USTERKI W NOWO WYBUDOWANYM GARAŻU PODZIEMNYM.pdf

(2527 KB) Pobierz
Dr inŜ. Marek WESOŁOWSKI,
wesolow@pg.gda.pl
Politechnika Gdańska
Wydział InŜynierii Lądowej i
Środowiska
USTERKI W NOWO WYBUDOWANYM
GARAśU PODZIEMNYM
FAULTS IN NEW – BUILT UNDERGROUND GARAGE
Streszczenie
Na jednym z osiedli mieszkaniowych Gdańska zaprojektowano podziemny garaŜ, usytuowany
częściowo pod budynkami mieszkalnymi. Podczas jego budowy popełniono wiele błędów, skutkiem czego w
obiekcie występowały liczne nieszczelności i przecieki, uniemoŜliwiające prawidłową eksploatację całego
obiektu.
Abstract
The paper concerns underground garage which was built in the one of housing estates in Gdańsk.
During its construction many mistakes were made, which consequence were leakiness and leakages making
correct exploitation of garage impossible.
1. Wprowadzenie
W czasie realizacji obiektów budowlanych dochodzi niekiedy do sytuacji,
Ŝe
stosunkowo
prosta konstrukcja wykazuje od początku liczne usterki, które utrudniają lub nawet
uniemoŜliwiają prawidłową eksploatację.
Źródłem
wielu niepowodzeń w tym zakresie są
nieraz ewidentne błędy konstrukcyjne zawarte w dokumentacji projektowej, lecz częściej są
one skutkiem złej jakości wykonawstwa lub zaniedbań wynikających z braku naleŜytej
wiedzy i doświadczenia. Taką sytuację, na przykładzie realizacji garaŜu podziemnego na
jednym z osiedli Gdańska, przedstawiono w niniejszej pracy.
2. Charakterystyka obiektu
Rozpatrywany garaŜ podziemny składa się z trzech wzajemnie oddylatowanych części, z
których dwie wykorzystują częściowo piwnice budynków mieszkalnych, oznaczonych na
rys.1 jako nr 17 oraz nr 17B, natomiast część trzecia (środkowa) jest usytuowana pomiędzy
w/w budynkami, poza ich obrysem.
GaraŜ wykonano jako
Ŝelbetową
konstrukcję monolityczną na podłuŜnym układzie ram
nośnych, przy zastosowaniu betonu klasy B20 i stali klas A-III i A-0.
Ściany
zewnętrzne o
grubości 24 cm wymurowano z pełnych bloczków betonowych, z rdzeniami
Ŝelbetowymi
o
przekroju 24x30 cm z betonu klasy B17,5. Wysokość kondygnacji w
świetle
podciągów
przyjęto równą 2,20 m.
869
Stropy poza obrysem budynków mieszkalnych wykonano w technologii płytowo-belkowej
z zastosowaniem prefabrykowanych
Ŝelbetowych
płyt typu „Filigran”, o łącznej grubości
wynoszącej 20 cm (dolna płyta prefabrykowana – 5 cm, beton uzupełniający – 15 cm).
Obiekt posadowiono na
Ŝelbetowych
ławach i stopach fundamentowych z betonu klasy
B15, zbrojonego stalą klasy A-III i A-0. Pod fundamentami przewidziano warstwę chudego
betonu o grubości 10 cm na podsypce piaszczysto-Ŝwirowej o stopniu zagęszczenia
wynoszącym I
D
=0,60.
Projekt architektoniczny przewidywał na płycie górnej garaŜu, pomiędzy budynkami
mieszkalnymi, ukształtowanie powierzchni w postaci terenu zielonego oraz ciągów pieszo-
jezdnych i parkingów. W projekcie tym przyjęto izolacje pionowe murów w postaci dwóch
warstw lepiku asfaltowego na gorąco na rapówce cementowej, natomiast izolacje poziome
murów i posadzek z dwóch warstw papy podkładowej na lepiku.
