza" dawało aliantom zachodnim szansę

wcześniejszego — przed Armią Radziecką — zajęcia rubieży rzeki

Dunaj. Amerykanie są natomiast zdania, że operację „Ovcrlord" mo-

żna było zacząć rok wcześniej, gdyby nie upór Anglików. Oba te wa-

rianty miały ten sam cel — znaleźć się jak najszybciej w środkowej

Europie. A zatem cel polityczny i w tym wypadku stawał się nadrzęd-

nym w stosunku do wojskowego. Argumenty niektórych historyków

brytyjskich zmierzają do tego, by udowodnić błędność koncepcji stałe-

go uszczuplenia przez aliantów swych sił we Włoszech na korzyść ope-

racji „Overlord" lub — operacji „Anvil-Dragon". Brak tych sił poz-

bawił marszałka Alexandra możliwości zajęcia Lubiany jeszcze jesienią

1944 roku. Amerykanie odpowiadają, że front włoski stawał się co-

raz trudniejszy terenowo i wciągał wojska w działania sprzyjające

Niemcom bardziej niż sprzymierzonym. Aliantom wydłużały się linie

komunikacyjne, podczas gdy dla Niemców stawały się coraz krótsze.

Słowem, Amerykanie nie mieli żadnych złudzeń — nie było drogi

wiodącej do „tylnej bramy" Niemiec, jak twierdzili Anglicy. Prawdą

jest jednak, że zabranie w styczniu 1945 roku z Włoch korpusu kana-

dyjskiego niewątpliwie zaciążyło na ostatniej ofensywie i skomplikowa-

ło sytuację w rejonie Istrii. Alianci nacierali siłami nominalnie słab-

szymi o 12 procent od przeciwnika. Wysuwa się także argument, że

skoro front włoski był drugorzędny, należało po zajęciu Rzymu

w czerwcu 1944 roku zaniechać dalszych działań ofepsywnych i przejść

tam do ogólnej obrony. Z punktu widzenia sztuki wojennej, mającej

uniwersalny charakter, taki stan na froncie — ani zaczepny, ani

obronny — nigdzie nie był stosowany. Także pogląd, że oba fronty —

zachodni i włoski, należało uczynić równorzędnymi, nie zasługuje

na poważne rozpatrywanie przy ówczesnym stanie liczebnym sił i

środków. Warto jednak zapamiętać, że nowe dywizje amerykańskie

i brytyjskie, które po raz pierwszy poznały front, biły się w Normandii

lepiej niż dywizje przerzucone tutaj z Włoch. Żołnierze bardziej do-

świadczeni wykazywali nadmiernie posuniętą ostrożność w działaniach

bojowych. Nowe dywizje potrzebowały naprawdę jedynie doświadczo-

nych dowódców i oficerów sztabów.

Problem współdziałania lotnictwa z wojskami naziemnymi był ułat-

wiony z powodu absolutnego panowania w powietrzu lotnictwa

sprzymierzonych. Technika współdziałania, stale ulepszana w po-

przednich operacjach, osiągnęła swoje apogeum w bitwie o Bolonię.

Jednak z celnością bombardowania nie było najlepiej. Znacznie lepsze

efekty dawało skuteczne i prawidłowe użycie artylerii. To przede

wszystkim jej zasługa, że wojska nacierające ponosiły mniejsze straty

Plik z chomika:

szerman103

1945 Bolonia.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: