Ortografia - gazetka-1.doc

(659 KB) Pobierz



 

 

 

PRZECZYTAJ GAZETKĘ, OTWÓRZ SŁOWNICZEK,

A SZÓSTEK BĘDZIE PEŁNY DZIENNICZEK!!!

 

Znać alfabet – każdy wie – sprawa to obowiązkowa!

Czyś z Krakowa, czy też z Łodzi, czy może z Działdowa.

 

 

TO ALFABET:



 

 

 

 

Polski język nasz ojczysty wcale nie jest oczywisty. Bo dla wielu to zagadka, jak napisać wyraz „chatka”, albo „żaba”, albo „drukarz”, jakie „u” jest w słowie „kucharz”.

Aby rozwiać wątpliwości i pozbawić Was trudności, tę gazetkę polecamy i skorzystać zachęcamy !

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „Ó”

Óóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóóó

Wróżka spełnia twe życzenia, kiedy „ó” na „o” wymieniasz:

 



samochód – samochody



ogród – ogrody

nastrój – nastroje              na

postój – postoje                                                               

wróg – wroga

trwóg – trwoga

mróz – mrozu

wóz – wozu

pszczoła – pszczółka

 

pole - pólka

 

 

Jeszcze chętniej spełnia je, gdy wymieniasz „ó” na „e”:

popiół – popielnik



wesół – weselnik

wiózł – wieźć

niósł – nieść                           

ziółko – ziele                                                    na



przyjaciółka – przyjaciele

siódma – siedmioro                           

szósta – sześcioro

 

 

Ó piszemy w zakończeniach:

-ów, -ówna, -ówko, -ówka

 

Ciężarówka”, czy „złotówka” –

Wszędzie jest końcówka „–ówka”.

Musi być zapamiętane:                         

Tam ó zawsze kreskowane!

Lecz niech pamięta zawsze twa główka,

Że ważnym wyjątkiem jest wyraz „zasuwka” !

 

 

Wyjątki: wsuwka, zasuwka, skuwka

 

I jeszcze jedna dobra rada:

Tam, gdzie słyszysz „-ów” wyraźnie

„ o z kreseczką” pisz odważnie.

Również „-ówna” no i „-ówka

Nie przeszkodzą ci w klasówkach.

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „U”

uuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuu

 

Wróżka radzi:

Każdy wyraz „u otwartym” rozpoczynaj.

( Wyjątki: ósemka, ów, ówczesny, ówdzie)

 

I na końcu, każdy wie, „u otwarte” pisze się !

 

I w zdrobnieniach i w zgrubieniach „u otwarte’ pisz

Na pochwały licz !

-unio, -unia, -usia

np. babunia                      

 

 

 

-uch, -uszysko

np. brzuszysko              

 

ZAPAMIĘTAJ

 

Że się „-uje” nie kreskuje, każdy z nas to dobrze wie,

A kto „-uje” wciąż kreskuje, ten dostaje w szkole dwóje !

 

Wyjątek: dwóje

 

„-Uje” też się nie kreskuje, gdy się czasownikami posługuje:

np.: maluję, buduję, studiuje, pilnuje,

kieruje

I jeszcze jedna rada:

Tak Ci rzecze opiekunka:

Kiedy rzeczownik kończy się na „-unka”, „-un”, „-unek”, „-ulec”,

Tak, jak na przykład „szpikulec”,

Mimo wymiany „u” na „o” u” zwykłe pisz śmiało !

 

 

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „RZ”

rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz rz 

 

 

Pisz „rz” wtedy, gdy w wyrazach pokrewnych wymienia się na „r”:

 

morze ( bo: morski)

 

parzysty ( bo: para)

rzysty ( bo: górski)

 

figurze ( bo: figura)

 

 

chmurzyć się ( bo chmura)

 

 

 

 

 

Pisz „rz” po spółgłoskach:



 

 

 

 

Brzeg, brzezina, brzdąc, brzoskwinia,

Drzemka, drzazga, drzwi, drzewina,

Przyjść, przywołać, przesłuchanie,

Trzepak, trzeba, trzos, trzaskanie,

Grzecznie, grzeszyć, grzebień, grządka,

Krzak, krzywizna, skrzypieć, krzątać,

Chrzan, chrząszcz, chrzęścić, chrząstka, chrzest,

Wrzawa, wrzos, wrzeciono, Wrzeszcz,

Ujrzeć, spojrzeć, dojrzewanie – przez „rz” piszcie panowie, panie!

 

Rz” piszemy również w nazwach zawodów zakończonych na –arz, -erz:

 

kolarz

 

 

pisarz

 

lekarz

 

weterynarz

 

 

malarz

 

 

 

Także pisz od niechcenia, chociaż się nie wymienia:

Talerz i talerzyk,

Kołnierz i kołnierzyk,

Kałamarz i kałamarzyk,

Korytarz i korytarzyk.

 

PISOWNIA WYRAZÓW Z „Ż”

Żżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżżż

 

Ż” z kropeczką tam wstawiamy,

gdzie na „g” je wymieniamy.

Tak więc „nóżka” – no bo „noga”

 

Albo „dróżka” – no bo „droga”.

 

 

Pisz „ż” wtedy, gdy w wyrazach pokrewnych wymienia się na:

g, dz, h, z, ź, s

 





Tak więc:

Trwożny, bo trwoga,                             na  

Nożna, bo noga.

 





Mosiądz, więc mosiężny,

Pieniądz, więc pieniężny.                                na   

 





żczyzna jest męski,

Zwycięża – zwycięski.                                   na     





Ja każę, bo kazać,                                na   

Ja mażę, bo mazać.

...

Zgłoś jeśli naruszono regulamin