Projekt konstrukcyjny w zakresie izolacji obiektu, w odróŜnieniu od projektu
architektonicznego, zalecał wykonanie izolacji pionowej
ścian
w postaci dwóch warstw papy
asfaltowej na lepiku, po uprzednim zagruntowaniu podłoŜa roztworem asfaltowym. Ochroną
tej izolacji miała być
ścianka
z cegły pełnej o grubości 6,5 cm na zaprawie cementowej.
Rys.1. Rzut sytuacyjny rozpatrywanego obiektu
Na stropie garaŜu podziemnego, w zaleŜności od jego przeznaczenia, przyjęto następujące
obciąŜenia naziomu:
dach z roślinnością i dla ruchu pieszego 5,00 kN/m
2
,
dach dla ruchu pojazdów 10,00 kN/m
2
,
nacisk na oś pojazdu straŜackiego 100 kN,
obciąŜenie poziome wyjątkowe od uderzenia pojazdami 20 kN,
obciąŜenie
śniegiem
(strefa I) 0,70 kN/m
2
.
Pierwotne pokrycie garaŜu poza obrysem sąsiadujących budynków mieszkalnych w
postaci roślinności lub betonowej kostki drogowej, umoŜliwiającej ruch pojazdów i pieszych,
ostatecznie zostało zamienione na kostkę drogową na całej powierzchni garaŜu.
870
Wykonane badania geotechniczne wykazały,
Ŝe
w miejscu lokalizacji omawianego obiektu
zalegają gliny piaszczyste i piaski gliniaste, nadające się do posadowienia bezpośredniego. W
podłoŜu stwierdzono występowanie sączeń wody na głębokościach od 2,40 m do 2,90 m
poniŜej poziomu terenu. W projekcie zalecono, aby przed przystąpieniem do robót ziemnych
przygotować urządzenia odwadniające, które miały zabezpieczyć wykopy przed wodami
opadowymi i gruntowymi. W przypadku napotkania gruntów uplastycznionych zalecono
dokonać ich wymiany na podsypkę piaszczysto-Ŝwirową lub zastąpić chudym betonem.
Zalecono takŜe wykonanie drenaŜu opaskowego dla odprowadzenia wód z powierzchni
terenu.
3. Opis stanu istniejącego i występujących uszkodzeń
Obiekt oddano do uŜytku w grudniu 1996 roku i juŜ przy dokonywaniu jego odbioru
stwierdzono występowanie przecieków poprzez stropy i
ściany
garaŜu. Przecieki te nasilały
się w tych samych miejscach w pierwszych miesiącach po oddaniu garaŜu do uŜytkowania.
Wykonawca prac w ramach gwarancji dokonywał sukcesywnie doraźnych napraw o
charakterze lokalnym, które były nieskuteczne, gdyŜ zacieki występowały na przestrzeni
kolejnych lat, o czym
świadczy
dokumentacja fotograficzna wykonana przez inwestora w
latach 2004÷2005.
Rys.2. Uszkodzenia
ściany
przy wjeździe do garaŜu
Przykładowo na rys.2 pokazano rozległe uszkodzenia
ściany
przy wjeździe do garaŜu,
polegające na znacznych zaciekach i nieszczelnościach, które doprowadziły do złuszczeń
tynków zewnętrznych. Na tych samym rysunku widoczne są takŜe
ślady
po wykonywanych
nieskutecznych naprawach.
Liczne rozległe zacieki zaobserwowane na
ścianach,
sufitach i innych elementach
konstrukcyjnych garaŜu przedstawiają rys.3÷5. Wykonane przez inwestora odkrywki
wykazały ponadto,
Ŝe
wykonano wadliwie dylatacje na stykach budynków z garaŜem, co
przykładowo pokazano na rys.6. DuŜo zastrzeŜeń budziła takŜe jakość wykonywanych
ścian
garaŜu (rys.7), które wykonano niestarannie, niezgodnie ze sztuką budowlaną, z raŜąco
grubymi i nierównymi spoinami. Stwierdzono ponadto występowanie zanieczyszczeń i
wtrąceń obcych na powierzchniach betonowych. Odnawianie się tego typu licznych zacieków
871
na sufitach i na
ścianach
garaŜu przez cały okres jego eksploatacji, w sposób jednoznaczny
zdyskredytowało podejmowane w międzyczasie przez wykonawcę nieskuteczne próby
naprawy wadliwych izolacji.
Rys.3. Liczne zacieki podciągów i sufitu garaŜu
W zaistniałej sytuacji inwestor został zmuszony do wykonania w latach 2003÷2005 prac
naprawczych we własnym zakresie, albowiem pozostawienie obiektu bez wykonania tego
rodzaju robót groziło jego szybką destrukcją. W odniesieniu
Ŝelbetowych
elementów
konstrukcyjnych nieskuteczna izolacja mogła spowodować trwałe i nieodwracalne
uszkodzenia betonu oraz korozję stali zbrojeniowej, efektem czego obiekt mógł utracić swoje
moŜliwości eksploatacyjne.
4. Analiza stanu istniejącego i przyczyn powstałych uszkodzeń
Problematyka właściwego kształtowania płaskich przekryć typu tarasowego, pomimo
wieloletnich doświadczeń w tej dziedzinie, ciągle stwarza szereg problemów, co opisano
między innymi w pracach [1, 2, 3, 4].
Trudność zagadnienia leŜy w tym,
Ŝe
przekrycia te są naraŜone na szereg oddziaływań,
związanych głównie ze zmiennymi niekorzystnymi czynnikami
środowiskowymi
(deszcz,
śnieg,
mróz), na które dodatkowo nakładają się wpływy termiczne, związane z cyklicznymi
wahaniami temperatury otoczenia. Mamy tu do czynienia zarówno z krótkookresowymi
cyklami dobowymi, jak i długookresowymi sezonowymi. Wahania temperatur o znacznych
amplitudach powodują,
Ŝe
istotną rolę zaczynają odgrywać odkształcenia wymuszone, w
których głównym parametrem jest rozszerzalność termiczna materiałów budowlanych.
PoniewaŜ wyroby ceramiczne i beton wykazują małą wytrzymałość na rozciąganie,
uniemoŜliwienie im swobody odkształceń prowadzi do ich lokalnych zarysowań lub innych
uszkodzeń, co moŜe się objawiać niekontrolowanymi nieszczelnościami i wynikającymi stąd
przeciekami, głównie w okresach wzmoŜonych opadów atmosferycznych.
Z podanych powyŜej powodów, jednym z najwaŜniejszych problemów jest zapewnienie
poszczególnym elementom konstrukcyjnym obiektu moŜliwości nieskrępowanej swobody
odkształceń, którą mogą zapewnić jedynie odpowiednio ukształtowane dylatacje i warstwy
poślizgowe.
872
Drugim, nie mniej waŜnym zagadnieniem, jest właściwe wykonanie poszczególnych
warstw izolacyjnych (odpowiednie szerokości zakładów, wyprowadzenie na
ściany
itp.),
które decydują o końcowej szczelności przekrycia, a takŜe wykonanie właściwych spadków
powierzchni (minimum 1,5÷2,0%).
Rys.4. Zacieki sufitu,
ściany
i podciągu
Rys.5. Rozległy zaciek w naroŜniku
ściany
ze stropem
Szczególnie wnikliwego podejścia wymagają miejsca przewidywanych dylatacji, w
których kumulują się odkształcenia wymuszone. Szczeliny dylatacyjne powinny przede
wszystkim zabezpieczać obiekt przed wilgocią z otoczenia i niekontrolowanymi
przesączeniami wody opadowej, a takŜe stwarzać moŜliwość niezaleŜnego odkształcania się
przylegających do siebie elementów konstrukcyjnych.
W przypadku rozpatrywanego garaŜu podziemnego projekt techniczny przewidywał dla
odwodnień powierzchni stropowych spadki rzędu 1%, co jest wielkością zbyt małą (w
rzeczywistości stwierdzono miejsca, gdzie spadków w ogóle nie było). W projekcie tym brak
było równieŜ szczegółowego opisu dylatacji podłoŜa pod warstwami nawierzchniowymi, a
873
Zgłoś jeśli naruszono regulamin